Milyonlarca çalışanın gözü kulağı yeni yılda yapılacak olan asgari ücret zammına çevrildi. Bu hafta asgari ücrette toplantı takvimini belirleyen ilk görüşme gerçekleşti. İlk toplantı 7 Aralık’ta yapılacakken, ikinci toplantı ise 14 Aralık tarihlerinde gerçekleştirilecek. Öte yandan işçi kesiminden asgari ücrete ilişkin ilk rakam paylaşıldı. TÜRK İŞ Başkanı Atalay, 7 bin 785 lira kırmızı çizgimiz dedi. Peki asgari ücrette en güçlü senaryo ne? İşte detaylar...
Konuyla ilgili son gelişmeleri aktaran CNN Türk Muhabiri Ahmet Türkeş şu ifadeleri kullandı:
“Yeni asgari ücret ne kadar olacak? Milyonlarca kişinin cevap aradığı soru bu, aralık ayında netleşecek. İlk toplantı 7 Aralık’ta yapılacak ama geçtiğimiz günlerde Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ev sahipliğinde görüşme takvimini belirleyen bir toplantı yapılmıştı. O toplantıda 7 Aralık ve 14 Aralık tarihleri açıklandı.
Tabi bu toplantılar yapıldıktan sonra birkaç toplantının daha yapılması bekleniyor. Henüz net bir rakam ifade edilmiş değil ancak dikkat çeken açıklamalar var.
Bakan Bilgin çalışanları enflasyona ezdirmeyeceğiz dedi. TİSK, elimizi taşın altına koyacağız dedi. TÜRK İŞ Başkanı Atalay, 7 bin 785 lira kırmızı çizgimiz dedi. Peki senaryolar neler?
İŞTE ASGARİ ÜCRETTE TÜM SENARYOLAR!
Mevcutta asgari ücret 5 bin 500 lira, tüm görüşmelerin ardından rakam ortaya çıkacak. Eğer 5 bin 500 lira olan asgari ücrete yüzde 10 zam yapılırsa, 6 bin 50 lira, yüzde 20 zam 6 bin 600’e, yüzde 30 zam 7 bin 150 liraya çıkaracak. Yüzde 40 zam 7 bin 700 liraya, yüzde 50’lik zam ile 8 bin 250 liraya çıkacağını söyleyebiliriz.
TÜRK İŞ Başkanı Başkanı’nın 7 bin 785 lira kırmızı çizgimizdir açıklaması önemli, işçi temsilcilerinin yüzde 40-50 arasındaki bir zamma işaret ettiğini görüyoruz. Yüzde 60 ve 70 zamlar 9 bin lira seviyesine, yüzde 80 ile de 9 bin –10 bin lira arasına çıkması öngörülüyor. Bunlar tüm ihtimaller, henüz bir oran konuşulmuş değil. “
Öte yandan asgari ücret, memur ve emekli maaşları ile ilgili beklentilerini paylaşan Sosyal Güvenlik Uzmanı Emin Yılmaz açıklamasında şu ifadeleri kullandı:
ENFLASYON RAKAMI ASGARİ ÜCRETİ NASIL ETKİLER?
“Enflasyon asgari ücreti belirlemede temel unsur olarak değerlendiriliyordu ama bu yılbaşı ve bundan sonra enflasyonun etkisi yine belirleyici ama daha çok bunun etkisi düşük olmuş olacak. 2016 ve öncesinde asgari ücrette 1 defa toplantı olurdu. 2016’dan bu yana kadar sadece 1 kez belirlendiğini gördük. Enflasyonun her seferinde 5 veya 8 puan üstünde bir rakam belirlendiğini tespit ettik. 2022 yılının ilk 6 ayında bir zam alınmıştı.
Şu anda asgari ücret 4 bin 253 liradan 5 bin 500 liraya yükseldi. Yarın sabah saat 10.00’da kasım ayı enflasyonu daha sonra aralık ayı açıklanacak. Kasım ve aralık ayının 3’er puan üzerinden olması durumunda toplam rakam yüzde 16-17'lere gelmiş olacak.
Enflasyonun üzerine bir de refah payı adı altında talepler var. Yüzde 20 enflasyon payı ve yüzde 20 refah payı ile toplanda yüzde 40 olur. 5 bin 500 liraya yüzde 40 eklediğinizde bu da 7 bin 700 lira eder.
TÜRK İŞ Başkanı 7 bin 786 lira açlık sınırını işaret etmişti. Yine 8 bin lira ile 8 bin 250 lira olma ihtimali var ama bunun bir de işveren kısmı var, devlet kısmı var. Üç saç ayağı üzerinden değerlendiriliyor. Geçmiş dönemlerde bununla ilgili yasa koyucu 193 sayılı gelir vergisi kanunu ile çalışanların sırtından gelir vergisini kaldırdı. Asgari geçim indirimi kaldırılmıştı. Yarı yarıya işçilerimiz avantajlı oldu.
İşveren maliyetini hesaba kattığımızda 8 bin lira net olarak belirlendiğini düşünürsek bunun brütü yüzde 14 işçi prim kesintisi, yüzde 1 işsizlik primi kesintisi yüzde 15’e tekabül ediyor. Bu rakam 9 bin 411 liraya ulaşmış oluyor. İşverene maliyeti de 20.5, yüzde 2 işsizlik maliyeti ile 22.5 eklenti olması lazım. Yasalarda hiç borcu yoksa yüzde 5 iskonto ile bu yüzde 17.5’e geriliyor. Bu da 8 bin lira olan net maaşın işverene maliyeti 11 bin 57 lira gibi bir rakama ulaşıyor.
ASGARİ ÜCRETTE BEKLENTİNİZ NEDİR?
8 bin lira ile 8 bin 500 lira arasında. Eğer 8 bin 500 liranın üzerinde olduğu zaman burada enflasyonu tetikleyici noktaya gelecektir. Bu işin işveren kısmı olduğu için işveren maliyeti ile eklendiği zaman 10 bin lira olduğu zaman işverene maliyeti yüzde 40’a varan fark gelecek yani 14 bin lira. Kurumsal iş yerlerinde bunun bir yıl öncesinde bütçe çalışmaları yapılıyor. Kurumsal işletmeler kendi tedbirlerini alabiliyorlar. Küçük esnafların çalışanları var. Bundan ötürü de onların da fazla ücret olduğu taktirde iş yeri kepenk kapatabilir. Toplu işten çıkarma ihtimali var.
YENİ ASGARİ ÜCRET DİĞER MAAŞLARI NE KADAR ETKİLER?
Burada asgari ücret baktığınızda vasıfsız personele verilmesi gereken ücret enflasyonist ortamda ortalama ücrete dayandı. 31 milyon çalışan varsa bunun yüzde 60’ı 17-18 milyon asgari ücretli çalışıyor. Orada personelin vasıflarına göre usta ise ek diplomaları varsa bu asgari ücretin üzerine hakkaniyetli olarak zam yapılmalıdır.
MEMUR VE EMEKLİ MAAŞLARI İÇİN KONUŞULAN NELER?
Memur ve emekliler toplu iş sözleşmesi ile belirleniyor buna enflasyon farkı ve asgari ücret belirlendikten sonra belirleniyor. Memur maaşları 2022’de taban rakamı en düşük 9 bin 109 lira, bunun 2023’de enflasyon belirleyecek. Yüzde 15-20 olarak değerlendirirsek, 10 bin 470 lira gibi bir rakam çıkacak.
Şu anda en düşük memur emeklisi 6 bin 78 lira, 2023’te bu rakamın 6 bin 990 lira gibi bir rakam olacağını tahmin ediyorum.”