12.02.2024 - 04:33 | Son Güncellenme:
İSMAİL ŞAHİN
İSMAİL ŞAHİN- Yeni nesil 'rota optimizasyon' çözümü Optiyol'u kurmadan önce, dünyanın önde gelen markalarına tedarik zinciri dağıtım ağı tasarımı konusunda danışmanlık yaptıklarını söyleyen Optiyol Kurucu Ortağı Tuba Yılmaz Gözbaşı, bu sayede sektörün gerçek ihtiyaçlarını ve beklentilerini doğrudan gözlemleme fırsatı bulduklarını vurguluyor. Gözbaşı, "Optiyol'un çıkış noktalarını belirlerken lojistik sektöründeki gerçek ihtiyaçlar, iyi uygulama örnekleri ve teknoloji alanındaki en güncel gelişmeleri temel aldık. Sunduğumuz çözüm ile müşterilerimize ekonomik anlamda önemli tasarruflar ve operasyonel verimlilik kazanımları sağlayarak, onların iş süreçlerini kolaylaştırmaya odaklanıyoruz" diyor.
Optiyol fikri nasıl doğdu?
Ortağım Ozan ile Georgia Institute of Technology'de endüstri mühendisliği alanında doktora yaptığımız dönemde hep birlikte çalışma fikrimiz vardı. Algoritmaların gerçek hayatta kullanılması bizi çok heyecanlandırıyordu. 2015 yılında kurulan şirketimiz, Boğaziçi Üniversitesi Endüstri Mühendisliği'nde aldığımız lisans eğitiminden sonra ABD'de Georgia Tech'te tamamladığımız doktoramızın ardından ortaya çıktı. Akademik kariyerimiz sırasında optimizasyon konularına yoğunlaştık ve lojistik sektöründe birçok organizasyonun operasyonlarını manuel planlama ve tecrübe temelli yöntemlerle gerçekleştirdiğini gözlemledik. Bu gözlemlerimiz, lojistik sektöründe etkili karar destek yazılımlarına duyulan ihtiyacı ortaya koydu. Bu ihtiyacı karşılamak ve lojistik operasyonlarını daha verimli hale getirmek amacıyla hem akademik birikimimizden hem de sahadaki pratik deneyimlerimizden beslenen bir girişim olarak Optiyol'u kurduk. İlk aşamada sektöre, danışmanlık projeleri ile adım attık. Dünyanın önde gelen markalarına tedarik zinciri dağıtım ağı tasarımı konusunda danışmanlık yaparak sektörün gerçek ihtiyaçlarını ve beklentilerini doğrudan gözlemleme fırsatı bulduk. Gördüğümüz fırsatlar ve ihtiyaçlar ile birlikte rota optimizasyonu temelli bir lojistik teknolojisi girişimine odaklanma kararı aldık. Optiyol'un çıkış noktalarını belirlerken lojistik sektöründeki gerçek ihtiyaçlar, iyi uygulama örnekleri ve teknoloji alanındaki en güncel gelişmeleri temel aldık.
Yeni bir müşteri geldiğinde nasıl birlikte çalışmaya başlıyorsunuz?
Yeni bir müşteri ile temasımız başladığında, öncelikle müşteri adayımızın operasyonlarına yönelik derin bir anlama evresine odaklanıyoruz. Bu süreçte, müşterimizin mevcut iş süreçlerini ayrıntılı bir şekilde değerlendiriyor, operasyonel ihtiyaçlarını titizlikle analiz ediyoruz. Bu adım, müşterimizin karşılaştığı zorlukları ve potansiyel iyileştirme fırsatlarını belirleyerek, çözüm önerilerimizi daha etkili bir şekilde şekillendirmemize yardımcı oluyor. İhtiyaç analizi ve değerlendirme aşamalarının ardından, müşterimize sunabileceğimiz çözümleri detaylı bir şekilde farklı kullanım örnekleri üzerinden aktarıyoruz. Müşterimizle sağlanan karşılıklı ilerleme kararı sonrasında ise "proof of value" olarak adlandırdığımız bir test çalışmasıyla müşterimizin operasyon verileri üzerinden sunabileceğimiz faydaları net olarak kendi verisi ile gösteriyoruz. Gerçekleştirdiğimiz test çalışmalarında şehir içi operasyonlarda, yakıt maliyetlerinde yüzde 25'e varan oranda azalma ve teslimat sürelerinde ortalama yüzde 30'a kadar iyileştirmeyi gözlemliyoruz. Kendi verisi üzerinden müşteri adaylarımız ile bu başarı öykülerini paylaşarak çözümlerimizin iş operasyonlarına sağlayacağı somut değeri vurguluyoruz. Müşteri ile belirlenen hedeflere ulaşıldığında, pilot ve canlıya geçiş aşamalarını planlı ve sistemli bir şekilde gerçekleştiriyoruz. Bu süreçte müşterimize sürekli destek sağlayarak, iş operasyonlarında sürekli ve ölçülebilir bir değer artışını garanti altına alıyoruz.
Yolcu veya yük taşıyan bir şirketin işini nasıl kolaylaştırıyorsunuz? Optiyol kullanan şirketlere ekonomik anlamda fayda ve tasarruf sağlıyor mu?
Optiyol çözümleri operasyonel mükemmelliği yakalama ve müşteri memnuniyetini artırmayı hedefleyen lojistik, gıda & içecek, perakende, hızlı tüketim, otomotiv, e-ticaret sektörü firmalarının lojistik ve saha operasyonlarında yakıt maliyetlerinde yüzde 25'e, sefer sayılarında yüzde 10'a varan oranlarda tasarruf sağlarken aynı zamanda zamanında teslimat oranını yüzde 20-30 oranında iyileştirmektedir. Çözümümüzün planlama aşamasında, optimizasyon motorumuz özel olarak tasarlanmış algoritmalar kullanarak araç seçimi, siparişlerin araçlara atanması ve araçların ziyaret sıralamalarının belirlenmesi gibi kritik kararlar bir arada verimli olarak veriliyor. Farklı operasyonel kısıtlara göre özelleştirilebilen parametrik yapıdaki algoritmalarımız tüm kısıtlara uyum gösteren verimli rota önerilerini hızlı bir şekilde sunuyor. Operasyon yöneticilerinin dilediği değişiklikleri kullanıcı dostu bir ara yüzden rahatlıkla yapabileceği planlama modülümüzde araç doluluk oranları, maliyet, operasyon süresi öngörüsü gibi detaylar da karar verme sürecini desteklemek üzere hazır bulunuyor. Onaylanan rota planları Optiyol Driver mobil uygulamamız üzerinden saha ekipleri ile paylaşılıyor. Operasyonun yürütülmesi ve takibi için sürücülere dağıtım rotalarını görüntüleme, teslimat noktasında imza, fotoğraf ve not ekleme gibi dijital özellikler sunuyoruz. Ayrıca ürünlerin zimmete alınması, canlı araç ve sipariş durum kontrolü, barkod okuma gibi özellikler de mobil uygulama üzerinden sağlanıyor. Son kullanıcılar için geliştirdiğimiz sistem ile müşteriler, bekleyen teslimatlarının anlık konumunu görüntüleyebiliyor, varsa notlarını ve teslimat tercihlerini anlık olarak ekiplere iletebiliyorlar. Gelişmiş raporlama modüllerimiz sayesinde ise ilgili yöneticiler operasyona ilişkin birçok veriye anlık olarak erişebiliyor. Bu çerçevede, müşterilerimize ekonomik anlamda önemli tasarruflar ve operasyonel verimlilik kazanımları sağlayarak, onların iş süreçlerini kolaylaştırmaya odaklanıyoruz.
Global büyümeyi güçlendirme hedefi belirledi
Kişiye özel algoritmadan bahsediyorsunuz bu nasıl oluyor?
Optiyol'un güçlü olduğu alanlardan birisi de farklı operasyon türlerini optimize eden özelleştirilebilir algoritmaları tek platformda sunması. Şehir içi son kilometre operasyonlarından şehirler arası uzun mesafe taşımacılığına, saha servis ekiplerinden personel servis operasyonlarına ve satış ekiplerine kadar çeşitli operasyonel kırılımları kapsayan geniş bir yelpazede çözümler sunmaktayız. Bu operasyon tiplerine indiğimizde, her birinin spesifik ihtiyaçları ve gereksinimleri olduğunu göz önünde bulundurarak özelleştirmeler yapmak gerekebiliyor. Örneğin; ülke genelinde faaliyet gösteren müşterilerimizin farklı şehirlerdeki operasyonlarının farklı ihtiyaçları söz konusu olabiliyor. Bu noktada algoritmaları ve yazılımı tamamen iç ekip tarafından geliştirildiği için geri bildirimleri hızlıca alabiliyor ve bildirimlere hızlı çözümler üretebiliyoruz. Esnek ve kapsayıcı algoritmalarımız depo çalışma saatleri, müşteri ürün kabul saatleri, araç çalışma saatleri, uyumlu araç özellikleri, uyumsuz araç özellikleri, yasaklı yollar, hız tercihi gibi birçok parametreyi içerisinde barındırıyor. Bu esneklik ve özelleştirilebilir yetenekleri sayesinde 'gerçekten sahada uygulanabilir rotalar' sunarak müşterilerimize destek oluyoruz. Bu da müşterilerimizin operasyonel verimliliklerini maksimize etmelerine ve değişen koşullara hızlı bir şekilde uyum sağlamalarına yardımcı oluyor.
Optiyol, İstanbul gibi kalabalık şehirlerde trafik sorununa bir çözüm mü?
Optiyol trafik sorununa direkt bir çözüm değil; ancak yük ve yolcu taşıyan filoların daha az araç ve daha az kilometreyle aynı işi yapmasını ve daha az yolda vakit geçirmesini sağladığımız için trafikteki araç sayısını azaltarak çözüme katkı sağlıyoruz
Hangi firmalarla çalışıyorsunuz?
Gıdadan e-ticarete, lojistikten teknolojiye kadar pek çok sektörde alanında öncü, 50'ye yakın firma ile çalışıyoruz
Türk Telekom PİLOT desteğini nasıl aldınız, bu süreçten biraz bahseder misiniz? Bu desteğin size katkısı nasıl oldu? Türk Telekom'un girişim ekosistemine desteği için neler söylersiniz?
Türk Telekom Ventures'ın bünyesindeki PİLOT programı kapsamında yatırım alan bir şirketiz. Türk Telekom'un ürettiği yeni nesil teknolojileri insanın ve toplumun faydasına dönüştürme vizyonunu yakından biliyoruz. Bu kapsamda; özellikle bizim de alanımız olan yapay zekâ teknolojilerinde girişimlere yaptığı yatırımlarla da Türk Telekom'un yeni teknolojilere ve girişimciliğe sunduğu katma değeri çok kıymetli görüyoruz. Türk Telekom ile geniş mentor ağına ve yatırımcılara erişim olanağı bulduk. Özellikle mentorluk sürecinde çok değerli isimlerden girişimcilik alanında aldığımız eğitimler bizim içi önemli oldu. Türk Telekom'un teknolojisi ve desteğinden kapsayıcı bir şekilde yararlanmış olmaktan büyük mutluluk duyuyoruz.
Kaç çalışanınız var? Ar-Ge ekibinizle ne tür çalışmalar yürütüyorsunuz? Yapay zekadan faydalanıyor musunuz?
18 kişilik bir ekibiz. Teknopark İstanbul ve ODTÜ Teknokent ofislerimizde çalışmalara devam ediyoruz. Tüm algoritmaları ve yazılım çözümlerimizi kendi ekibimiz geliştirdi ve geliştirmeye devam ediyor. Burada farklı teknolojilerden yararlanıyoruz. Örneğin; Optiyol Driver mobil uygulamamız üzerinden toplanan veriler ile sistemin daha doğru verilerle çalışması için öğrenme modellerimizi besliyoruz. Bu öğrenmeler ile müşterileri daha doğru zamanlarda ziyaret eden, trafik ve park sürelerini azaltan, daha doğru tahmini teslimat süre bilgisi paylaşılan bir yapı oluşturuluyor. Örnek olarak; trafiğe bağlı yolculuk süresini harita servis sağlayıcılardan alabilirken, 'bir müşteri noktasında park etmek ne kadar sürer, bu müşterinin o saat diliminde evde bulunma olasılığı ve belirli bir noktadan geçirilecek toplam süre ne kadar olacaktır' gibi verileri her operasyona özel olarak tahmini şekilde elde etmek gerekiyor.
Rota optimizasyonu Türkiye ve dünyada şu an ne kadar hacmi olan bir pazar ve ne kadar büyüyecek?
Rota optimizasyonu pazarı; artan e-ticaret hacmi, lojistik krizler, sürdürülebilirlik beklentileri, değişen müşteri beklentileri gibi faktörlerle birlikte önemli bir büyüme potansiyeline sahip. Dünya genelinde bu alandaki pazarın yaklaşık 32 milyar dolarlık bir hacme ulaştığı biliniyor. Optiyol olarak, bu büyük pazarın önemli bir oyuncusu olma hedefiyle global büyümemizi daha da güçlendireceğiz.