Hıdırellez nedir? Hıdırellez Bayramı'nda neler yapılır?
Bahar aylarının en güzel, en heyecanlı, insanın içini umutla dolduran Hıdırellez geldi çattı. Peki Hıdırellez nedir, nereden çıkmıştır? Hıdırellez günü neler yapılması adettendir? Gelin hep birlikte öğrenelim.
Hızır ile İlyas'ın buluştukları gün
Kış aylarının bitip, yaz mevsiminin gelişini müjdeleyen Hıdırellez Bayramı, Orta Asya, Ortadoğu, Anadolu ve Balkanlar gibi bölgelerde çeşitli şekillerde kutlanıyor. Bugüne ayrıca Hızır Günü de deniyor. Hıdırellez ya da Hıdrellez, Orta Asya, Ortadoğu, Anadolu ve Balkanlar'da kutlanan mevsimlik bayramlardan biri. Ruz-ı Hızır (Hızır günü) olarak adlandırılan Hıdırellez günü, dünyada darda kalanların yardımcısı olduğu düşünülen Hızır ile denizlerin hakimi olduğuna inanılan İlyas'ın yeryüzünde buluştukları gün olduğu düşünülerek kutlanır.
Gül ağacına dilek dilenir
E tabii ki Hıdırellez denildiğinde akla gelen ilk şey ritüellerdir. Hıdırellez'in en yaygın ritüeli ateş yakıp üzerinden atlamaktır. Hıdırellez günü ateş üzerinden atlamanın nazardan ve hastalıktan koruduğuna inanılır. Bu ritüel adeta Hıdırellez'le özdeşleşmiştir. Hıdırellez'de yapılan ilk ritüellerden biri akşam ezanı vakti gül ağacına dilek dilemektir. Gül dallarına para asılır ya da cüzdan bırakılır. 6 Mayıs günü de asılan paralar ve dilekler toplanır. Para cüzdana konulur ve yıl boyunca o para harcanmaz çünkü Hıdırellez parası kişiye o yıl boyunca darlık ve parasızlık yüzü göstermez.
Bazı insanlar Hıdırellez'de sabah gün doğarken kırlara, bağlara, bahçelere çıkıp buralarda Hızır’ın ayak izlerine basarak bolluğa ulaşmayı düşler. Hıdırellez akşamında yapacağınız şeylerden birisi de evdeki her kişi için yedi fasulye ya da yedi nohut ekmektir. Bu ritüelin sebebi gelebilecek kötülüklerin ekilen fasulye ve nohuta gelmesinin dilenmesidir. Hıdrellez gecesi Hızır’ın uğradığı yerlere ve dokunduğu şeylere feyiz ve bereket vereceği inancıyla yapılan uygulamalardan biri de yiyecek kaplarının, ambarların ve para keselerinin ağızları açık bırakılmasıldır.
Kesici aletler ele alınmaz
Hıdırellez'de yapılacakları söyledik bir de yapılmaması gereken batıl bazı inançlar vardır. Bunlar; 5 Mayıs akşamı evlenme çağına gelmiş kızlara bulaşık yıkattırılmaması, Hıdırellez günü, hiçbir yeşil dalından koparılmaması, Hıdırıllez günü çamaşır yıkanmaması, ev temizlenme ve iş yapılmamasıdır. Çünkü o günün bayram gibi olması ve çalışılmaması gerektiğine inanılır. Aynı zamanda ve kesici hiçbir alete dokunulmaması gerektiğine yönelik inanışlar da mevcuttur.
Fazilet.Senol@milliyet.com.tr
twitter.com/SenolFazilet
instagram.com/SenolFazilet
