Korkmayın! Sadece varisiniz var!

Kalp ve Damar Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Hayati Deniz-Başta yorucu bir gün sonrası bacaklarda huzursuzluk, ağrı gibi başlayan varis hastalığı birçoğumuzda sinsi bir şekilde ilerler. Sonrasında bu şikayetlerin daha sık olması şeklinde hastalık ilerler. Şikayetlerimize gece krampları da eklendiğinde huzursuz bacak sendromu başlamıştır artık… 

Hastalık çoğu zaman bacaklarımızda damarsal oluşumların görülmesi ve ayaklarda şişlik eklenince fark edilir. Dinlenme ile şikayetler azalacağı için hekime başvuru gecikir. Aslında hastalığın önlenebileceği dönem böylece geçer. Çoğu varis hastası maalesef damardaki artmış kaçaklara bağlı olarak damarlardaki genişleme nedeniyle karşımıza ciddi bir sağlık problemiyle gelir. Bundan sonraki alınacak önlemler ancak şikayetlerin geçici şekilde azalmasına katkıda bulunur. Tedavi ancak damardaki kaçağa müdahale ile olabilir.

Renk değişikliğine neden olabiliyor 

Varis, özellikle bacaklarda kirli kanın kalbe dönüşümünü sağlayan toplardamar kanının geriye doğru hareketini engelleyen damar içi kapakçık hasarına bağlı, toplardamar içi aşırı basınç ve damarda genişleme ile ortaya çıkar. Artık o bölgede toplardamar normal fonksiyonunu yitirmiştir. Oluşan  kapak yetmezliği ve aşırı basınç sonucu bacaklardaki yüzeysel toplardamarlar genişleyerek, uzar büklümlü ve yeşil-mavi renkli bir görüntü ile varisler oluşturur. Varisler tedavi edilmediğinde ilerleyerek, deride renk değişikliğine, pıhtı ve yaralar oluşmasına yol açabilir. 

En çok kadınlarda görülüyor 

Varis en çok erişkin insanların yüzde 20’si ile 50 yaşını geçen kişilerin yüzde 50’sinde görülüyor. Yaşı 70’in üzerindeki hastaların yüzde 70-80’inde varis görülme oranı mevcuttur. Topuklu ayakkabı ve doğum kontrol hapı kullanımı toplardamarlarda staz ve pıhtı oluşumuna neden olduğu için, varis en sık kadınlarda görülüyor. Uzun süreli hareketsizlik, normalin üstünde kilo ve genetik yatkınlık da varis hastalığına hazırlayıcı faktörlerindendir. 

Tedavi yöntemi değişebiliyor 

Varis tipi, boyutu ve yaygınlığına göre değişik yöntemlerle tedavi edilir. Tedavideki amaç şikayetleri hafifletmek, komplikasyonları önlemek ve kötü görünümün düzeltilmesidir. Eğer çok fazla rahatsızlık vermiyor ise, doktorunuz yaşam tarzınızda değişiklikler yapmanızı önerebilir. Fakat aşırı şikayet, kan pıhtısı ve cilt bozukluğu söz konusuysa en uygun yöntem ile tedavi önerecektir. 

3-4 saat sonra ayağa kalkabilir

Varis tedavisinde birçok tedavi yöntemi mevcutken en önemlisi hastalığa dair şikayetlerin geçmesi ve tekrarların önlenmesidir. 

Varis tedavisinde kullanılan skleroterapi yöntemi; lokal anestezi altında, ameliyathane şartlarında, hastaya herhangi bir kesi yapılmadan, ultrasonografik destekle yapılarak damar içinden ilaç verilerek tamamlanır. Bu tedavi sonucu kişi 2-3 saat istirahat sonrasında ayağa kalkarak eve gidebilir. 3-4 gün varis çorabı giymesi yeterlidir. 

Köpük orta dereceli varislerde etkili 

Köpük tedavisi ve skleroterapi işlevsel olarak aynı yöntemlerdir. Fakat skleroterapi ve mikro skleroterapi tedavi yöntemlerinde saf halde enjekte edilen madde bu yöntemde hava ile reaksiyona sokulur. Madde hava ile reaksiyona girdiğinde köpüğe benzer bir hal aldığından dolayı köpük yöntemi denilir. Orta ve büyük varislerin tedavisinde yaygın olarak kullanılan bir yöntemdir. 

Ultrasonla detaylı damar haritalaması yapılmalı

1. Lazer, radyofrekans yöntemleri anestezi kullanılarak uygulanır. Zamk ile tedavide anestezi gerekmez.

2. En çok tercih ettiğimiz yöntem lazer ve zamk yönteminin kombine edildiği işlem olup genelde çok az bir lokal anestezi ile uygulanabilir.

3. Doppler ultrason ile günübirlik, kesi yapılmadan uygulanabilen bu yöntemlere kapalı varis tedavisi de denilebilir.

4. Tekrarlamaları önlemede mutlaka işlemi yapan kişi tarafından ultrasonla detaylı damar haritalaması ile damar genişlemesi ve kapakçıklarda kaçak olup olmadığı değerlendirilmesi yapılmalıdır.

5. Bu yöntemlerde herhangi bir kesi, dikiş, narkoz, istirahat, iş ve güç kaybı yaşanmaz. Kişi, tedavinin ardından sosyal hayatına kaldığı yerden devam edebilir.

6. Tedavi sonrası bir ay kadar çorap giymesi önerilir.