Asgari ücrette kritik görüşme! Türk-İş'in asgari ücret talebi ortaya çıktı

Doğrudan 7 milyona yakın çalışanı, dolaylı olarak ise tüm vatandaşları ilgilendiren yeni asgari ücreti belirleme çalışmalarında resmi süreç devam ediyor.

İşçi, işveren ve hükümet temsilcilerinden oluşan Asgari Ücret Tespit Komisyonu, 2022'de geçerli olacak asgari ücreti belirleme çalışmaları kapsamında bugün üçüncü toplantısı yapıldı.

Çalışma Genel Müdürü Nurcan Önder şu ifadeleri kullandı:

"Çalışanlarla ilgili işçi ve işveren taraflarının görüşleri oldu. Asgari ücret teşvik konusunda belli konularda mutabakata varıldı. Zam oranlarına ilişkin olarak TİSK beklenen enflasyonu öneriyorduk bu sefer gerçekleşe enflasyonu alalım. Türk İş enflasyon üzerine refah payı ekleyelim dedi. Ben TİSK ve Türk İş temsilcimize sözü vermek istiyorum. Son toplantımızda da asgari ücretin ne olacağına karar vereceğiz. Son toplantıda bakanlığın bütçesi var bunu kendi aramızda analiz edip net bir tarih belirleyeceğiz.

 4’üncü toplantının da geçmiş yıllara göre daha erken olacağını düşünüyorum. Aralarda devlet ve kamu tarafı olarak işçi ve işveren temsilcilerimizle diyaloglarımız sürüyor. Son toplantı için çalışma yapacağız. Bu toplantıyı size açıklayacağız. Geçmiş yıllara baktığımızda bunun ben daha erken tarihte olacağını düşünüyorum."

Türk İş Genel Sekreteri Nazmi Irgat ise şu ifadeleri kullandı:

"İçinde bulunduğumuz şartlar içerisinde asgari ücretli ve tüm çalışanların sıkıntılarını giderecek bir asgari ücret olsun istedik. Size iyi yorumlar aktardık ancak geldiğimiz yolda aynı durumda değiliz. Komisyonun sağlıklı bir karar vermesi söz konusu olamadı. TÜİK’in açıkladığı enflasyon ile gerçek hayatta yaşadığımız enflasyonda fark var. Döviz kurlarının yüzde 85 arttığını görüyoruz. Son 1.5 ayda anormal şekilde artan enflasyon insanların alım gücünün düşmesi dar gelirli insanları daha da zora soktu. Yaşanan enflasyon çarşı Pazar enflasyonunun ve büyüme rakamları da açıklanıyor. Büyümeden de refah payı alacağımız bir asgari ücret bekliyoruz. Ancak şu ana kadar bunu sağlayamadık. Asgari ücretlinin gülümseyeceği ve refah seviyesinin artacağı bir asgari ücreti bulamadık. Bir toplantımız daha olacak ama başlangıçta erken bitiririz gibi düşünmüştük. 2022 yılı değerlendirme hesapları yapılsın istedik ancak benim kanaatimce öyle bir konum olmadığı ortaya çıkmış oldu.

İşverenlerimizin büyük itirazı üzerine TÜİK rakamları açıklayamadı komisyon başkanımız açıkladı. Enflasyonunda 435 kalemde değerlendirme yapıyor ancak asgari ücretlinin ana kalemi 30 civarındadır. Kira, konut ulaşım vs ele alındığı zaman yüzde 50’den fazla arttığını görüyoruz. Tespitinde bunların dikkate alınacağı kanaatiyle asgari ücretin milli gelirden pay alacak bir yapıya ulaşması beklentimizdi. Önümüzdeki toplantılarda bunu umarım gideririz."

TİSK Genel Sekreteri Akansel Koç şu ifadeleri kullandı:

"Hiçbiri enflasyona karşı farklı bir tavrımız olmayacağını korunacağını ifade ettik. Enflasyona ezdirilmeyeceği çok açık ortada 3 bin 161 gibi önerilmiş bir rakam olmadı. Enflasyona karşı çalışanlarımızı koruyacağız. Devletimizin resmi kuruluşu TÜİK’in açıkladığı tüm rakamlar bizim için geçerlidir. Bizim esas aldığımız kurum TÜİK’tir.

3 konuda mutabakata vardık. SGK işçi primlerinin 5 puan olarak revize edilmesi yüzde 14’ün 9 olarak düzenlenmesi. İkinci olarak ilk günden itibaren dile getirdiğimiz 1’in vergi diliminin brüt asgari ücret miktarına çekilmesidir. Diğeri de 5 yıldır uygulanan asgari ücret desteğinin ilk yıllarda olduğu gibi yüzde 6 olması gibi bir mutabakat var. Çalışanlar enflasyondan korunacak. Türk İş’de hesapladı ancak bulunduğumuz nokta budur. Müzakeredir bu biliyorsunuz son toplantıya kadar bu devam edecek Türk İş görüşlerini beyan ediyor biz de ediyoruz umarım dengeli adil ve doğru bir asgari ücret tespit ederiz.

 Ben çok net olarak ifade ediyorum vereceğim mesaj şu enflasyona karşı koruyacağız. Onun üzerinde müzakerelerimiz devam ediyor."

Üçüncü tur görüşmelerin ardından tarafların rakam açıklamasıyla birlikte Prof. Dr. Sefer Şener şu ifadeleri kullandı:

İlk defa rakamlar bu toplantıda ortaya konulmuş görünüyor. Bu toplantı öncesinde prim payları ve gelir vergisiyle ilgili aşama katedildiği görülüyor. Bu ay sonuna kadar görüşmelerin devam etmemesi için bir sakınca yoktur. 

Ben bu görüşmeler çerçevesinde eninde sonunda bir anlaşma yapılacağını öngörüyorum. TÜİK’in verileri de ortada 21.30’luk. İşveren tarafı da enflasyonun üzerinde artış yapmayı zaten düşündüğünü beyan ediyor. Enflasyon üzerinde artış yapılacağına göre bu en azından yüzde 25-30’luk bir rakam olduğunu söyleyebiliyoruz. İşveren tarafının da bir rakam koyduğunu görüyoruz. Çok büyük ihtimalle benim beklentim 4 bin 4 bin 100 lira bir artış gerçekleşmesidir. Ben bu rakamlarda uzlaşacağını düşünüyorum.

En azından yüzde 25’in üzerinde bir artış olacağı konusunda işveren de hemfikir. Yeniden değerleme oranı yüzde 36’ydı. Gıda enflasyonun yüzde 30’a yakın işveren tarafı da uzlaşıya yakın gözüküyor. Asgari şartlarda dahil düşünseniz işveren tarafının önerisi dahi 3 bin 600 liralar gündeme gelmiş oluyor. Devlete karşı ödenecek vergilerde fedakarlık olacağı düşünülürse ben bu rakamların 3 bin 700- 4 bin 100 lira arasına sıkıştığını düşünüyorum.

Bence uzlaşı sağlanacaktır ilerleyen toplantılarda çünkü çok büyük görüş ayrılıkları yok. Refah payının da katılmasına razılar. İşçi tarafı da yüksek tutuyor beklentilerini. Diğer taraftan gelir vergisindeki oranı düşürerek aynı zamanda işçinin ödediği SGK prim paylarına destek olarak işverenin yaptığı gibi hükümetin de olumlu yaklaşacağını düşünüyorum.

Ben bu yıl içerisinde 3 tarafında imzalayacağı makul bir ücret seviyesinin çıkacağını düşünüyorum. 4’üncü görüşme önümüzdeki hafta bildiğimiz kadarıyla. Hedeflenen şuydu bu sene içerisinde biz 4 toplantıda bu işi bitireceğiz deniliyordu. Aralığın sonuna kadar süre var ama tarafların verdiği mesajların 4 toplantıda biteceği şeklindeydi. Önümüzdeki hafta işveren tarafının da içeride konuşuluyor ama işveren tarafının da bir komisyonu işçinin bir komisyonu var tekrar oralarda da bir görüşülerek net hale getirilmesi gerekiyor. Bugün karar çıkmasını beklemiyorduk ama anlaşmaların birbirine yakın olacağını düşünüyorduk.
Bu hafta bütçe de Meclis’ten geçmesi bekleniyor. Meclis’ten geçtikten sonra karar netleşecek gibi görülüyor ayın 15’inde rakamlar telaffuz edilecek gibi görülüyor. 16 ve 17’sinde tekrardan bir toplantıyla netleştirilebilir de önümüzdeki hafta ben netleştirileceğini düşünüyorum.

TOPLANTI ÖNCESİ TİSK'TEN AÇIKLAMA YAPILMIŞTI

Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu (TİSK) Yönetim Kurulu Başkanı Özgür Burak Akkol, asgari ücret tespit komisyonunda herhangi bir rakam önerisi olmadığını belirterek, “Özellikle vergi indirimi veya teşvik konusu asgari ücret konusunda belirleyici olacaktır. Bu destekleri de alabilirsek üçte imzaya ulaşabileceğimizi düşünüyoruz” dedi.

6 milyona yakın çalışanı ilgilendiren yeni asgari ücreti belirleme çalışmalarında resmi süreç devam ediyor. Bu kapsamda Asgari Ücret Tespit Komisyonu üçüncü toplantı için Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu (TİSK) ev sahipliğinde sendika genel merkez binasında bir araya geldi. Son olma niteliği taşıyan toplantıya Çalışma Genel Müdürü Nurcan Önder, TİSK Başkanı Özgür Burak Akkol ve Türk-İş Genel Eğitim Sekreteri Nazmi Irgat katıldı. Komisyonun ilk toplantısı 1 Aralık’ta Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ev sahipliğinde bakanlık binasında, ikinci toplantı ise işçi heyetini temsil eden TÜRK-İŞ’te gerçekleşmişti.

Toplantı öncesinde ev sahibi olarak açıklamalarda bulunan TİSK Başkanı Akkol, asgari ücretin tespitine ilişkin oldukça zorlu bir süreç yönetildiğini dile getirerek, “Çalışanların görüşlerini alıyoruz, anketler yapıyoruz. Bakanlığımızın anketi vardı. Oradan çok istifade ettik. Etmeye de devam ediyoruz. 10 binlerce satır veri analiz ettik, etmeye de devam ediyoruz. Küçük, orta ve büyük işletmeleri segment segment analiz ediyoruz. Görüşlerini, taleplerini, önerilerini, eleştirilerini alıyoruz. Kamunun, sivil toplum ve meslek örgütlerinin tek tek görüşlerini alıyoruz. Dolayısıyla bizim için en önemli konulardan bir tanesi kapsayıcı, herkesin görüşünü aldığımız bir süreç olması. TİSK bütün bu görüşleri aldı” dedi.

“ÜÇLÜ İMZA ARAYIŞINDAYIZ"

Asgari ücret konusunda bu yıl üçlü imza istediklerini ifade eden Akkol, “Kamunun imzaladığı, çalışan kesimi temsil eden TÜRK-İŞ’in ve işverenlerin de imzaladığı üçlü bir mutabakata ihtiyacımız var. Dünya, ülkemiz kolay zamanlardan geçmiyor. Pandeminin hala ortasındayız. Böyle bir mutabakat uzun yıllar görülmedi. Bu mutabakatı bu sene yapmak istiyoruz. Bu sene işveren fedakarlık yapsın, destek versin, çalışanların da rızası ile üçlü bir imza arayışındayız. Bu sene altını çizdiğimiz konu üçlü imza oldu” diye konuştu.

“İSTİHDAM DÖNGÜSÜNÜ KIRMAYACAK BİR ASGARİ ÜCRET ARAYIŞI İÇERİSİNDEYİZ"

Asgari ücretin tek bir mutabakatla bitirilerek gündem konusu olmaktan çıkarmak istediklerini belirten Akkol, “Dengeli bir ücret dedik. Çalışanların enflasyona ezdirilmemesi yönünde, hem bakanlığımızla hem de işçi kesiminin hem de işverenlerin genel bir mutabakatı var. Uzun yıllardır görülmemiş bir mutabakat. Bu sevindirici bir haber. Çalışanların ezilmeyeceği ama bir taraftan da uzun vadeli yatırım, istihdam döngüsünü kırmayacak bir asgari ücret arayışı içerisindeyiz” ifadelerini kullandı.

“VERGİ İNDİRİMİ VEYA TEŞVİK KONUSU ASGARİ ÜCRETTE BELİRLEYİCİ OLACAKTIR"

Komisyonda herhangi bir rakam önerisi olmadığına dikkati çeken Akkol, “Görüşler, analizler birbirleri ile paylaşılıyor. Bu sene her zamankinden kuvvetli bir veri analizi, anketler, işletme sahiplerinden ve çalışanlardan alınan görüşler var. Bazen bizlere düşük veya yüksek gelen farklı farklı rakamlar zikrediliyor. Bu rakamları çözmede devletimizin işverene vereceği teşviklerin, çalışanlara yapılabilecek birtakım vergi indirimlerinin oyunu çok rahatlatacağını düşünüyoruz. Özellikle vergi indirimi veya teşvik konusu asgari ücret konusunda belirleyici olacaktır. Bu destekleri de alabilirsek üçte imzaya ulaşabileceğimizi düşünüyoruz. Şu anda rakam zikredilmedi" dedi. Akkol, açıklamasının ardından 3. toplantıya katılmak üzere salondan ayrıldı.

ASGARİ ÜCRET NASIL BELİRLENİYOR?

Asgari ücreti, yasa gereği işçi, işveren ve hükümetten 5'er temsilci olmak üzere 15 kişiden oluşan Asgari Ücret Tespit Komisyonu belirliyor.

Komisyon, yeni asgari ücreti belirleme çalışmaları kapsamında dört kez toplanıyor. Bakanlıktaki ilk toplantının ardından Komisyon, işçi, işveren ev sahipliğindeki toplantıların ardından son toplantısını tekrar bakanlıkta yapıyor.

Bakanlığın belirlediği üyelerden birinin başkanlık ettiği komisyon, en az 10 üyenin katılımıyla toplanıp, oy çokluğuyla karar veriyor.

Oyların eşitliği halinde başkanın bulunduğu tarafın çoğunluğu sağladığı kabul ediliyor.