Saatler büyümeyi gösteriyor

Aylin Rana Aydin- Son dönemde akıllı saatler yükselişe geçse de tüketici eğilimleri dikkate alındığında klasik saat alışkanlığı devam ediyor. Akıllı saatlerin fonksiyonel bir alanda etkili olduğunu, klasik saatlerin ise etkisini kaybetmeyeceğini söyleyen Saat & Saat Yönetim Kurulu Başkanı Ramazan Kaya, markanın yolculuğunu anlattı.

Saat&Saat'i anlatır mısınız? Nasıl başladı hikâyeniz?

Ailem, 1950'li yıllarda Antalya'dan İstanbul'a gelip Tahtakale'de ticaretle uğraşmaya başladı. 1970'li yıllarla birlikte saat ticareti işine girdi. Zaman içinde saat pazarının en saygın ve sevilen toptan ticaretini yapan bir şirket haline geldik. Üretimin ve ihracatın çok zor olduğu bu yıllarda saat temin etmek kolay değildi. 80'lerin ortasından itibaren Türkiye'nin dünyaya açılma politikasıyla, uzun süredir sektörde olmamızın da verdiği avantajla işlerimizi büyütme fırsatı bulduk. Toptan ticaretimiz devam ederken 1994 yılında Adidas markasının distribütörlüğünü almamız bizim için önemli bir kırılma noktası oldu. Aynı yıl Saat&Saat'i kurduk ve ardından yavaş yavaş farklı dünya markalarının distribütörlüğünü almaya başladık. İkinci kuşağı temsilen her daim işleri büyütmenin yollarını aradık ve Türkiye genelinde 160 mağazamız, 600 bayimiz ve e-ticaret kanalımız oldu. Saat&Saat olarak bugün 40'tan fazla markanın distribütörlüğünü yapıyoruz. Kendi içinde rekabette olan bu kadar çok markanın hem distribütörlüğünü hem mağazacılığını hem de online satışını bir arada yürüten dünyada tek şirketiz. Ayrıca tüm markalara hizmet verebilen ciddi bir teknik servis operasyonumuz var.

2022 yılı nasıl geçti, 2023 yılı beklenti ve hedefleriniz nedir?

Türkiye'nin genel saat ithalat rakamlarına baktığımızda, adetsel olarak 2021 yılında 4.2 milyon iken, 2022 yılında 5 milyon adet olarak gerçekleşti. Bu artış tüketicilerin artan talebinin sonucu. Diğer taraftan şunu da bilmek lazım; 2018 yılından itibaren uygulanan TAREKS (Dış Ticarette Risk Esaslı Kontrol Sistemi) uygulaması sebebiyle ürünler gümrükte sıkı denetimlere tabi tutuluyor ve insan sağlığına zararlı ürünler ithal edilemiyor. Dolayısıyla ithalat rakamları 5 yıl öncesine göre daha düşük ama tüketiciler daha kaliteli ve daha güvenilir ürünleri almış oluyor. Saat&Saat özelinde konuşacak olursak 2022 yılı bizim için çok verimli geçti. Hem satış olarak hem de stratejik olarak hedeflediğimiz projelerimizi hayata geçirdik ve adetsel yüzde 20, cirosal yüzde 17 büyüme gerçekleştirdik. 2023 yılına gelince, şubat ayında yaşadığımız doğal afet hepimizi derinden etkiledi. Ülkemiz açısından zorlu bir başlangıç oldu ama milletçe büyük ve güçlü bir dayanışma örneği gösterdik. Saat&Saat olarak, biz de ilk andan itibaren bölgede olduk ve olmaya da devam ediyoruz. Yıl sonunda yaklaşık yüzde 20 büyüme ile kapatacağımızı öngörüyoruz.

Sektör büyüyecek

İstihdamınız ve mağaza sayınız nedir?

Şu anda 160 Saat&Saat satış noktamız, 600 bayimiz, Balkanlar, Rusya ve Makedonya'da mağaza, şubelerimiz ve teknik servis hizmetlerimizle toplam 1000 kişilik istihdam sağlıyoruz. Hedefimizde yeni rotalar da olacak. Ekonomimizdeki hareketliliğin devam edeceğini ve özellikle saat sektörünün daha da büyüyeceğini ön görüyoruz. Bu büyümeyle birlikte istihdama ve ülke ekonomisine katkımızı artırmak da en büyük hedeflerimiz arasında olacak.

Şu anda 160 Saat&Saat satış noktamız, 600 bayimiz, Balkanlar, Rusya ve Makedonya'da mağaza, şubelerimiz ve teknik servis hizmetlerimizle toplam 1000 kişilik istihdam sağlıyoruz. Hedefimizde yeni rotalar da olacak. Ekonomimizdeki hareketliliğin devam edeceğini ve özellikle saat sektörünün daha da büyüyeceğini ön görüyoruz. Bu büyümeyle birlikte istihdama ve ülke ekonomisine katkımızı artırmak da en büyük hedeflerimiz arasında olacak.

Dünyada saat üretimi İsviçre ve Uzakdoğu'da gerçekleşiyor. Türkiye'de saat üretimi yok ama distribütörü olduğumuz global markaların yanında lisans haklarını satın aldığımız, tüm dünyaya satış yaptığımız markalarımız var. 2017 yılında İtalyanlardan satın aldığımız bir marka olan Welder, Türkiye'de büyük bir ivme kazandı ve sadece Türkiye'de yılda 70 bin adet satış gerçekleştiriyor. Haziran ayında Welder'in yeni W75 Modeli'nin lansmanını yapıyoruz. Yaklaşık 18 aydır bu modelin tasarımı ve üretimi üzerinde çalışıyoruz. Yine lisans haklarına sahip olduğumuz ve İsviçre'de üretilen Jacques Philippe markamız hem Türkiye'de hem yurt dışında ilgi görüyor. Ayrıca Fitwatch ve Fitbudsx gibi akıllı saat ve giyilebilir teknoloji ürünlerini de portföyümüze ekledik, performansları iyi gidiyor, küçük yatırım olarak başladık ancak ürüne inancımız yüksek. Genel hatlarıyla, yüzde 60 global markaları, yüzde 40 oranında da satış haklarını aldığımız markaları satıyoruz diyebiliriz.

Online'da satışlarınız nasıl, tüketiciler saati görerek mi yoksa online'dan mı almayı tercih ediyor?

E-ticaret bizim iyi olduğumuz bir kanal, buradaki operasyonlarımızı oldukça önemsiyor ve kaliteli ve güvenli hizmet anlayışımızla yönetiyoruz. Tüketiciler online üzerinden araştırma yapmayı seviyor ve sonrasında saat gibi değerli ürünleri görerek almayı daha çok tercih ediyor. Ama güvendiği firmalardan online üzerinden de alışveriş yapıyor. E - ticaretin genel ciromuza oranı yüzde 23, bunun dünyadaki endeksi yüzde 18. Biz dünyadaki endeksin çok üstündeyiz.

Ev ve otomobil gibi saatlerin de yatırım aracı haline geldiği belirtiliyor. Siz bu durumu nasıl değerlendirirsiniz?

Son yıllarda saatleri yatırım aracı olarak alma trendi olduğunu söyleyebiliriz ama tabii ki bilinçli davranmak gerekiyor. Bir yatırımsa eğer parametreleri de doğru değerlendirmek lazım.

Saat 4 yılda 1 yenileniyor

Türkiye'de ve diğer ülkelerde tüketicilerin saat alma alışkanlıkları nasıl? Ne kadar sürede bir saat alınıyor?

Türk halkı yaklaşık dört yılda bir saatini yeniliyor, Avrupa'da ise bu oran çok daha yüksek. Yeni nesil daha çok moda markalarına ilgi gösteriyor iken, 40 yaş üstü daha çok klasik modelleri tercih ediyor.

Lüks saatlerin fiyatları artarken satışları da artıyor. Bunu nasıl değerlendirirsiniz?

Bir dönem tedarik sıkıntılarıyla birlikte tetiklenen fiyat artışlarının devamında dünyada genel olarak lüks tüketime yönelik bir hareket gözlemliyoruz. Türkiye'de de tüketicilerin hem ileriye dönük fiyat artışı beklentisiyle hem de iyi giyinmeye, koleksiyon yapmaya ve lüks tüketime yönelik talebi dolayısıyla bu etkiyi saat satışlarında görüyoruz.

Çift saat kullanılıyor

Akıllı saatler yükselişe geçti. Bu durum klasik saat satışlarını nasıl etkiliyor, hâlâ klasik saat tutkunları olduğunu da biliyoruz...

Akıllı saatler bir dönem ciddi bir satış dinamiği yakaladı ama yeniden spor aksesuarı olarak kullanılmaya hatta belirli anlarda ya da çift saat kullanımını da beraberinde getirmeye başladı. Herkesin kolunda aynı tip saat olduğundan özellikle kadınlar tek tip görüntüden çok çabuk sıkıldı. Akıllı saat artık hayatımızda var ancak fonksiyonel bir alanda etkili. Quartz ve otomatik saatler etkisini hiçbir zaman kaybetmeyecek. Geleneksel saatlerin temsil ettiği bir statü de var, bundan vazgeçilmeyecek.

İş hayatında 2 dönüm noktası: Yurtdışı ve perakende adımı

Sosyal sorumluluk projeleriniz var mı?

Sosyal sorumluluk projeleri bizim her zaman odağımızda olan bir konu. Çocuk ve gençlerde zamanın verimli kullanılması hedefiyle hayata geçirdiğimiz 'Akıllı Saatler Öğrenci Gelişim Kurumsal Sosyal Sorumluluk Projesi' ikinci dönemini de tamamladık. Bu proje ile öğrencilerimizin, internet, tablet, TV, bilgisayar gibi teknolojileri kullanırken, eğitim hayatlarını, spor hayatlarını ve aile ve arkadaşlarıyla olan hayatlarını dengeleyebilmelerine yardımcı olmayı amaçladık. Projenin hedefi 39 ilçe ve 39 okulda 10 bin çocuğu zaman yönetimi konusunda eğitmek ve hobisi olup maddi yetersizlikten dolayı yerine getiremeyen 29 öğrencimize burs desteği sağlamaktı. Ayrıca, deprem bölgesi için projemizi genişlettik.

Bize iş hayatınızın dönüm noktalarını paylaşır mısınız?

Benim eğitim hayatım Tahtakale'de başladı. 17 yaşıma kadar Tahtakale'deyken kendimi dil anlamında da geliştirmek için Londra'ya gittim. Hatta iş hayatımdaki en önemli dönüm noktam da ben Londra'dayken gerçekleşti. Dünyanın en önemli saat markalarından biri olan markanın distribütörlüğünü oradayken aldık. Bizim için 2. dönüm noktası da perakende sektörüne atılmamız oldu. İlk mağazamızı 2005 yılında Cevahir AVM'de açmıştık. Daha sonrasında da e-ticaret sektörüne girmemiz de bizim için önemli noktalardan biriydi.

Yeşil renk öne çıktı

Tüketiciler en çok hangi marka ve model saatleri tercih ediyor? Son dönemde saatte trend nedir?

Tüketici eğilimine baktığımızda klasik saat alışkanlığı devam ediyorken, eş zamanlı akıllı saat alımı da popülerliğini koruyacak. İnsanlar spor yaparken veya hafta sonu etkinliklerine katılırken akıllı saatleri kullanıyor, ancak klasik saat kullanmaktan da vazgeçmiyor. Türk insanı Akdeniz ruhu ve sanatsal yoruma sahip bir toplum. Yeniliklere açık bir milletiz. Tüketici alışkanlıklarında davranışlarımız Avrupa'ya benziyor. Rusya ve Ortadoğu gösterişli ve dikkat çeken renkleri, Avrupa ise minimalist yorumları tercih ediyor. Markalarımız kendi DNA'ları olan, tasarımlarını şekillendiren ve kendi yorumlarını oluşturan markalar. Kendi trendlerini yaratıyorlar ve bu trendlerde bu yıl yeşil renk çok öne çıktı. Bu yıl oval kasa ve taşlı modellerin yanı sıra altın rengi saatlerde büyük ilgi görüyor. Silikon ile deri birlikte kullanılmaya da başlandı.