Emzirme döneminde annenin yeterli ve dengeli beslenmesi hamilelik döneminde ki kadar önemlidir. Çünkü anne sütü ile bebek tüm hayatı boyunca onu koruyacak antioksidan maddeleri almaktadır. Bu nedenle annenin bu dönemde olabildiğince doğru besinler ile beslenmesi ve emziklilik diyeti uygulaması gereklidir. Bu diyette öncelikli amaç zayıflamak değil bebeği doğru bir şekilde beslemek, sütün kalitesini ve miktarını arttırmak olmalıdır.
DOĞRU BİLİNEN YANLIŞLAR
• En önemlisi emziren annenin iki kişilik yemesi düşüncesidir. Ancak emziklilik döneminde normal kalori ihtiyacınızdan 300-500 kalori daha fazla almanız yeterli olacaktır.
• Bir diğeri ise Annelere ait olan ‘doğum yaptım fazla kilolarımdan bir an önce kurtulmalıyım.’ düşüncesidir. Doğumdan sonra her anne ilk 4 ay boyunca her ay yarım kilo ila bir kilo arası kilo verecektir. Yapılan çalışmalar emziren annelerin emzirmeyen annelere göre kilolarını daha kolay verdiklerini göstermiştir. Vücudunuz her 1 ml süt salınımı için yaklaşık 7 kalori harcamaktadır. Doğumdan sonra asıl amacınız kilo vermek değil bebeğiniz ve kendiniz için yeterli ve dengeli beslenmek olmalıdır. Çünkü emziklilikte anne memesinden oksitosin ve prolaktin hormonları ile salgılanan süt annenin aldığı besinlerin bir ürünüdür.
EMZİKLİLİKTE BESLENME İÇİN NOTLAR
• Süt yapımı için sıvı alımı oldukça önemlidir. Bu nedenle sıvı alımı günde 2,5- 3 litre kadar olmalıdır. Tercih etmeniz gereken sıvıların en başında su gelmektedir. Tercih sıranızı ıhlamur, nane, papatya çayı gibi bitki çayları, az şekerli veya şekersiz komposto suları, meyve suları, limonata ve süt gibi doğal ve hafif olan içecekler takip etmelidir.
• Protein emziklilik döneminde hem kendiniz hem bebeğiniz için oldukça önemlidir. Balık haftada en az 2 kez tüketilmelidir. Her gün mutlaka yum urta veya etli sebze yemeği yâda kurubaklagil yemeği tüketilmelidir.
• Süt, yumurta, peynir gibi besinlerin kalsiyum içeriği oldukça yüksektir bu nedenle bu gıdalar her gün mutlaka tüketilmelidir.
• Tatlı tercihinizin gaz yapmayacak olan sütlü tatlıların olması önemlidir.
• Süt kalsiyumun yanı sıra protein ve karbonhidrat için de önemli bir kaynaktır. Bu nedenle emziklilikte süt tüketimi oldukça önemlidir. Süt gaz yapıyorsa, laktozsuz tercih edebilirsiniz.
• Omega-3 yağ asitlerini içeren su ürünleri tüketiminin artırılması anne sütünde de bu yağ asitleri içeriğini arttıracaktır. Bu da bebeğinizin omega-3 yağ asitlerini sütünüzden alacağı anlamına gelir. Bu nedenle özellikle su ürünlerinden olan balık, protein değeri bakımından ve omega–3 içeriği bakımından zengin bir besin olduğu için emziklilik döneminde tüketimi arttırılmalıdır.
• Salam, sosis, sucuk ya da paketli ürünlerden uzak durmaya çalışın çünkü bu gıdalar yüksek oranda katkı maddesi, koruyucu maddeler içermektedir. Bu maddeler hem sizin hem bebeğinizin sağlığına olumsuz etki yapacak maddelerdir.
• Folik asit (B9 vitamini) hamilelik döneminde olduğu kadar emzirme döneminde de oldukça önemlidir. Yeşil yapraklı sebzelerin folik asit içeriği oldukça yüksektir.
• Anne sütünün D vitamini içeriği bebeğinize yetebilecek oranda değildir. Bebeğe takviye yapılıyorsa dahi güneşli havalarda 10-15 dakika bebeğinizle dışarda vakit geçirmeniz D vitamininin sentezi için olumlu etki yapacaktır.
• Emziklilik döneminde çay ve kahve gün içerisinde en fazla 2 fincan tüketilebilir. Çay, kahve ve kola fazla içildiği takdir de kafein sütünüze geçecektir bu da bebeğinizi olumsuz yönde etkileyecektir.
• Yemekten hemen sonra çay içilmesi demir emilimini engeller. Bu nedenle yemek esnasında ya da yemekten hemen sonra çay tüketilmemelidir. C vitamini demir emilimini arttırıcı vitamindir. Bu nedenle C vitamini içeriği zengin olan taze meyve suları çay ve kahveden daha iyi bir alternatiftir.
• C vitamini demirin emilimini arttırıyorsa demir içeriği yüksek besinlerle C vitamini içeriği yüksek gıdaları beraber tüketmek olumlu etki yapacaktır. C vitamini içeriği yüksek olan besinler: domates, biber, maydanoz, kıvırcık gibi taze sebzeler ve portakal, greyfurt, çilektir.
• Yağ tüketimine dikkat edilmelidir. Kalori değerini yükselten ve kanserojen etki yapan kızartma ve kavurma gibi pişirme yöntemleri yerine haşlama, fırında ya da ızgara yöntemleri tercih edilmelidir.
Sütünüzün kalitesini ve sütünüzü arttırmak için
Bebek doğduğu andan itibaren emzirilmelidir. Ve bebek istedikçe mutlaka süt verilmelidir. Kilo vermek önceliğiniz olmamalıdır. Önceliğiniz düzenli, yeterli ve dengeli olarak bütün besin gruplarını içeren bir beslenme programı uygulamak olmalıdır. Sıvı alımı arttırılmalıdır. Tüketilmesi gereken en önemli sıvı sudur. Sıvı alımında bol şekerli içecekleri tercih etmemelisiniz bitki çaylarından yardım alabilirsiniz. Yumurta, yoğurt, kurubaklagiller, yağlı tohumlar, balık, kırmızı et, kuru meyveler sütünüzün kalitesini arttıracaktır. Isırgan otu çayının, rezene çayının ve fesleğenin anne sütünü arttırdığını gösteren çalışmalar vardır. Koyu yeşil yapraklı sebzeler de anne sütünü arttırır. Bir diğer yandan Tahin+Pekmez mucizesinin de anne sütünü arttığı bilinmektedir.
DİYETİSYEN DENİZ ZÜNBÜLCAN