İngiltere nüfusunun yüzde 1’inden azını oluşturan Muhafazakar Parti üyelerinin, istifa eden Boris Johnson’ın yerine yeni parti liderlerini seçmek için oy kullandığı süreç bugün tamamlandı.
Son tura kalan Liz Truss ve Rishi Sunak arasındaki yarıştan galip çıkan isim, Truss oldu. Kadın politikacı, 172 bin 438 Muhafazakar Parti üyesinin sandığa gittiği seçimde 80 bini aşkın oy aldı ve İngiltere'nin yeni başbakanı oldu. Rakibi Rishi Sunak ise 60 binde kaldı. Haftalarca süren oy verme işleminde 654 tercih geçersiz sayılırken, seçime katılım oranı yüzde 82,6 oldu.
Liz Truss, yarın Boris Johnson'dan görevi devralacak. Kraliçe 2. Elizabeth tarafından hükümeti kurmakla görevlendirilecek Truss'ın kabinedeki son görevi, dışişleri bakanlığıydı.
İLK SINAV ENERJİ KRİZİ
Sonucun ilan edilmesinin ardından kürsüye çıkan Truss, destekçilerine teşekkür etti ve vergileri düşürme vaadinde bulundu.
Liz Truss'ı yeni görevinde bekleyen ilk zorluk enerji kriziyle mücadele olacak. Truss Pazar günü BBC'ye yaptığı açıklamada, başbakan olması halinde bir hafta içinde enerji krizine çözüm bulmaya yönelik bir planı kamuoyuna açıklama sözü verdi.
Truss halkın 'enerji faturalarını ödeyebilmesine yardımcı olmak için derhal harekete geçeceğini' söyledi ancak planının ayrıntıların açıklamadı. Enerji faturalarının dondurulmasının da seçenekler arasında olduğu bildiriliyor.
BAŞBAKAN NASIL SEÇİLDİ?
Muhafazakar Parti üyeleri yeni liderlerini seçince, bu partinin Avam Kamarası’nda çoğunluğu bulunması nedeniyle partinin lideri de otomatik olarak başbakan oldu.
Başbakanlığa aday olanlar önce Muhafazakar Parti milletvekillerinin oylarıyla elenmiş ve en sona kalan iki aday da parti üyelerinin oylarına sunulmuştu.
OYLAMA NASIL İŞLİYOR?
Partiye 3 Temmuz 2022 ve öncesinde katılmış olanlar 2 Eylül’e kadar internet üzerinden veya posta yoluyla oy kullandı. Partinin kaç üyesi olduğu ise bilinmiyor. Zira İngiltere’de partiler üye sayılarını açıklamak zorunda değil.
2019’daki liderlik seçiminde 160 bin kişi oy kullanmıştı.
Muhafazakar Parti, üye sayılarının o günden bu yana arttığını söylüyor.
BİR GENEL SEÇİM OLACAK MI?
Hayır. Bir Başbakan istifa açıklaması yaptığında bu otomatik olarak bir genel seçim anlamına gelmiyor.
İngiltere'de bir genel seçim, en geç Ocak 2025 tarihine kadar yapılmalı. Ama yeni başbakan bu tarihten önce seçim kararı alma yoluna gidebilir.
BORİS JOHNSON'IN MEVCUT YETKİLERİ NELER?
Resmen görevi devredene kadar, teoride Boris Johnson halen aynı yetkilere sahip. Ama pratikte, radikal siyasi adımlar atabilecek otoritesi bulunmuyor.