Ege'de büyük keşif! Son anlarında faciayı yaşadılar: 'Meğer yanlış yerde aramışız'
24.10.2024 - 06:39 | Son Güncellenme:
Bir sonbahar gününde, devriye gezmesi emredilen İngiliz denizaltısı HMS Trooper, Yunan adası Kalamos kıyılarında suya daldı ve daha sonra hiç görülmedi. Gemideki 64 adamın kaderi ise tam 81 yıl trajik bir gizem olarak varlığını sürdürdü, ta ki 2024 yılının ekim ayına kadar. İşte yaşananlar.
Derleyen: Betül Yasemin Keskin / Milliyet.com.tr - HMS Trooper'ın hikâyesi, II. Dünya Savaşı yıllarında başladı. Savaşın kritik bir anında, takvimler 1943 yılını gösterirken Almanlar bir dizi Yunan adasının kontrolünü ele geçirmek için harekete geçti. Bunu duyan İngilizler Teğmen John S. Wraith komutasındaki HMS Trooper'ı, gemide üç gizli ajanla birlikte Kalamos Adası'na gönderdi. 1 Ekim 1943'te sabah saat 03.00 sularında denizaltı, ajanları adaya başarıyla ulaştırdı ve gemi Beyrut'a dönüş yoluna geçti. Ancak yolda ne oldu bilinmez denizaltı ve mürettebatı Ege sularında sırra kadem bastı. Yıllarca süren arama çalışmaları ise nihayet bu yıl sonuçlandı.
GERİ DÖNECEKKEN SIRRA KADEM BASTI
1943 yılının akim ayında HMS Trooper, 64 kişilik mürettebatı ve üç ajanla birlikte konuşlanacakları Yunan adası Kalamos'a doğru bir rota belirledi. Kalamos'a ulaşan denizaltıya geri dönmeden önce, Alman deniz mayınlarıyla dolu bir bölge olan Ege Denizi'nde devriye gezmesi emredildi. 17 Ekim'de Beyrut'a yanaşması planlanmış olmasına rağmen HMS Trooper asla Beyrut'a varamadı ve mürettebatıyla birlikte kayboldu. Peki HMS Trooper'a ne oldu?
Denizaltı en son 14 Ekim 1943 tarihinde görüldü. O günlerde kurtarma ekipleri var güçleriyle araştırma yaptı. Denizaltından ve mürettebattan bulacakları en ufak bir kalıntı bile onlar için çok önemliydi. Yıllar geçmesine rağmen ne yazık ki tek bir ize bile rastlanmadı. Bu durum çeşitli teorileri beraberinde getirse de olaya son noktayı su altı kurtarma şirketi Planet Blue'nun kurucusu ve sahibi olan Kostas Thoctarides koydu.
ONLARCA YIL YANLIŞ YERDE ENKAZ ARADILAR
Thoctarides'e göre HMS Trooper yanlış yerde aranıyordu. Onun bu fikri arama kurtarma ekiplerine de mantıklı geldi. Kullandıkları arama teknolojilerine göre bunca yıldır tek bir ize rastlayamıyor olmalarının sebebi başka ne olabilirdi ki? Nitekim Thoctarides aradıkları noktadan daha batıya gitmeleri konusunda ekipleri ikna etti ve her şey tam da o noktada başladı. Ekip, Thoctarides tarafından yeni önerilen bölgeyi bir gemi sonar sistemi kullanarak taradı ve sonunda Ege adası Donussa yakınlarındaki denizin dibinde önemli bir kütle tespit etti. Daha sonra daha iyi bir görüntü elde etmek için uzaktan kumandalı araç (ROV) 'Super Achille'i kullandılar ve sonunda 3 Ekim 2024 tarihinde HMS Trooper'ın yerini doğruladılar. Şirketin 15. ve son arama seferi sırasında denizaltı, sonar teknolojisiyle Donousa Adasının yakınlarında İkarya Denizi'nin 830 metre derinliğinde bulundu. Bu tam 81 yıl boyunca boşa kürek çektikleri ve denizaltıyı yanlış yerde aradıkları anlamına geliyordu.
HMS Trooper son görevi için yelken açtığında, Almanlar da mayın döşeme konusunda boş durmamışlardı. İngiliz denizaltısının gizli ajanlarını Kalamos'a bıraktığı sıralarda, mayın döşeyici Drache, Ikaria ve Donousa adaları arasına bir dizi deniz mayını yerleştirmişti.
Ancak 81 yıllık gizemi çözmek kolay olmadı çünkü Ege Denizi'nde yer alan İkarya ve Donousa adalarının arasında yer alan deniz tehlikeli hava koşullarıyla ünlü bir yerdi. Thoctarides te 15 Ekim'de verdiği röportajda şu ifadelerle zorlu koşulları özetledi: "İkarya Denizi, güçlü rüzgarları, dalgaları ve güçlü su altı akıntılarıyla en zorlu denizlerden biri."
TROOPER ALMAN MAYINLARINA YENİK DÜŞTÜ
Yapılan incelemeler ve Trooper'ın ağır hasarlı enkazının görsel analizi sonucunda, denizaltının Alman mayınlarından birine yenik düştüğü doğrulandı. Yunan haber ajansı ANA-MPA'ya göre, patlamanın denizaltıyı üç ayrı parçaya böldüğü ve en uzununun yaklaşık 106 fit uzunluğundaki kıç bölümü olduğu anlaşıldı. Kumanda kulesindeki bir kapağın hâlâ açık olduğu göz önüne alındığında, uzmanlar geminin muhtemelen su yüzeyinde çıkıp tekrar battığı konusunda neredeyse hemfikir oldu. HMS Trooper'ın ve 64 mürettebatın hikâyesi trajik bir sonla bitse de denizaltının keşfi mürettebatın yaşayan aile üyelerine 81 yıl sonra huzur getirdi.
Trooper'da hayatını kaybeden Teğmen John Wraith'in oğlu İngiliz Kraliyet Donanması'ndan Yüzbaşı Richard Wraith Planet, Blue ekibini kutladı. Hayatını kaybeden mürettebatın ailelerinin Trooper'ın kesin konumundan haberdar edilmesini istedi. Çünkü sevdiklerini yad etmeleri için bir adrese ihtiyaçları vardı ve bu yüzden Planet Blue'ya büyük iş düşüyordu.
