Deprem ve Çocuk

Çocuklara depremi nasıl anlatmalıyız?

Deprem, hem çocuklar hem de yetişkinler için kaygıya neden olabilir. Ebeveynler çocuklarına deprem kavramını hiç anlatmayabilir veya anlatırken detaylandırıp çocukta yoğun kaygı ve strese sebep olabilir. İki durum da özellikle okul öncesi dönemdeki çocuklar için sakıncalıdır.

Tıpkı ölüm ve diğer doğal afetlerde olduğu gibi deprem ile ilgili açıklama yaparken çocuğun gelişimsel özellikleri ve yaşı dikkate alınmalıdır. Öncelikle çocuklar konuyu yalnızca yüzeysel bilmelidir. İstanbul’da deprem tehlikesi olduğunu bilmeleri ve endişelerimiz nedeniyle kendimizi korumak için birtakım önlemler aldığınızı bilmeleri yeterlidir.

Çocuklar sıklıkla ‘neden?’ ‘niye?’ gibi sorular sorabilir. Konu çocuğa olabildiğince basit, net ve açık bir şekilde anlatılmalıdır. Konuyu detayladırmamaya özen gösterilmelidir. Özellikle ölüm konusuna girmeden bu konuşmanın yalnızca kendimizi korumak ve önlem almak ile ilgili bir konuşma olduğunu sıklıkla vurgulayın. Soyut düşünme becerileri tam olarak gelişmediğinden çocuğa her bir olguyu somut şekilde örnekler vererek açıklamalısınız.

Çocuklar depremi çok sık yaşamadığından dolayısıyla çok deneyimlemedikleri bu olayı net bir şekilde tanımlayamadıklarından sizin çocuğunuzla günlük yaşantınızdaki olaylardaki konuşmalarınıza benzer bir iletişim olmayacaktır. Çocukla konuştuktan sonra anlamadığını veya sizi dinlemediğini düşünmeniz normaldir. Konuşmanız sonunda sizden duymak istedikleri şey güvende olup olmadıklarını öğrenmektir. Güvende olduğunuzu fakat günlük yaşantınızdaki diğer konularda olduğu gibi deprem konusunda da birtakım önlemler alınması gerektiğini vurgulamalısınız. Depremin tahmin edilebilir olmadığını mutlaka açıklamasınız. Nasıl şimşek aniden çakıyorsa ve bazen ürkütüyorsa doğada bu tarz olayların da aniden olmasının olağan olduğunu fakat biz insanların bu olaylar öncesinde önlemler alarak korunabildiğimizi bilmeleri gerekmektedir.

Çocuklara bu konuyu dikkatlerini çekecek şekilde anlatmalısınız. Yalnızca konuşmanız yeterli olmayabilir. Bunun için görseller veya videolar kullanmanız faydalı olacaktır. Evinizde deprem anında ne yapmanız gerektiğini uygulamalı şekilde eğlenceli hale getirerek pekiştirebilirsiniz. Sizinle bu konuyu daha sonra tekrar konuşmak istemeyebilir fakat çok bunaltmadan ufak hatırlatmalar yapabilirsiniz.

Uzman Klinik Psikolog Ezgi DOKUZLU

Instagram: psikologezgidokuzlu

psk.ezgidokuzlu@gmail.com