Transmedya örneği olarak Tomb Raider ve Lara Croft

Transmedya nedir?

Transmedya, 90'lı yıllarda Henry Jenkins tarafından kavramsallaştırılmıştır. Jenkins, kavramın ana hikâyeye katkı sağlamak için çoklu medya platformlarında yayılma hikâyesi olduğundan bahseder. Her bir medium (aracı) hikâyenin ortaya çıkmasına katkı sağlamıştır. Bu kavram, bir puzzle'ın parçaları gibi birimden bütüne gidişi simgeler.

Transmedya ve Tomb Raider (Lara Croft)

Bu bağlamda Lara Croft bir diğer adıyla Tomb Raider transmedya örneği olarak ele alınabilir. Hikâye, bilgisayar oyunu ve filmleri gibi farklı medium'larla aktarılmaktadır. Tomb Raider her medium'da farklı aktarılmış -oyun, film gibi- ancak adeta bir puzzle'ın parçaları gibi birbirleri arasında göndermeler yaparak metinlerarası bir bütünlük içinde ilerleyerek ana hikâyeyi aktarmayı amaçlamıştır. Tomb Raider'ın filmindeki mekanlar ile oyunlarındaki mekanlar arasında bazı farklılıklar bulunur. Bu da transmedya kavramını ortaya çıkarmaktadır. Filmi ve bilgisayar oyunundan sonra playstation oyunu çıkan Tomb Raider'ın bir hayran kitlesi oluşmuş ve daha sonra oyuncakları, tişörtleri gibi farkı tüketim ürünleri piyasaya sürülmüştür.

Dünden bugüne transmedya

Farklı medya uygulamaları arasındaki bağı/ilişkiyi açıklayan transmedya, başlarda medya çeşitlemesi olarak tanımlanırken, günümüzde çoklu hikâye örgüsüne dayanan çok parçalı hikâye anlatımı olarak karşımıza çıkar. Tüm bunlara ek olarak, yıllar içinde gelişen teknolojiyle birlikte ana hikâyenin farkı kanallardan aktarımı da farklı biçimsel özellikler taşımasının sebeplerinden biri olabilir.