Binlercesi tek yerde toplandı! Ahtapot muamması: Yaptıkları ayine benziyor
Dünyanın bilinen en büyük ahtapot topluluğu, yıllardır bilim insanlarını hayrete düşürüyordu. Pasifik Okyanusu'nun derinliklerinde, binlercesinin bir araya geldiği 'Ahtapot Bahçesi' adı verilen bu bölge uzun süre gizemini korusa da nihayetinde ayine benzer bu davranışın sırrı neredeyse çözüldü.
Derleyen: Gonca Kocabaş / Milliyet.com.tr - Pasifik Okyanusu'nun yaklaşık 3 bin 200 metre derinliğinde, yıllardır bilim insanlarını şaşkına çeviren gizemli bir olay yaşanıyor. Bilim insanlarının dikkatini çeken bu alanda binlerce inci ahtapotunun bir araya gelmesi merak konusuydu. İnci ahtapotları neden toplanıyor, onları bu alana ne çekiyordu? Monterey Körfezi Akvaryum Araştırma Enstitüsü'nün (MBARI) bilim insanı James Barry, “Burada ahtapot yuvaları bulduk. Yumurtalarını bırakan çok sayıda ahtapot görebilirsiniz, ancak bu daha önce gördüğümüzden çok daha fazlaydı. Normalde, yüzlerce olurdu. Bu binlerceydi” diyerek şaşkınlığını ifade ettiği bu bölgede neler yaşanıyordu?
3 YIL İÇİNDE 14 KEZ DALIŞ YAPILDI
Ekip, MBARI'nin uzaktan kumandalı aracı ile 'Ahtapot Kreşi'ni keşfetmek için yıllar harcadı ve 3 yıl içinde 14 kez dalış yaptı. Araç, ahtapotların bölgede ne yaptığını anlamak için Mart-Ağustos 2022 arasında her 20 dakikada bir zaman aralıklı çekim yaptı. Ekip, söz konusu yerin kuluçkadaki dişiler, ölü bedenler, savunmasız yumurta ve yavrularla dolu olduğunu gördü.
2018 yılında keşfedilen kreş, şu ana kadar keşfedilen en muhteşem ahtapot yuvalama alanı olarak biliniyor. James Barry liderliğindeki ekip, bölgeyi gözlemlemek ve izlemek için yaptıkları çok sayıda dalışın ardından bu özel yerin cazibesini anladı. Barry ,"MBARI'nin gelişmiş deniz teknolojisi ve diğer yerel araştırmacılarla ortaklığımız sayesinde Ahtapot Bahçesi'ni inanılmaz ayrıntılı bir şekilde gözlemleyebildik. Bu da neden bu kadar çok derin deniz ahtapotunun burada toplandığını keşfetmemize yardımcı oldu. Bu bulgular, diğer eşsiz derin deniz yaşam alanlarını iklim etkilerinden ve diğer tehditlerden anlamamıza ve korumamıza yardımcı olabilir" ifadelerini kullandı.
'KULUÇKA DÖNEMİNİ KISALTARAK ÜREMEDE İYİLEŞME SAĞLIYOR'
Araştırma ekibine göre, bölgede ahtapot embriyolarının büyümesini hızlandıran sıcak su kaynağı bulunuyor. Bu sıcak su, onların türünün hayatta kalmasına yardımcı oluyor. Rapora göre dişilerin yavrularını kuluçkaya yatırması yaklaşık 1,8 yıl sürüyor. Bu süre, ahtapotların yaşadığı diğer bölgelerden çok daha kısa. Hal böyle olunca ahtapotlar, bu sıcak su kaynağını diğer yerlere tercih ediyor. Yayınlanan araştırmada, sıcak suların inci ahtapotlarının kuluçka süresini kısaltan metabolik bir destek sağladığı bulundu. Bölgedeki termal su kaynaklarına yerleşen dişiler, suyun hızlandırıcı özelliklerinden faydalanmak için buranın sıcaklığına sığınıyorlardı. Nedeni, buradaki sıcaklığın 11 santigrat civarında olmasıydı, yani normal derin deniz sıcaklığı olan 1,6 santigrat derecenin neredeyse 10 katı daha yüksek olduğu anlamına geliyor.
"Kuluçka dönemini kısaltarak üremede büyük bir iyileşme sağlayabilirsiniz" diyen Barry,"Çok soğuk sıcaklıklara yakın derin sularda yaşayan türler için bunun gerçekten önemli olduğunu düşünüyoruz, bu yüzden belki de bu ahtapot için gördüğümüz en büyük avantaj bu. Derin deniz hakkında henüz yeterince bilgimiz yok. Bunun hakkında daha fazla bilgi edinmemiz gerekiyor, böylece gerçekten kritik olan alanları belirleyebiliriz. Sadece ahtapotlar için değil, ekosistemde yer alan tüm türler için aynı şey geçerli” dedi.
'BİR ADIM ÖNDE OLMA FIRSATI TANIYORLAR'
Ahtapot Bahçesi olarak da bilinen bu yer, ahtapot fizyolojisi açısından oldukça sıra dışı bir konumda yer alıyor. Okyanus yüzeyinin 3 bin 200 metre bulunan Ahtapot Bahçesi'ndeki 2,5 hektarlık bir alanda 4 bin 707 yuvalayan dişi olduğu tespit edildi. Kreşte erkek ve dişi olmak üzere 20 bin kadar ahtapot olduğu tahminler arasında. Üç yıl boyunca araştırmacılar, uzaktan kumandalı bir araç kullanarak 14 dalış gerçekleştirdiler ve ahtapotları kapsamlı bir şekilde inceleyip belgelediler. Yara izleri gibi ayırt edici özellikleri ve anne ahtapotların yumurtlamak ve yumurtalarının üzerine toplanmak için seçtikleri yerleri dikkatlice not ettiler. Ahtapot yuvalarının genellikle çatlaklarda kümelendiğini ve bu çatlakların, deniz tabanının altından gelen sıcaklığın suyu ılık denebilecek seviyede ısıttığı yerler olduğunu buldular. Ekip, bu sıcaklığın ahtapot metabolizmaları ve yumurta kuluçkası için çok daha uygun olduğunu keşfetti. Tek tek ahtapotları izleyerek inci ahtapotların kuluçka döneminin yaklaşık 21 aya kadar kısaldığı sonucuna vardı. Sıcaklık, embriyoların büyümesini ve annelerin metabolizmalarını hızlandırmıştı.
Sıcaklığın ahtapotların yuvalamaları için bir gereklilik olup olmadığı belirsiz ancak faydalı olduğu açık. Araştırmacılar, daha kısa kuluçka döneminin, kuluçka dönemindeki ahtapotlar hâlâ savunmasızken ve savunma veya kaçma yeteneğine sahip değilken bir avcı tarafından yenme olasılığını önemli ölçüde azalttığını ve uzun vadede hayatta kalma şanslarını artırdığını söylüyor.
"Derin deniz, Dünya'daki en zorlu ortamlardan biridir" diyen James Barry, “Ancak hayvanlar dondurucu sıcaklıklarla, sürekli karanlıkla ve aşırı basınçla başa çıkmak için akıllıca yollar geliştirmiş görünüyor. Ahtapot anneler hidrotermal kaynaklara yuva yaparak yavrularına bir adım önde olma fırsatı tanıyorlar" diye konuştu.
Bilim insanları, su altı robotları kullanarak bu gizemli topluluğu daha ayrıntılı incelemeyi planlıyor. Eğer bölge gerçekten bir üreme alanıysa, bu keşif okyanus ekosistemine dair önemli bilgiler sunabilir. Bu gizemli toplanmanın ardındaki sır henüz tam olarak çözülebilmiş değil. Ancak bilim dünyası, Pasifik’in derinliklerinde saklanan bu bilinmeyen hikâyeye ışık tutmaya bir adım daha yaklaştı.
KEŞFETYENİ
'Uzak Şehir' dizisinin başarılı oyuncusu Atakan Özkaya verdiği röportajda samimi açıklamalarda bulundu.
