Anlaşmalı Boşanma Davası [30 SORU-CEVAP]

Anlaşmalı boşanma, diğer adıyla anlaşarak boşanma kanun maddesi olarak Türk Medeni Kanunu’nun 116. maddesinin 3. fıkrasında düzenlenmiştir. Ancak her boşanmak isteyen çifte uygun olmayabilir, boşanma veya boşanmaya bağlı unsurlarda uzlaşamayabilirler. Öncelikli olarak eşler yasal haklarının neler olduğunu, neleri talep edebileceğini, ileride boşanmaya dair problemlerin tekrar etmemesi adına nelere dikkat etmesi gerektiğini bilmelidir. Bu noktada anlaşmalı boşanmada avukat zorunlu mu sorusu çok sorulmaktadır. Anlaşmalı boşanmada olduğu gibi hiçbir davada avukat zorunluluğu yoktur; ancak bu süreçte hukuki destek almadan başlatılan süreçler ileride geri dönülmez hukuki kayıplara neden olabilmektedir.

1-) Anlaşmalı Boşanma Nedir?

Taraflardan her ikisi boşanmak istiyor, boşanmaya bağlı unsurlarda da anlaşıyor ise aile mahkemesine taleplerini bildirmesi ile gerçekleştirilen boşanmadır. Tarafların anlaşmaya varma hususu bu noktada önemlidir, evlilik birliğinin temelden sarsıldığına ve evliliğe bağlı diğer unsurlarda da mutabık olduğunu mahkemeye bildirmelidir.

2-) Anlaşmalı Boşanma Protokolü

Anlaşmalı boşanmada dikkat edilecek hususlar önemlidir. Anlaşmalı boşanma protokolü örnek belgeler üzerinden düzenlenmesi her çifte ve evliliğe uygun olmayabilir. Her evlilik bir olmadığı gibi her boşanma davası da bir değildir. Tarafların anlaşma şartlarını hukuka uygun ve fiiliyata uygun bir şekilde düzenlemesi gerekmektedir. Avukatsız anlaşmalı boşanma protokolü düzenlenmesi halinde birçok kişi zaman ve hukuki durum bakımından kayba uğrama tehlikesi altındadır. Eşler evliliğini bitirme konusunda mutabık olduğunu, müşterek çocuk var ise velayet, iştirak nafakası, yoksulluk nafakası, tazminat veya mal rejimi hususlarında anlaştıklarını belirtmelidir. Bunun yanında gayrimenkul ya da menkule ilişkin devir şartları da eşler tarafından belirlenmeli, anlaşmalı boşanma tapu devri ile ilgili gün ve tapu masrafları detaylı bir şekilde düzenlenmelidir.

İmzalanan protokol, ıslak imzalı olmalı ve ıslak imzanın belli olması adına mavi tükenmez kalem ile imzalanmalıdır. Ayrıca protokolde imzalanan tarih de belirtilmelidir.

Protokol, kanuna ve Anayasaya aykırı olarak düzenlenemez. Protokol maddesine taraflar birbirlerine tanınan temel haklara ilişkin sınırlandırmada bulunamaz, madde olarak sınırlama koyması halinde hakim protokolü kabul etmeyecektir.

3-) Anlaşmalı Boşanma Şartları Nelerdir?

-      Anlaşmalı boşanma için kaç yıl evli kalmak gerekir? Anlaşmalı boşanma için evlilik süresi en önemli detaydır, nikah tarihinin üzerinden 1 yıl dolmadan gerçekleştirilemez. Resmi nikah tarihinin üzerinden 1 yıl geçtikten sonra eşler anlaşmalı boşanma yoluyla boşanma için başvuruda bulunabilir.

-      Anlaşmalı boşanma davasına iki tarafın katılmaması halinde duruşma yapılmayacaktır. Tarafları temsil eden avukatları bulunsa dahi duruşmaya tarafların katılması şarttır.

-      Eşlerin her ikisi de boşanma ve boşanmaya bağlı unsurlarda mutabık olduğunu belirtmelidir. Eşler duruşmada bulunarak boşanmayı kabul ettiğini ve protokol maddesindeki şartlarında mutabık olduğunu özellikle hakim karşısında belirtmelidir.

 4-) Anlaşmalı Boşanma Tek Celsede Biter Mi?

 Anlaşmalı boşanma davasında birden fazla duruşma gerçekleştirilmemektedir. Anlaşmalı boşanma yalnızca bir duruşma yapılmaktadır. Anlaşmalı boşanma duruşması sürecinde hakim protokol maddelerini tek tek okuyacak ve tarafların mutabık olup olmadığını, boşanmayı kabul edip etmediklerini sormaktadır. Ancak duruşma ile boşanma gerçekleşmemektedir, duruşma sonrasında da boşanma kararının kesinleşmesi için belli bir prosedürün tamamlanması şarttır. Duruşma sonrası taraflar boşanmış sayılmamaktadır.

 5-) Anlaşmalı Boşanma Süreci, Aşamaları

 Anlaşmalı boşanma prosedürü;

-      İlk aşamada eşler boşanma ve boşanmaya bağlı unsurlarda anlaşmalı,

-      Aile mahkemesine anlaşmalı boşanma dava dilekçesi sunarak dava açmalı,

-      Eşlerin imzalamış olduğu anlaşmalı boşanma protokolü, metni mahkemeye sunulmalı,

-      Eşlerin duruşmaya katılarak protokol maddelerini kabul ettiğine dair beyan bildirmeli,

-      Duruşma sonrasında gerekçeli kararın düzenlenmesi,

-      Gerekçeli kararın taraflara tebliği,

-      Karara itiraz yok ise kararın kesinleşmesi ve

-      Kararın kesinleşmesi ile bağlı olduğu nüfusa bildirim ile sonuçlanmaktadır.

 6-) Aynı Gün Boşanma Olur Mu?

Davanın açıldığı gün anlaşmalı boşanma için mahkemenin duruşma günü vermesi uygulamada mümkün değildir. Mahkemenin iş yoğunluğuna göre anlaşmalı boşanma için verilecek duruşma günleri farklılık gösterebilir.

7-) Adli Tatilde Anlaşmalı Boşanma Olur Mu?

Adli tatilde boşanma davası açılabilir, dilekçe sunulabilir. Ancak duruşma günü verilmesi adli tatil bitimi sonrasına verilebilir. İvedi olan durumlarda ise nöbetçi mahkeme duruşma günü verebilecektir.

8-) Anlaşmalı Boşanma Dilekçesi Hazırlanmalı Mıdır?

Bir dava açarken mutlaka anlaşmalı boşanma dilekçesi hazırlanmalı ve dava açarken sunulmalıdır. Ancak önemli olan anlaşmalı boşanma protokolüdür. İnternet üzerinden örnek anlaşmalı boşanma protokolü düzenlenerek dilekçeye eklenilmesi ileride hukuki kayıplara yol açabilir. Hukuki süreçte mutlaka uzman desteği alınması tavsiye edilir.

9-) Anlaşmalı mı Çekişmeli Boşanma mı Tercih Edilmeli?

Her evliliğin durumu, eşlerin boşanma konusundaki tavrı boşanma türünü de etkilemektedir. Anlaşmalı boşanma yorumları, tek celsede sona erdiğinden olumludur; fakat taraflar yasal hakları konusunda anlaşamıyorsa elbette çekişmeli boşanma davasından devam etmeyi tercih edebilirler. Eşlerin her ikisi tek celsede boşanmak isteyebilir ancak diğer unsurlarda anlaşmaları mümkün olmayabilir. Yasal haklar konusunda ya da mal paylaşımı konusunda uzlaşamayan çiftler, çekişmeli boşanma davasını tercih edebilirler.

10-) Çekişmeli Boşanma Nedir, Anlaşmalıdan Farkı Nedir?

Çekişmeli boşanmanın anlaşmalıdan ayrılan en önemli özelliği duruşmadır. Çekişmeli boşanma davası, birden fazla duruşma ile devam etmektedir. Ancak anlaşmalı boşanma tek celse sürmektedir. Ayrıca anlaşmalı boşanma duruşmasına katılmamak ya da avukat ile temsili katılmak mümkün değildir. Eşler anlaşmalı boşanmada olmak zorundadır, çekişmeli boşanma davasında ise vekil ile temsil mümkündür. Tazminat, nafaka, velayet gibi konularda uzlaşılmaması halinde çekişmeli boşanma davası açılmaktadır. Boşanma ve bağlı unsurlarda taraflar anlaşamıyor ise çekişmeli boşanma davası üzerinden dava açılmalıdır. Çekişmeli boşanma davasında dilekçeler aşaması, tahkikat ve sözlü tahkikat aşaması olarak birden fazla süreci bulunmaktadır.

11-) Anlaşmalı Boşanma Süresi, Kaç Gün ya da Ay Sürer?

Davanın açıldığı mahkemenin iş yoğunluğu, adli tatil süreci gibi konular anlaşmalı boşanma dava sürecini de etkilemektedir. Tek celseli bir dava türü olsa da mahkemenin iş yoğunluğuna göre duruşma günü verme süreci de farklılık gösterebilmektedir. Ancak anlaşmalı boşanma davası uygulamada genellikle en kısa 10 gün en uzun olarak da 1,5 ay kadar sürebilmektedir.

12-) Çekişmeli Boşanmanın Anlaşmalıya Çevrilmesi Mümkün Müdür?

Çekişmeli boşanma davası devam ederken taraflar boşanma ve boşanmaya bağlı unsurlarda anlaşmış ise anlaşmalı boşanma protokolünü mahkemeye sunarak eşlerin anlaştığı bildiriminde bulunulabilir.

13-) Anlaşmalı Boşanmanın Çekişmeliye Dönüşmesi Mümkün Müdür?

Anlaşmalı boşanma davası açıldıktan sonra şartların değişmesi ya da eşlerden birinin protokol maddesindeki unsurlardan anlaşmazlığa düşmesi halinde anlaşmalı boşanmanın çekişmeli boşanmaya dönüşmesi mümkündür.

14-) Anlaşmalı Boşanma İçin Gerekli Belgeler Nedir?

Her davada olduğu gibi anlaşmalı boşanma davasını açmak için HMK’ye uygun bir dava dilekçesi düzenlenmelidir. Dava dilekçesi ekine ise tarafların imzalamış olduğu anlaşmalı boşanma protokolü sunulmalıdır.

Davacı eş avukat vesilesiyle davayı açacak ise avukatına boşanma vekaleti çıkarmalıdır. Boşanma vekaletnamesi, iki adet vesikalık fotoğraf ile noter aracılığıyla çıkarılmaktadır; Ancak eşlerin avukatı yok ise kimlik fotokopisini dava dilekçesinin ekine sunmalıdır.

15-) Noterde Boşanma Protokolü Hazırlanır Mı?

Boşanma protokolünün noterde hazırlanması şartı bulunmamaktadır. Protokolün hukuka uygun bir şekilde hazırlanması ve mahkemeye ıslak imzalı olarak sunulması yeterlidir.

16-) Anlaşmalı Boşanma Protokolünde Olması Gerekenler Nedir?

Tarafların anlaşma koşullarını tam ve anlaşılır bir şekilde belirtmesi gerekmektedir. Hukuka uygun olmayan ya da uygulanması zor olan, sınırsız maddeler ne yazık ki protokol maddesine konulamayacaktır.

Boşanma ve bağlı unsurlar hakkında protokol düzenlenebilir. Bunun yanında tarafların evliliğini ilgilendiren, boşanma sonucunda bağlanabilecek maddeler olması gerekmektedir. Tarafların gelecekteki haklarından yoksun bırakacak, özgürlüğünü kısıtlayacak maddeler ve protokolde taraf olmayan kişiler adına protokol düzenlenemez. Ayrıca anlaşmalı boşanma protokolü geçerlilik süresi ile ilgili madde konulamaz, protokol, tarafların boşanmasına dair bir süreci kapsamaktadır. Belli bir süreye tabi tutulması mümkün değildir.

17-) Anlaşmalı Boşanma Protokolüne Uyulmaması

Tarafların imzalamış olduğu protokoldeki maddeler her iki tarafı da bağlamaktadır. Protokol maddesinde özellikle belirtilen belli tarihte yerine getirilmesi gereken yükümlülüklerinin yerine getirilmemesi halinde dava açılabilecektir. Örneğin; nafaka yükümlülüğünü yerine getirmeyen eş hakkında icra takibi başlatılarak ödeme emri gönderilmesi talebinde bulunulabilecektir. Diğer yandan anlaşmalı boşanmada tazminat kararı verilmiş ancak ödeme gerçekleşmemiş ise yine aynı şekilde protokole uymayan borçlu eski eş hakkında icra takibi başlatılabilecektir. Anlaşmalı boşanmada protokole aykırılık halinde uyması adına borçluya belli yaptırımlar uygulanabilecektir.

18-) Anlaşmalı Boşanma Avukatı Ücreti Ne Kadardır?

Türkiye Barolar Birliği her yıl Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi yayınlamaktadır. Ücret tarifesinde belirlenen ücret altında davaya ilişkin ücret belirlenmesi yasaktır.

Boşanmaya karar veren çiftler, bulundukları yer veya ilden mutlaka avukatlar ile görüşerek dosya masrafı ile vekalet ücreti konusunda bilgi almalıdır.

Avukat tercih ederken boşanma davaları ile ilgilenip ilgilenmediği öncesinde sorulmalı, akabinde yüz yüze görüşerek kendisine dosya teslimi konusunda tercih edip etmeyeceğinize karar verebilirsiniz. Bir avukatın anlaşmalı boşanma avukatı olarak anılması yasal değildir, her avukatın her türlü davaya bakması yasaldır. Belli bir alanda uzman olarak anılması doğru değildir. Genellikle İstanbul anlaşmalı boşanma avukatı ya da Anadolu yakası anlaşmalı boşanma avukatı olarak aramalar yapılmaktadır; fakat Avrupa yakasında bürosu bulunan bir avukat da boşanma davasını başka bir il veya Anadolu yakasında açabilmektedir.

19-) Anlaşmalı Boşanmada Nafaka Olur Mu?

Taraflar anlaşmalı boşanmaya ilişkin talep edilebilecek nafakalara dair karar vermelidir. Birbirlerinden yoksulluk ya da iştirak nafakasına ilişkin talepleri var ise mutlaka nafakanın türü ve nafaka miktarı, ödeneceği gün protokol maddesinde detaylandırmalıdır. Birbirlerinden nafakaya ilişkin bir talebi bulunmuyor ise nafakasız anlaşmalı boşanma protokolü düzenlenebilir, nafaka talebi bulunmadığını özellikle belirtmelidir.

20-) Anlaşmalı Boşanmada Nafaka Ödenir Mi?

Anlaşmalı boşanmada nafaka, genel bir kavramdır. İştirak mı yoksulluk nafakası mı olduğuna dair koşullara göre taraflar düzenleme gerçekleştirmelidir. Anlaşmalı boşanmada çocuğa nafaka istenmemesi halinde ise taraflar protokol maddesine eklemelidir. Anlaşmalı boşanmada nafaka ödenmezse borçlu hakkında icra takibi başlatılabilir ve icra takibinin kesinleşmesi halinde son üç aylık nafakanın ödenmesi adına tazyik hapsiyle cezalandırılması talebinde bulunma hakkına sahiptir.

Anlaşmalı boşanmada mehir de protokol maddesine eklenebilir. Tarafların bu konuda anlaşması yeterlidir.

21-) Anlaşmalı Boşanmada Eşin Soyadını Kullanma

Eşler, anlaşmalı boşanmada soyadına ilişkin protokole madde koyabilirler. Kadın eş, eşinin soyadını boşandıktan sonra kullanmak istiyor ve bekarlık soyadını kullanmak istemiyor ise protokol maddesine ekleyebilir.

Kadın eş, boşandıktan sonra bekarlık soyadını kullanmak istiyor ise protokol maddesine eklemesine gerek bulunmamaktadır. Sadece eşinin soyadını kullanmak istiyor ise maddeye eklemeli, mahkeme de protokolde belirlenen bu maddeyi karara eklemelidir. Böylelikle mahkeme kalemi tarafından yapılan nüfus bildiriminde soyadına ilişkin karar özellikle belirtilecektir.

22-) Anlaşmalı Boşanma Dava Harcı Ne Kadardır?

Anlaşmalı boşanma işlemleri harca ve masrafa tabidir. Dava açılırken mutlaka başvurma ve peşin harç yatırılmalıdır. Bunun yanında tebligata ilişkin işlemlerin gerçekleşmesi adına da mahkemenin belirlediği gider avansı da mahkeme veznesine yatırılmalıdır.

23-) Anlaşmalı Boşanma Davasını Geri Çekme Mümkün Müdür?

Anlaşmalı boşanma davası açıldıktan sonra taraflar boşanmaktan vazgeçebilir. Anlaşmalı boşanma davasını açan davacı, boşanma davasından feragat ettiğine dair beyanını dava açtığı mahkemeye dilekçe ile veya duruşmada sözlü olarak sunabilecektir.

 24-) Anlaşmalı Velayet Protokolü

Eşlerin müşterek çocuğu var ise velayet hakkına ilişkin protokol maddesinde belirtmeli, tarafların velayet hususunda anlaşmış olması gerekmektedir. Eşler anlaşmalı boşanma davasında ortak velayet veya tam velayet konusunda mutabık olmuş ise müşterek çocuk adına ödenecek iştirak nafakası hususunda da taraflar anlaşmalı, ödeme miktarı ve ödeme gününe dair detaylar maddelendirilmelidir.

25-) Anlaşmalı Boşanma Sonrası Zina Davası Açılır Mı?

Eşlerden birisi aldatıldığını öğrenir ise anlaşmalı boşanmadan vazgeçebilir, dava açılmış ise çekişmeli boşanma davasına dönüşmesi talebinde bulunabilir. Ancak anlaşmalı boşanma davasına ilişkin karar verilmiş, bu karar kesinleşmiş ise sonradan zina davası açılması mümkün değildir.

26-) Anlaşmalı Boşanmada 15 Gün İtiraz Süresi

Mahkeme tarafından boşanmaya dair verilen kısa kararın gerekçelendirilmiş hali taraflara tebliğ edilecek ve tebliğden itibaren yasal 2 haftalık itiraz süresi başlamış olacaktır. Burada merak edilen anlaşmalı boşanmada tebligat ne zaman gelir sorusudur. Duruşma sonrasında kararın gerekçelendirilmiş hali 1 ay içerisinde yazılacak olup daha erken bir sürede de yazılabilmektedir. Gerekçeli kararın tebliğ edilmesinden itibaren süre başlayacaktır, sürenin başlangıcı duruşmadan itibaren değil, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren olacaktır.

27-) Anlaşmalı Boşanmadan Vazgeçmek, Cayma Halinde Ne Oluyor?

Dava açmaya karar eş, daha sonrasında anlaşmalı boşanma yoluyla boşanmak istemeyebilir. Anlaşmalı boşanma protokolü imzalanmamış ise imzalamayabilir, duruşma günü almak istemeyebilir veya gerekçeli kararın kendisine tebliğ edilmesinden itibaren itiraz edebilecektir.

28-) Anlaşmalı Boşanma Kararı Ne Zaman Kesinleşir?

Duruşmada hakimin boşanma kararının verip anlaşmalı boşanma maddelerini kabul etmesi kararın kesinleştiği ve tarafların boşanma işlemlerinin başlatılacağı anlamına gelmemektedir. Kesinleşmesi için tamamlanması gereken yasal prosedürler bulunmaktadır. İlk olarak mahkemenin duruşmada vermiş olduğu kısa karar gerekçelendirecek ve bu gerekçeli karar taraflara tebliğ edilecektir.

Gerekçeli karar, her iki tarafa tebliğ edilecek ve tebliğden itibaren yasal süre içerisinde taraflar itiraz etmez ise yasal süre sonunda karar kesinleşecektir.

29-) Kesinleşmiş Boşanma Protokolü İptali Mümkün Müdür?

Mahkeme kararının kesinleşmesi halinde iptal edilmesi mümkün değildir. Uygulamada sıklıkla anlaşmalı boşanma sonrasında eşlerden birisinin aldatıldığını öğrenmesi halinde yeniden dava açıp açmayacağı merak konusu olmaktadır. Anlaşmalı boşanma davasına ilişkin kararın kesinleşmesi sonrasında yeniden evliliğe dair dava açılması mümkün değildir.

30-) Anlaşmalı Boşanmadan Sonra Mal Paylaşımı Davası Devam Eder Mi?

Anlaşmalı Boşanmadan sonra katkı payı davası ya da katılma alacağına ilişkin davalar devam edebilecektir. Ancak anlaşmalı boşanma davasında taraflar mal paylaşımına ilişkin haklarına dair bir anlaşmaya varmamış olması gerekmektedir.