Stresin panzehiri bilinçli farkındalık

Kovid-19 pandemisi, ekonomik sorunlar ve ardından gelen depremlerle birlikte toplumsal stres yükü katlanmış durumda. Artan stres, beraberinde fizyolojik sorunları tetiklediği gibi hem iş yaşamındaki verimliliği, hem ilişkileri sekteye uğratıyor. Son yıllarda artan stres baskısına karşı özellikle iş dünyasında, ruhsal rahatlama amaçlı kullanılan yöntemler arasında “mindfulness” ve “nöroplastisite” kavramları öne çıkıyor. Bu alanda çalışmalar yürüten kuruluşlardan biri de TalkTuBaNa. Hem kurumlara hem bireylere yönelik eğitimler veren TalkTuBana’nın kurucusu Tuba Müftüoğlu, sekiz haftalık bu kurslarda zihni eğitirken, kronik ağrı, stres, kaygı, öfke, üzüntü gibi her türlü zorlu duygu ve durum karşısında tolerans penceresinin genişlemesini amaçladıklarını anlatıyor. TalkTuBana aracılığıyla Mindfulness Temelli Stres Azaltma Programı (MBSR), Mindfulness Temelli Şefkatli Yaşam Temel Eğitimi (MBCL), Pozitif Nöroplastisite ve Meditasyon eğitimleri veren Müftüoğlu, aynı zamanda Tip 1 diyabetli çocukların tedavi masraflarına yardım amaçlı MBSR kursları da organize ediyor.

Müftüoğlu, bilinçli farkındalık olarak tanımladığı mindfulness yaklaşımının sunabileceği katkıları şöyle özetliyor: “Mindfulness, bir anlamda içsel bilgiye duyarlı olmak, anda beliren duyumu veya duyguyu erkenden fark ederek ve dolayısıyla stresli bir olayın başında onu anlayarak, yorumlayarak tepki yerine sağlıklı bir yanıt vermemiz. Mindfulness sayesinde önce beden, sonrasında duygu ve düşüncelerle temasa geçmeyi öğreniyoruz. Böylece otomatik pilot sisteminden çıkarak, niyet, dikkat ve yargısızlık ilkeleriyle kendimizle ve çevremizdeki tüm uyaranlarla temas etmeyi, anlamayı ve onlarla sağlıklı bir ilişki kurmaya başlıyoruz.”

İlk adım farkındalık

Bu süreçte farkındalığın ilk adım olduğunu anlatan Müftüoğlu, pozitif nöroplastisite ve mindfulness arasındaki ilişkiyi ise şöyle açıklıyor: “Olumsuz, memnun olmadığımız yönlerimizi tümden resetlemenin olanağı olmasa da hata yaptığımızda kendimizi suçlamak yerine şefkatle kendimize destek olmak için motivasyon sağlayabiliriz. Mindfulness ve şefkat aslında birbirinden ayrılamaz ikili. Farkındalık kişinin en temel ihtiyacı olan kendiyle olan bağını yeniden keşfetmesini sağlarken, şefkat ise kişinin karşılaştığı zorluklarla ilişki kurması için kalbini sonuna kadar açabilmesini ve şefkatten doğan cesaretle aksiyon almasını sağlıyor. Pozitif nöroplastisite ise farkındalık ve şefkat ile deneyimlediğimiz iyilik halini sistemli bir şekilde hayatımıza yerleştirmek için yolculuğumuzun yardımcısı oluyor.”

Müftüoğlu, mindfulness temelli bu yöntemlerin sağlık üzerindeki olumlu etkileriyle ilgili olaraksa “2021’de yapılan bir araştırma bilinçli farkındalığı yüksek ve şefkatli insanların fiziksel sağlıklarının daha iyi olduğunu çünkü bu insanların kendilerine daha iyi bakma eğiliminde olduğunu ortaya koydu. Bu yüzden farkındalık ve şefkatin birleşimi, fiziksel sağlığımız için gerçekten güçlü bir kombinasyon” diyor ve ekliyor: “Bunları bir anda uygulamak elbette kolay değil ancak pratikleri uyguladıkça gelişiyor. İstikrar gösterdikçe de farkındalık yaşamımızın bir parçası haline geliyor. Kendi içimize açılan kapıları bir anda açmak zordur; başımızı çevirdiklerimizin gözlerinin içine içine bakabilmek, onlarla kalabilmek, ihtiyaçlarını anlayabilmek  bir anda gerçekleşmez… Ama her seferinde gözlerimizi biraz aralayarak, adım adım ilerleyebiliriz. Yeter ki bunu yapmaya niyetimiz ve bağlılığımız olsun.”