Ertesi gün hapı nedir? Ertesi gün hapının yan etkileri, zararları ve kullanımı

Ertesi gün hapı, temel olarak yüksek miktarda progesteron hormonu içeren haplardır ve korunmasız cinsel ilişkinin ardından alındıklarında gebeliğin gerçekleşmesine engel olurlar.

Bunun için hem yumurtanın rahme tutunmasına engel olan hem de döllenmesini zorlaştıran bu haplar, temel olarak cinsel saldırı, kondom yırtılması veya korunmanın unutulması gibi acil vakalarda gebelik önleyici olarak kullanılır.

Ertesi gün hapı rahim iç yapısını gebeliğe elverişsiz bir hale getirerek ve spermlerin rahim içine geçmesini engelleyerek rahim içerisinde gebeliğin oluşmasını engellemektedir.

Ertesi gün hapları çeşitlilik göstermektedir. Yalnızca progesteron hormonu içeren ertesi gün hapları, progesteron ve östrojen hormonunu içeren ürünlere kıyasla daha etkili ve güvenilir olmaktadır. Ancak östrojen içeren ürünlerin kullanımının ardından mide bulantısı, kusma, meme hassasiyeti, baş ağrısı, karın ağrısı, damla tarzında kanamalar meydana gelebilir. Yalnızca progesteron hormonu içeren ertesi gün hapı gibi ürünler ise bulantı ve kusmaya yol açmaz.

Bununla birlikte yapılan araştırmalar, ertesi gün haplarının %75 gebelikten koruduğunu ortaya koymuştur. Ertesi gün hapı, korunmasız cinsel ilişki sonrasında ne kadar erken alınırsa etkisi ve güvenilirliği o kadar artacaktır.

Ertesi gün hapı nasıl kullanılır?

Ertesi gün hapları, korunmasız cinsel ilişkiden sonra 72 saat içerisinde alınmalıdır. Olabildiğince hızlı şekilde, ağız yoluyla alınır.

Ertesi gün hapları, istenmeyen hamileliklerin yaşanmaması için yalnızca acil ve gerekli durumlarda kullanılması gereken yöntemlerdir.

Ertesi gün hapı, günün herhangi bir saatinde, yemekten önce, yemek sırasında ya da sonrasında alınabilir. Ertesi gün hapları korunmasız cinsel ilişkinin ardından, olabildiğince kısa sürede alınması gerekirken, en geç 72 saat içerisinde alınmalıdır. İlaç kutusunda iki adet tablet bulunur. Bu tabletler aynı anda içilmelidir. Eğer ilaçları kullanıldıktan 3 saat sonra kusma ya da ishal söz konusu olur ise hapların yeniden alınması gerekir.

Ertesi gün hapı kullanmak, sonraki cinsel ilişkiler için bir korunma yöntemi değildir. Ertesi gün hapı aldıktan sonra tekrar korunmasız cinsel ilişki yaşarsanız gebe kalma olasılığınız vardır. Ertesi gün hapı kullandıktan sonra, bir sonraki adet dönemine kadar cinsel ilişki sırasında engelleyici (kondom ve benzeri) yöntemler kullanılmalıdır. Ertesi gün hapı, devamlı kullanılabilecek bir doğum kontrol yöntemi değildir. Bu nedenle de devamlı ve sık sık kullanılması uzun vadede ciddi sorunlara yol açabilir.

Ertesi gün hapının aşırı kullanımı bazı sağlık sorunlarına neden olabilir. Bu yüzden acil olmadığı sürece ve yılda 3’ten fazla alınması önerilmemektedir. Doğum kontrol yöntemleri arasında size uygun kontrol yöntemi doktorunuza danışarak tercih etmeniz gerekir.

Ertesi gün hapının yan etkileri nelerdir?

Kullanan kadınların arasında yaklaşık %16 kadarı kusma, mide bulantısı ve düzensiz kanama gibi yan etkiler rapor etseler de bu ilaçların neden olduğu en temel yan etki adet düzensizliğidir. Ertesi gün hapının içeriğindeki maddeler, alerjik reaksiyonlara yol açabilir. Bunun dışında ertesi gün hapının kullanıldığında farklı bir ilaç kullanılıyor ise, ertesi gün hapı ve kullanılan diğer ilaç etkileşime girebilir. Bu da bazı yan etkilerin daha yoğun görülmesine neden olabilir.

Ertesi gün hapının en yaygın yan etkileri;

- Mide bulantısı

- Ara kanamalar

- Karın ağrısı

- Baş dönmesi

- Halsizlik

- Baş ağrısı

- Göğüslerde hassasiyet

Bu yan etkiler, ertesi gün hapı kullanımı ardından 3 gün boyunca görülebilir. Adet düzensizliği ise bir ay ya da bir kaç ay sürebilir. Bu yan etkiler her kadında görülmezken, ertesi gün hapı kullandıktan sonra kanama meydana gelmez ise bu gebe olduğunuz anlamına da gelmemektedir.

Ara kanamalar kimi zaman damla tarzında ya da düzensiz şekilde meydana gelebilir. Kimi zaman adet tarihinde değişimler görülebilir. İlacın bir diğer yan etkisi de adetin beklenen tarihten birkaç gün önce ya da sonra yaşanmasıdır. Fakat adet kanamaları beklenen tarihten daha geç gerçekleşir ise mutlaka gebelik testi yaptırmak gerekir. 

Ertesi gün hapı nasıl işe yarar?

Gebe kalma olasılığının en yüksek olduğu yumurtlamak üzere olduğunuz günlerde bile ertesi gün hapı gebeliği önlemek konusunda etkilidir. Ertesi gün hapı yumurtlamayı ertelemek şeklinde etki gösterir. Bu sayede siz yumurtlayana kadar üreme sisteminizdeki sperm, yumurtayı dölleme kapasitesini kaybedecektir. Gebelik önleme hapları, mevcut olan bir gebeliği sonlandırmaya yaramazlar.

Ertesi gün hapı ne zaman kullanılır?

- Cinsel ilişki sırasında korunma yöntemlerinde sorun çıkması

- Cinsel ilişki sırasında prezervatifle ilgili sorunların yaşanması

- Spiralin yerinden oynaması

- Cinsel ilişki sırasında spiralin (rahim içi aracın) yerinden oynaması

- Doğum kontrol hapını almayı unutmak

Bu gibi durumlarda ertesi gün hapı kullanılabilir. Ertesi gün hapı bir kürtaj yöntemi değildir. Yumurtlamayı erteleyerek istenmeyen gebeliği önler.

Ertesi gün hapının yerine kullanabileceğiniz doğum kontrol yöntemleri ise genelde şu şekilde sıralanır:

- Kondom

- Spiral

- Diyafram

- Doğum kontrol hapları

- Doğum kontrol impilantları

- Doğum kontrol iğneleri

- Tüpleri bağlatma

Ertesi gün hapı sizi cinsel hastalıklardan korumaz

Kondom gibi doğum kontrol yöntemleri, gebeliği önlemenin yanında cinsel hastalıklara karşı da aktif bir koruma sağlarlar. Oysa ertesi gün haplarının tek işlevi, gebeliğin başlamasına engel olmaktır. Spiral ve doğum kontrol hapları gibi diğer yöntemlerde olduğu gibi, bu haplarla da hastalıklara karşı korunma sağlanamaz.

Cinsel ilişkiye girdikten sonra ertesi gün hapını alımı, olası gebeliğe engel olur fakat hastalıklar konusunda bir koruma sağlamayacaktır.

Ertesi gün hapları kullanımından önce bir doktora danışılmalıdır.

Ertesi gün hapı kullandıktan sonra hamile kalınır mı?

Ertesi gün hapı hamilelikten korur mu? Korunmasız cinsel ilişki sonrası ertesi gün hapı hamile kalmanızı engelleyebilir ancak tam bir koruma sağlamaz. Ertesi gün hapını bir doğum kontrol yöntemi olarak kullanmamak gerekir.