Crohn hastalığı nedir?

Crohn hastalığı, bir tür enflamatuar bağırsak hastalığıdır ve son yıllarda giderek yaygınlaşmaktadır. En sık ince bağırsakta ve kolonda görülmekle birlikte gastrointestinal yolunuzun ağzınızdan anüsünüze kadar herhangi bir bölümünü etkileyebilir. Henüz tam bir neden öngörülememekle birlikte bağışıklık sisteminin zayıflığı, genetik ve çevresel faktörlerin (örneğin sigara kullanımı) etkili olduğu düşünülmektedir.

Crohn'lu kişilerin bakteri, virüs, parazit ve mantarlara dayalı bağırsak enfeksiyonları geliştirmesi daha olasıdır. Böyle bir durum, semptomların şiddetini etkileyebilir ve komplikasyonlar oluşturabilir. Crohn hastalığı ve tedavisi de bağışıklık sistemini etkileyerek bu tür enfeksiyonları daha da kötüleştirebilir.

Crohn hastalığının semptomları sıklıkla yavaş yavaş gelişir. Bazı semptomlar zamanla daha da ağırlaşabilir. Semptomların aniden ve dramatik olarak gelişmesi nadir görülür. Crohn hastalığının en erken belirtileri arasında ishal, karın krampları, dışkıda kan, ateş, yorgunluk, iştah ve kilo kaybı, sık tuvalet ihtiyacı ve dışkılamadan sonra bağırsakların hala boş olmadığı hissiyatı sayılabilir. Bu belirtiler gıda zehirlenmesi, alerji ya da mide rahatsızlıkları ile karıştırılabilir. Bu gibi semptomların varlığında muhakkak zaman kaybetmeden doktora başvurmak gereklidir.

Hastalık ilerledikçe semptomlar daha şiddetli hale gelebilir. Ağızdan anüse kadar herhangi bir yerde ülser ortaya çıkabilir, eklem iltihabı, anemi nedeniyle nefes darlığı ya da hareket kabiliyetinde azalma görülebilir. Erken teşhis ve tedavi bu gibi durumlardan kaçınmak adına son derece önemlidir.

Peki Crohn hastalığı nasıl teşhis edilir? Bunun için tek bir test sonucu yeterli değildir. Kan testleri, doktorunuzun anemi ve iltihaplanma gibi potansiyel sorunların izini sürmesine yardımcı olabilir. Dışkı testi ise doktorunuzun gastrointestinal kanalınızdaki kanı tespit etmesine yardımcı olabilir. Ayrıca doktorunuz üst gastrointestinal sistemin iç kısmının daha iyi görüntüsünü almak için endoskopi ya da kalın bağırsağı incelemek için kolonoskopi isteyebilir. BT taramaları ile daha fazla ayrıntı görmek de isteyebilir. Tüm bu test ve incelemeler sonucunda doktorunuz belirtilerinizin olası diğer nedenlerini de irdeleyerek Crohn hastalığınız olduğu sonucuna varabilir.

Crohn hastalığı için modern tıpta şu anda bir tedavi mevcut değildir ancak hastalık yönetilebilir. Belirtilerinizin şiddetini ve sıklığını azaltabilen seçenekler arasında ilaçlar, diyetisyen ile sağlıklı bir beslenme programı oluşturulması, kimi durumlarda ameliyat önerilebilir. Bir tamamlayıcı tedavi yöntemi olan biorezonansta ise, öncelikle gıda intoleranslarının izi sürülür. Bazı vakalarda gıda intoleranslarının tespiti ve tedavisi yoluyla bile Crohn’a ilişkin tedavi sonucu almak mümkün olabilmektedir. Tüm kronik enflamatuar rahatsızlıklarda olduğu gibi Crohn’da da biorezonans tedavisi etkili sonuç verebilmektedir.

Tüm hastalıklarda olduğu gibi Crohn için de sağlıklı beslenme çok önemli bir tedavi desteğidir. Crohn hastalığı olan bir kişi için işe yarayan bir diyet planı, başka biri için işe yaramayabilir. Bunun nedeni, hastalığın farklı insanların farklı bölgelerinde tutulum sağlayabilmesi ve kişisel özellikleridir. Bu nedenle beslenme programınızın size özel olarak bir diyetisyen tarafından hazırlanması gerekir. Yerine bağlı olmak üzere Crohn hastalığının altı ayrı varyasyonu bulunur. Bunlar, gastroduodenal Crohn hastalığı (esas olarak mideyi ve ince bağırsağın ilk kısmı olan duodenumu etkiler), jejunoileit (bağırsağın jejunum adı verilen ikinci bölümünde görülür), ileit (ince bağırsağın veya ileumun son kısmında iltihaplanma), ileocolitis (ileum ve kolonu etkiler ve Crohn'ların en yaygın varyasyonudur), Crohn koliti (sadece kolonu etkiler), perianal (genellikle fistülleri veya dokular arasındaki anormal bağlantıları, derin doku enfeksiyonlarını, ayrıca anüs çevresindeki dış derideki yaraları ve ülserleri içerir).

Crohn hastalarının beslenmesinde probiyotiklerin yeri ayrıdır. Probiyotikler, bağırsak sisteminizdeki iyi bakterileri yeniden oluşturmanıza ve güçlendirmenize yardımcı olabilecek canlı bakterilerdir. Probiyotikler ayrıca mikroorganizmaların bağırsağınızın doğal dengesini bozmasını ve Crohn'un ilerlemesine yol açmasını önlemeye yardımcı olabilir.