Anne Babalar, Akıllı Telefonlarınızı Bırakın ve Çocuğunuzla Oyun Oynayın!

Amerikan Pediatri Akademisi’ndeki çocuk doktorları, okul öncesi çocukların konuşma ve dil gelişimiyle ilgi olarak anne babalara bazı tavsiyelerde bulunuyor.

Çocuk doktorları ve ruh sağlığı uzmanları evde akılı telefon ve tabletlerle daha az zaman geçirmek ve anne babaların küçük çocuklarıyla birlikte yüz yüze interaktif oyunlar oynamalarını öneriyor ve teşvik ediyor.

Anne babalar bu yüzyılda her zamankinden çok daha fazla koşuşturuyorlar ve dünyayla bağlı kalmak için de akıllı telefonlarına bağlı olmak zorundalar. Fakat çocukların beyin gelişiminin %80’inin hayatlarının ilk üç yılında gerçekleştiği söz konusu iken bu beyin gelişimi, istikrarlı sözlü ve sözsüz, insan insana olan etkileşim ve iletişimlerle beslenir. Dolayısıyla mümkün olduğunca ebeveynler telefonlarıyla uğraşmak ve teknolojiye bağlı olmak yerine, çocuklarının öğrenme becerilerini geliştirmek adına onlarla kaliteli bir vakit geçirmeye odaklanmalılar.

Peki, bir ebeveyn okul öncesi çocuğunun dil öğrenme becerisi ve iletişim yeteneklerine en üst seviyede katkıda bulunmak için neler yapabilir? İşte bazı pratik öneriler:

1. Çocuğunuzla beraber pratik oyunlar oynayın. Bu pratik oyunlar çocuğunuzla yüz yüze etkileşimi teşvik ederken, onlara konuşma sırasını öğretir, bağlanma ve iletişim becerilerinin önemli parçalarını güçlendirir. Öpücük üfleme, el sallama ve alkışlama gibi aktiviteler de çocuğun sosyal gelişim becerilerini inşa etmesine yardımcı olur. Bu oyunları oynarken unutmayın, ellerinizin özgür olması gerekiyor!

2. Okul öncesi dönemdeki çocuğunuzla birlikte kitap okuyun, bloklarla oynayın, bir parkta aynı köpeğe bakın. “Aynı anda iki insan aynı şeye odaklanmasına, ‘ortak dikkat’ diyoruz.” Ortak dikkat becerisi, sosyal gelişimin ve dil gelişiminin hayati bir parçasıdır. Aynı zamanda bir çocuğun başka bir kimseyle deneyimlerini paylaşmasına ve başkasının bakış açısını görmesine müsaade eden önemli bir sosyal beceridir. Ortak dikkat, çocuğun söyledikleri ya da yaptıklarıyla ilgilendiğinizi kendisine göstermiş olur. Fakat ebeveynler telefonlarıyla ilgilendiklerinde, çocuklarıyla ortak dikkat becerisini geliştirememiş ve çocuğun bu becerisini inşa etmek için anahtar bir fırsatı kaçırmış olurlar.

3. Çocuğunuzla birlikte körebe, saklambaç, el el üstünde gibi geleneksel interaktif çocuk oyunları oynayın. Kovalamaca oynayın ve çocuğunuzla beraber koşturun.

4. Doğa yürüyüşünün çocuğunuzla birlikte keyfini çıkarın. Çevrenizdeki doğa mucizelerine çocuğunuzun dikkatini çekin. “Şu büyük bulutlara bak,” ya da “Bu çimene bir dokun. Yağmurdan ıslanan çimenin kokusunu içimize çekelim.” gibi şeyler söyleyin. Küçük çocuklar özellikle keşfetmeyi çok severler ve uzun bir süre de anne babaları için birçok soruları olacaktır. Doğa, çocukların özünde olan merak duygusunu teşvik ve tatmin eder.

Çocuk doktorları küçük çocukların beyin gelişimi ve öğrenme becerisi için oyunun önemini vurguluyorlar. Bu geleneksel çocuk oyunları çocuk gelişimi ile ilgili yüzyıllar süren bilgeliği yansıtıyor.

Yarım yüz yıl önce, 1977 yılında doğa bilimci Marie Winn, The Plug in Drug kitabında televizyonun küçük çocukların beyin gelişimi üzerindeki etkisi hakkında uyarılarda bulunmuştu. Winn ebeveynleri çocukların erken televizyona maruz kalmanın “insanlığını yitirme, mekanikleştirme, gerçekleri ve hayatta karşılaştıkları ilişkileri daha az gerçekçi kılma”ya sebep olması konusunda uyarmıştı. Günümüzde küçük çocukların anne babalarının verdiği dijital mücadele yalnızca televizyon için de değil; çok çeşitli elektronik medya aletleri bu mücadeleye dahil oldu ve anne babaların işlerini daha da güçleştirdi.

Anne babalar artık dikkatlerini çocuklarının hayatlarının ilk 3 ile 4 yıllık bölümüne vererek, çocuklarının beyin gelişimi, dil gelişimi, sosyal ve duygusal gelişim ve iletişim becerilerini etkileme fırsatı için kıymetli bir pencere açmış olurlar. Akıllı telefonlarla daha az, çocuklarıyla erken dönemde oyun oynamada daha fazla zaman harcamanın semeresi, harika ödüllerle ilerleyen yıllarda alınacaktır.

Fazilet Seyitoğlu

Uzman Klinik Psikolog

www.myfamilyterapi.com