Panik atak, endişe veya yoğun korku dalgalanmasıdır. Çarpıntı, terleme, boğulma hissinin eşlik ettiği, beklenmedik bir anda gerçekleşen ve size kendinizi çaresiz hissettiren bir durumdur. Beden ve zihin kontrolünü kaybetme korkusu yaşar ve genellikle kalp krizi geçirdiğinizi veya ölüyor olduğunuzu düşünebilirsiniz.
Panik Atak Nasıl Oluşur?
Tedirgin edici bir etken veya bir durum ile karşı karşıya kaldığımızda ''fight or flight'' yani ''kaç veya savaş'' mekanizmamız devreye girer aynı zamanda adrenalin hormonu salınır. Aslında evrimsel olarak bizi tehlikelerden koruma ve hayatımızı sürdürebilme görevi gören bu sistem yerinde çalışmadığında kontrol dışı bir panik durumu yaşarız.
Beyin herhangi bir tehlike durumunda bu tehlikeyi detaylı incelemeden önce ilk olarak kaçmaya ve organizmanın yaşamını sürdürmesini sağlamaya çalışır. Tetikleyici olay veya durum karşısında sempatik sinir sistemi devreye girer ve vücudumuz alarm durumunda kaçmak ve savaşmak için kendini hazırlar. Kişi hızlı nefes alıp vermeye başlar ve kalp atışları hızlanır. Vücudun düzeni aniden kontrolsüz şekilde değiştiğinde kontrolü kaybediyormuş gibi hisseder ve panik durumu yaşar.
Panik Atak Nedenleri ve Tetikleyiciler?
Genetik faktörler, travma, stres, kalp hastalıkları, depresyon, psikolojik ve psikiyatrik bozukluklar, uyarıcı madde kullanımı, tiroid bezindeki sorunlar.
Panik Atak Belirlileri Nelerdir?
Hastaları en çok korkutan ve çaresiz hissettiren atakların aniden gelmesidir. Panik atak belirtileri bir anda başlar ve 10 dakika içerisinde şiddetini arttırarak devam eder. Genellikle 10- 30 dakika devam eder ve kendiliğinden sonlanır.
Atak sırasında çarpıntı, baş dönmesi, terleme, nefes darlığı veya boğulma hissi, soluğun kesilmesi, göğüs ağrısı, göğüste sıkışma hissi, bulantı, kusma, mide bulantısı,karın ağrısı, kontrolünü kaybetme korkusu,kendini veya çevresindekileri tuhaf hissetme, ölüm korkusu,üşüme veya ateş basmaları, vücudun çeşitli yerlerinde uyuşma, titreme gibi belirtiler olabilir.
Panik Atak En Çok Kimlerde Görülür?
Toplumda her 75 kişiden 1'inde görülür. Kadınlarda erkeklere oranla yaklaşık iki kat daha fazla görülmektedir. Başlangıç yaşı genellikle 20'li yaşlardır fakat yaşamın her döneminde görülebilir.
Panik Atak Nasıl Tedavi Edilir?
Psikoterapi, ilaç tedavisi, hastanın bilinçlenmesi, fiziksel egzersiz, alkol veya uyuşturucu maddelerden uzak durmak, nefes egzersizleri oldukça etkilidir.
Hasta Yakınları Ne Yapmalı?
Atak sırasında olabildiğince sakin olmalı ve hastayı sakinleştirmek adına telkinde bulunmalılar. Hasta, panik durumu geleceği korkusu ile günlük hayatında kaçınma davranışında bulunuyorsa bunu desteklememeli ve hastayı cesaretlendirmeliler.
Uzman Klinik Psikolog Ezgi DOKUZLU
Instagram: psikologezgidokuzlu