Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'na (TCMB) Türk lirasına dönüşümün desteklenmesi kapsamında bankaların mevduat hesabına uygulayacağı azami faiz oranını belirlemesine yönelik karar Resmi Gazete'de yayımlandı. Peki yayımlanan bu kararın vatandaşa ne gibi yansımaları olacak? Prof Dr. Sefer Şener canlı yayında tek tek açıkladı: "Faiz yetkisi Merkez Bankası’ndaydı fakat bu yeni düzenleme kur korumalı mevduat sistemimizle alakalı bir durumdur. Sizin döviziniz, altınınız varsa ve kur korumalı modelden yararlanmak istiyorsanız bankaya başvurduğunuzda banka başvurunuzu alıyor ve fark oluşursa bunu Merkez Bankası ödüyordu. TL ile farkı Hazine ve Maliye Bakanlığı ödüyordu.
TL’niz varsa bu sistemden yararlanmak istiyorsanız bir üst limit konulmuştu. Bankalar en fazla yüzde 17’ye kadar mevduat toplanabilir denilmişti. Hem şirketlerin altından ve dövizden dönüşlerinde hem de bireylerin dönüşlerinde bir üst limit yoktu. Bankalar yüzde 21-22’den mevduat topluyordu.
KREDİ FAİZLERİNDE DÜŞÜŞ GELECEK Mİ?
Bu sistem Merkez Bankası’na bir yetki verdi. Aynı TL hesaplarda olduğu gibi muhtemelen yüzde 17-18 oranında bir üst sınır koyacak. Siz ‘kur korumalı mevduattan yararlanacağım’ dediğinizde banka size Merkez Bankası üst limit koyduğu için paranızı yüzde 17’den alabilirim diyecek.
"VATANDAŞIN DAHA UCUZA KREDİ ALMASI DEMEK"
Bunu vatandaşa kredi olarak vereceği zaman bir iki puan da üzerine koyup bunu verecek. Kur korumalı mevduat sistemi ciddi anlamda getirileri olan bir sistemdir. Kurumlar vergisindeki istisna ile birlikte işletmelerden yoğun bir şekilde talep gelecek. 10 milyar doların üzerinde talep bekleniyor. Kurdaki dalgalanmanın durmasındaki ana sistem budur. Vatandaşın daha ucuza kredi alması demektir. İşletmelerin de daha ucuza kredi alması demektir.
Bu sistem kurların dalgalanmasını da engellemiş oluyor. Kurdaki stabilizasyon azalmış oluyor. İki tane ana getirisi vardır. Hem kurları stabil hale getiriyorsunuz bir taraftan da vatandaşın daha ucuza kredi almasının önünü açıyorsunuz. Bankalar mevduat toplamak pahalı, rekabet de var diyordu. Pahalıya mevduat topladığımız için daha pahalıya kredi vermek zorunda kalıyoruz şeklinde beyanları vardı. Doğal olarak bunun önüne geçilmiş oldu. Ben bu sistemi çok başarılı olarak görüyorum. Kurumlar vergisi istisnası getirilmesi sistemin önünü açtı. Vatandaş daha ucuza kredi kullanacaksa çok önceki dönemlerde alınmış bazı ihracat geliri olmayan firmaların döviz kredileri var. Bunların da TL’ye çevrilmesi lazım.
Vatandaş bankalardan daha ucuza finansman sağlamış olacak. Burada amaç kuru korumak hem de aynı zamanda bankaların vatandaşlara daha ucuza kredi sağlamasının önünü açmaktır. Bu düzenlemeyi önümüzdeki günlerde göreceğiz. Merkez Bankası üst sınır koyacaktır. Vatandaş daha ucuza mevduat topladığı için daha ucuza da finansman sağlayacak.
YURT DIŞINDAKİ TÜRKLERE ‘YUVAM’ HESABI
Bu enstrümanlardan bir tanesi de özellikle yurt dışında yaşayan vatandaşlarımızın hesapları var. Almanya’da, Hollanda’da Fransa’da yaşayan vatandaşlarımız yurt dışındaki döviz hesaplarını buraya getirip kur korumalı mevduat sistemine katarlarsa o zaman vatandaşların tamamı bu sistemden yararlanmış olacak. Sizin yurt dışınızda paranız varsa ve yurt dışında yaşıyorsanız döviz ve altını getirdiğinizde kur korumalı mevduat sisteminin yüksek getirisinden yararlanacaksınız. Bu vergi düzenlemesiyle ilgili gelen kısım son derece mükemmeldir. Önümüzdeki haftalarda biz kurun daha stabil olacağını göreceğiz."