Bilimsel gerçekleriyle sumak

Çalı görünümlü bir bitkinin morumsu renkli, ekşi tatlı, minik meyveleri aslında sumak. Bilimsel adı ''Rhus coriaria L.''. Türk mutfak kültürümüzde soğanın kokusunu baskıladığından, soğan ile birlikte kullanımı yaygın, özellikle salatalarda. Bazı yörelerde etli dolmalara ekleniyor, bazı yörelerde sebze yemeklerine, bazı yörelerde ise çayı demleniyor... Bulunduğumuz süreçte korona virüsün silahı şeklinde konuşuluyor ve bana da çokça soruluyor. Soran danışanlarıma açıklıyorum, köşemde de ayrıntılarıyla yer vermek istedim.

Sumağın kan yağları üzerine olumlu etkileri olabilir

Sumağın, yüksek kolesterol problemi olan bireyler üzerinde olumlu etkileri en yaygın şekilde çalışılanı ve bilineni diyebilirim. Gerek kötü kolesterolün (LDL) düşmesinde, gerek iyi kolesterolün (HDL) artışında, gerekse kan trigliserit seviyesinin düşürülmesinde etkin bulunmuş(1).

Hatta şeker hastalarını dahi kalp-damar hastalıklarından koruyucu etkileri gözlenmiş. Rahideh ve arkadaşlarının çalışması sonucunda; 3 ay boyunca günlük 1 çay kaşığı dolusu (3 gram) sumak tüketiminin şeker hastalarında kalp-damar hastalıklarına karşı koruyucu etkileri bildirilmiş (2).

Sumak, vücut ağırlığı kontrolüne destek sağlayabilir

Yanı sıra şişmanlık problemine karşı olumlu etkileri bulunmakta... Bir hayvan deneyinde, 6 hafta boyunca sumak yaprakları ekstresi tüketen şişman farelerin kilo alımının çok daha az olduğu sonucuna varılmıştır (3).

Bazı virüslere karşı savaşabilir

Literatürde uçuk virüsüne karşı olumlu etkileri yer alıyor (4,5).

Ancak uçuk virüsü olan Herpes Simplex virüsü DNA yapısında iken, korona virüs RNA yapısında, bileşimleri oldukça farklı... Dolayısıyla bu çalışmalardan sumak korona virüsten koruyucudur demek pek doğru bir yaklaşım olmayacaktır. Ancak, sumak ve korona virüs konusunda ayrıntılı çalışmalar yapıldığında bu virüsten koruyucu olup olmadığı bilinecektir.

Soğuk algınlığı, nezleden koruyabilir

Sumağın yapısındaki işlevsel besin ögeleri (gallotannin, bazı flavanoidler) ile antibakteriyel rolü bilinmekte. Bu yüzden; soğuk algınlığı ve nezle gibi bakteriyel problemlerde olası tedaviye ek bir katkısı bulunabilir. Ancak vurgulamak isterim ki, korona virüs bakteri kökenli bir hastalık değil, virüs kökenli bir hastalık. Bu yüzden sumağın antibakteriyel etkisinin olması Korona virüsten koruyucu olduğu anlamına gelmiyor.

Sağlıklı günler dilerim,

Uzman Diyetisyen Sevde Kahraman

E-Mail: sevde.kh@gmail.com

İnstagram: http://www.instagram.com/dytsevdekahraman/

Facebook: http://www.facebook.com/diyetisyensevdekahraman/

Kaynaklar

1. Akbari-Fakhrabadi M, Heshmati J, Sepidarkish M, Shidfar F. Effect of sumac (Rhus Coriaria) on blood lipids: A systematic review and meta-analysis. Complement Ther Med. 2018 Oct;40:8-12.

2. Seyedeh Tayebeh Rahideh, Farzad Shidfar, Nafiseh Khandozi, Asadollah Rajab, Seyed 3. Payam Hosseini, and Seyed Mohsen Mirtaher. The effect of sumac (Rhus coriaria L.) powder on insulin resistance, malondialdehyde, high sensitive C-reactive protein and paraoxonase 1 activity in type 2 diabetic patients. J Res Med Sci. 2014 Oct; 19(10): 933–938.

3. Kohei Suruga, Tsuyoshi Tomita, Kazunari Kadokura, and Toshiro Arai. Rhus verniciflua leaf extract suppresses obesity in high-fat diet-induced obese mice. Food Nutr Res. 2019; 63: 10.29219/fnr.v63.3601.

4. Reichling J, Neuner A, Sharaf M, Harkenthal M, Schnitzler P. Antiviral activity of Rhus aromatica (fragrant sumac) extract against two types of herpes simplex viruses in cell culture. Pharmazie. 2009 Aug;64(8):538-41.

5. Aslani A, Zolfaghari B, Fereidani Y. Design, formulation, and evaluation of a herbal gel contains melissa, sumac, licorice, rosemary, and geranium for treatment of recurrent labial herpes infections. Dent Res J (Isfahan). 2018 May-Jun;15(3):191-200.