5 maymun oyunu ve 1 hüzünlü kaplan!

ŞÜKRÜ ANDAÇ/ Milliyet Gazetesi Ekonomi Müdürü/ sukru.andac@milliyet.com.tr -  Muhtemelen alışık olduğumuz ve bugüne kadar sıkça duyduğumuz bir söz: "Konfor alanınızdan çıkın! Başarı o zaman sizinle olacak..." Evet, işte bu! Yönetim derslerinin ve kurumsal plazalardaki iş yerlerinin olmazsa olmaz söylemi. Farklı olmak, yaratıcı işler çıkarmak, üstün başarıları yakalamak ve zirvede yer almak için temelde basit ve sade bir söz gibi görünse de aslında oldukça derinliği olan bu söylem günümüzde önemini korumaya devam ediyor. Elbette, alışkanlıklar ve öğrenilmişlikler üzerinde ilerlemek de bir yol ancak yoğun, uzun ve emin olun, bir o kadar da eğlenceli olmayacak olan iş maratonunda ipi göğüslemek isteyenler için bu söylem gerçekten de oldukça değerli. Bu noktada bahsedeceğim iki hikâye ve kapanışta yer alacak olan sözler "Devlerin Takım Çantası - Tim Ferriss" imzalı kitapta yer alıyor. Bu kitap sayesinde milyarderler, ikonlar ve dünyaca ünlü sanatçıların taktikleri, rutinleri ve alışkanlıkları üzerinden kendi doğrularınızı ve elbette hatalarınızı (Hadi canım ben kim, hata kim demeyelim lütfen) tartıp biçmeniz mümkün. Şimdi gelelim o meşhur hikâyelerimize...

Adeta akıl oyunları...

Bir odada beş maymun ve bir merdivenin tepesinde bir sepet dolusu muz var. Elbette, maymunlar muzlara ulaşmak için merdivene tırmanmak istiyor ama içlerinden biri bunu her denediğinde, hepsine birden soğuk su püskürtülüyor. Birkaç kez soğuk su püskürtüldükten sonra, maymunlar muzları almak için merdivene tırmanmalarına gerek olmadığını öğreniyorlar... Daha sonra deneyde, maymunlardan biri dışarı alınıp yerine yeni bir maymun koyuluyor ve yeni maymun muzu görüyor. "Gidip bir muz alacağım", diye düşünüyor ama merdivene çıkmaya çalıştığında, diğer maymunlar onu yakalayıp geri çekiyorlar... Deneyde eninde sonunda sistemli bir şekilde bütün maymunlar dışarı alınıyor ve odada beş maymun kalıyor. İçeri yeni bir maymun girip merdivene tırmanmaya çalıştığında, hiçbirinin üzerine soğuk su püskürtülmemiş olsa da maymunu tutup geri çekiyorlar.

Dokuz metrekarelik yaşam

Ve ikinci hikâye... Bir hayvan barınağından kurtarılarak bir hayvanat bahçesinde tutulan Mohini adında bir kaplanın hikâyesi. Mohini 5 ila 10 sene boyunca zemini beton dokuz metrekarelik bir kafeste tutulmuş. En sonunda bir hayvanat bahçesinde onu geniş bir çayıra salmışlar: "Heyecan ve merakla, Mohini yeni ve pahalı ortamına salınmıştı ama çok geçti. Kaplan hemen yerleşkenin bir köşesine sığınıp hayatının geri kalanını orada yaşamaya başladı. Bahçedeki o köşede tam dokuz metrekarelik bir alanda çim kalmayana kadar volta attı..." Hayatlarımızdaki belki de en büyük trajedi özgürlüğün mümkün olması, yine de yıllarımızı, eski kalıplara sıkışıp kalmış bir şekilde geçirebiliyor olmamızdır. Geçmişteki hangi kısıtlamaları hala üzerinizde yük olarak taşıyorsunuz? Hayatınızın hangi alanında dokuz metrekarelik bir çimende volta atıyorsunuz? Hiç başınıza gelmemiş olsa bile nerede üzerinize su püskürtülmesinden korkuyorsunuz? (Ve son not) Genellikle, istediğiniz her şey konfor alanınızın sadece biraz dışındadır. Bunu test edin.