Eklem sağlığı nasıl korunur?

Eklem hareketini kayan kıkırdak yüzeyler ile yapar. Bu yüzeylerde yaralanma, yüzeyi bozan etmenler karşı tarafı da hareket boyunca bozar. Zamanla her iki yüzey birbirini aşındırmaya başlar. Küçük bir noktadaki yaralanma çapı genişliğinde bir oluk ortaya çıkar, eklem kıkırdağı hızla yok olur. Eklemler uyumlu çalışan top-yuva, menteşe yapısındadır. Her iki yüzeyin ekseni aynı, kaplama alanları aynı olmalıdır.

Eklem sağlığımızı koruyabiliriz!

Eklemlerimiz hareket ettikçe sağlamlaşır ve güçlenir. Dengeli bol proteinli beslenme, düzenli egzersizler faydalıdır. Aşırı kilo alımından kaçınılmalıdır. Eklem üzerine burkulma tarzı yüklenme kas kuvvetinin zayıflığından kaynaklanabilir. Kas gücünü arttırıcı egzersizler yapılmalıdır. Egzersiz türü seviyenize uygun olmalıdır. Düz yolda yürüyüş yapmadıysanız yürüyüş bandında koşarken yaralanmanız kaçınılmazdır. Çevrenizde kullandığınız eşyaların sizinle uyum içinde (ergonomic) olması yaralanma ihtimalinizi azaltacaktır. Etrafınızı kendinize uydurun.

Doğru tanı muayene ile mümkün!

Eklem yaralanması geçirdiğinizde en kısa sürede Ortopedi ve Travmatoloji uzmanına görünmelisiniz. Hekim muayenesi sonrasında yapılan radyolojik tetkikler yaralanma seviyesini ve tedavi şeklini belirler. Yaralanma türü belirlendikten sonra kendiliğinden onarılma oranı anlaşılır. Ağır yaralanmalar dışında vücudun kendisini onarmasına izim verecek atel-alçı tesbitleri, bandajlar, tedavi edici ilaçlar, ağrı kesiciler kullanılır. Şiddetli yaralanmalarda artroskopik tedavi altın standarttır.

Eklemin hareketsiz kalmasın!

Yaralanma sırasında çekinik tedaviler eklemin hareketini kısıtlamaya yönelik olabilir. Sağlıklı bir eklemin hareketsiz kalması eklem kayganlığının azalmasına, kasların erimesine neden olabilir. Bu yüzden mümkün olduğu kadar erken hareket verecek şekilde tedavi düzenlenir. Eklem yüzeyinin ağırlık vermeden hareketini pasif sağlayan cihazlar tedavide çok etkin olabilir. Bu tür tedaviler için rehabilitasyon uzmanlarından ve terapistlerden yardım alıyoruz.

Artroskopik cerrahi altın standart!

Muayene ve radyolojik tetkikler ne kadar gelişmiş ve mükemmel olursa olsun iyileşmesi geciken eklem yaralanmalarının tanısında Artroskopi altın standarttır. Magnetik rezonan görüntüleme kıkırdak lezyonları, plika yırtılmaları ve sertleşmelerinde yetersiz kalabilir. Bu durumda eklem aşınması gerçekleşmeden müdahale edilir. Menisküs yırtıkları, bağ kopmaları artroskopik yöntemlerle günümüzde mükemmel sonuçlarla tedavi edilebilmektedir.

Eklem Yaralanması olduğunda doğru müdahale ve basamaklı yaklaşım çok önemli!

Ekleminiz yaralanma sonrası şişebilir, hareketsiz kalır ve yüklenme yapamazsınız. Panik olmayın, etrafınızda gerçek bir sağlık erbabı yoksa basit bir bandaj, geçici bir tesbt ve soğuk ugulama yapmanız yeterlidir. Üzerine yüklenmeyin ve bir süre dinlenip mümkün olan en kısa sürede sağlık merkezine başvurun.

Sorunun ne olduğunu tam olarak öğrenin!

Ekleminizdeki yaralanmanın ne olduğunu, iyileşme süresini ve iyileşme sonrası normale dönme süresini bilmelisiniz. Doktorunuz eklem iyileşmesin nasıl sonuçlanacağı konusunda bilgi verecektir. Bu bilgi gelecekteki rahatsızlıklarınızı açıklamınızda anahtar roluü oynayabilir.

Tedavi günlük yaşantınızı ve iş hayatınızı etkileyecek mi?

Her insanın günlük hayat beklentisi ve iş yaşamı farklılık gösterir. Hekimin kararı istirahat ve iyileşme süresini belirlerken çekinik tedavilerden artroskopik cerrahi tedavilere değişebilir. Unutayın eklemleriniz hayatınızın en önemli parçasıdır.

Tedavi sonrası eski hareket kabiliyetine kavuşmak için yardım gerekebilir.

Ağır yaralanmalar sonrası yapılan artroskopik tedaviler ve uzun açı tespitlerinde mutlaka fizyoterapi yardımı almalıyız. Basit müdahaleler ve tanısal artroskopik cerrahilerde çoğu zaman hastanın kendi uygulayacağı egzersizler yeterli olabilir. Kontroller sırasında yetersiz kalındığı düşünülürse rehabilitasyon programına alınabilir.

Op. Dr. Tolgay Şatana

Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı

www.tolgaysatana.com