Diyabette Beslenme

Diyabet ve Beslenme

Kasım ayının 14'ü Dünya genelinde ''Diyabet Günü'' olarak belirlenmiştir. Diyabette farkındalık oluşturmak amacıyla Kasım ayı boyunca seminerler, kongreler düzenlenmekte, sosyal medya daha aktif bir şekilde kullanılmaktadır.

Diyabet ülkemizde görülme oranı gün geçtikçe artan bir hastalıktır. Türkiye Diyabet Epidemiyolojisi araştırması sonucuna göre, Türkiye'nin %7.2'si diyabetli iken %6.3'ü diyabet sınırındadır.

Diyabet tedavisinin amacı kan şekeri düzeyinizi normal sınırlar içerisinde tutarak, kısa veya uzun dönemde oluşabilecek sağlık sorunlarını önlemek veya geciktirmek böylece yaşam kalitesini yükseltmektir. Bunu sağlamak için diyabeti olmayan bireylerde olduğu gibi yeterli ve dengeli beslenmeyi öğrenmesi ve öğrendiklerini günlük yaşamda uygulaması sağlıklı ve uzun bir yaşamın temelidir.

Kan şekerinin kontrolünde en önemli pay besinlerin olduğu için sağlıklı beslenme diyabette tedavinin temelidir. Sağlıklı beslenmede ihtiyacımız olan öğeler ve bu besin öğelerini alacağınız temel yiyecek kaynakları şunlardır :

• Karbonhidrat (tahıllar, un ve undan yapılmış yiyecekler, kuru baklagiller, patates, sebze ve meyveler, süt, yoğurt)

• Protein (et, yumurta, peynir, süt, yoğurt )

• Yağ (yağ ve et, yumurta, peynir, süt, yoğurt gibi yağ içeren yiyecekler)

• Vitamin ve Mineral (sebze ve meyveler başta olmak üzere tüm yiyecekler)

• Posa (sebze, meyve, kuru baklagiller ve tam taneli tahıllar)

• Sağlıklı beslenmek için her gün ve öğünde çeşitlilik önemlidir. Çünkü her bir besinin besin öğesi içeriği farklıdır. Vücudunuzun gereksinimi olan besin öğelerini; gün ve öğün içinde yiyecekleri çeşitlendirerek, yeterli bir şekilde sağlayabilirsiniz.

Diyabetinizin olması yaşamınız boyunca sevdiğiniz yiyecekleri yiyemeyecek olmanız anlamına gelmez. Önemli olan kan şekerinin kontrolünü sağlamak ve dengede tuttuğunuz ölçüyü saptamaktır.

Tıbbi Beslenme Tedavisi diyabette temeldir, bunun için bir diyetisyenden size en uygun listeler ile kendinizi ve kan şekerinizi takip edebilirsiniz. Yediğiniz besinlerin çeşidi, miktarı ve zamanı kan şekerinin belirleyicileridir. Vücudunuz için gerekli olan besinlerin zaman ve miktar olarak belirli bir denge içinde alınması hiperglisemi (kan şekeri yüksekliği) ve hipoglisemiyi (kan şekeri düşüklüğü) önleyerek, kan şekeri kontrolünü sağlayacaktır.

Diyabeti olan bir çok kişi beslenme planını uygulamak için aile ile yemek yeme zamanını ve birlikte yedikleri yemek çeşidini değiştirmekte, kendisi için ayrı yemek hazırlamaktadır. Oysa günümüzde diyabeti olan ve diyabeti olmayan bireylere önerilen sağlıklı beslenme önerileri farklı değildir. Diyabet, bireyin temel besin öğelerine olan gereksinim düzeylerini etkilemez.

Öğünlerden 2 saat sonra kan şekerinizi ölçerek farklı yiyeceklerin kan şekerinizi nasıl etkilediğini saptayabilir, farklı yiyecekler ile menü planlaması yapmak için değişim listelerinden faydalanabilirsiniz.

Diyabet Hangi Sağlık Sorunlarına Yol Açabilmektedir?

Hiperglisemi (kan şekerinin yükselmesi)

Hipoglisemi (kan şekerinin düşmesi)

Kan şekerinin sürekli yüksek olmasına bağlı olarak ileri dönemde önemli sağlık sorunları gelişebilir.

Kalp-damar hastalıkları

Böbrek sorunları

Göz sorunları, körlük

Felç

Ayak yaraları

Duyu kayıpları

Sık enfeksiyonlar

Yara iyileşmesinde gecikme

Cinsel sorunlar

Göz sorunları

Uluslararası Diyabet Federasyonu 2016 yılında Dünya Diyabet Günü temasını ''Diyabette Göz'' olarak belirlemiştir.

Diyabet, gözün özellikle sinir tabakasını (retina veya ağ tabaka) ve bu tabakadaki kılcal damarları etkileyerek çalışmasını bozmakta ve görme kayıplarına yol açmaktadır.

Kan şekeri kontrolü önemli bir faktördür. Kan şekerinin düzensiz seyretmesi, ani kan şekeri yükselmesi ve düşmesi, retinanın bozulmasını ve hastalığın ilerlemesini kolaylaştırmaktadır. Gebelik, hipertansiyon, kan yağlarının yüksekliği (hiperlipidemi), böbrek hastalığı diyabetli bireylerde göz sorunlarını arttıran diğer faktörlerdir.

Şeker hastalarında; gençlerde ergenlik çağından itibaren, 30 yaşından sonra ortaya çıkan bireylerde ise teşhis konulduğunda mutlaka göz muayenesi yapılmalıdır. Şeker hastalarında retina normal ise yılda bir kez muayene yapılmalıdır. Gözde bir problem başladığında ise takip süresi 3 - 4 aylık sürelere indirilebilir.

Sağlıklı günler dilerim

Diyetisyen Sevde Kahraman