Duvar yıkılsa da direnç bitmez

Müjde Işıl - Maryna Er Gorbach’ı, 2009’da eşi Mehmet Bahadır Er ile birlikte imza attığı “Kara Köpekler Havlarken”den beri tanıyoruz. İkilinin Türkiye’deki sinema kariyeri, birlikte yönettikleri “No Ofsayt”, “Sev Beni” ve “Omar ve Biz” ile devam etti. “Klondike”, Ukrayna kökenli Maryna Er Gorbach’ın Türkiye dışına çıkarak hikâyesini memleketi üzerine kurduğu ve tek başına yönetmen koltuğuna oturduğu ilk filmi. Bu sene başında Sundance Film Festivali’nin Dünya Sineması Bölümü’nde yarıştı ve En İyi Yönetmen Ödülü kazandı. Sonrasında ödüller arka arkaya geldi ki bunlar arasında İstanbul Film Festivali’nden En İyi Film Ödülü de var.

2014’te Donbass bölgesinde geçiyor hikâye. Hamile Irka, kocası Tolik ile burada yaşıyor. Evlerinin bir duvarı, Rusya yanlısı ayrılıkçı güçler tarafından atılan roketle yıkılıyor. Yine evlerinin yakınına, Rus füzesinin vurduğu bir yolcu uçağı düşüyor. Bütün bunlar yaşanırken Tolik evi terk etmeyi düşünürken Irka ise bebeğini evinde doğurmaktan vazgeçmek istemiyor.

Maryna Er Gorbach, doğup büyüdüğü toprakların sorunlarını bir kadın ve onun direnişi üzerine kuruyor “Kolondike”ta. Erkekler sadece savaştan, kaçmaktan, öldürmekten, roket ve füzelerden bahsederken Irka yaşamın sürekliliğini, barış içinde kök salabilmeyi simgeliyor. İki tarafı temsil eden kocası ve erkek kardeşi arasında savaşın manasızlığının farkında olan sadece o. Az karakterle savaşa karşı çok şey söylüyor film. İşin ilginci, değil çekildiği dönem, filmin sene başındaki festival yolculuklarında bile daha Rusya’nın işgali başlamamışken Ukrayna’daki huzursuzluğu, coğrafi feryadı duyurdu bu yapım. Savaşı ve benzer durumda kalmış nice Irka’ları öngörerek…

Gorbach’ın bu feryadı başarıyla resmetmesinde görüntü yönetmeni Svyatoslav Bulakovskiy’nin de payı büyük. Genel ve uzun planlardan, duvarı yıkılmış evdeki baskıyı hissettiren sahnelere kadar her karenin hakkını veriyor. Oksana Cherkashyna’nın Irka rolündeki gerçekçi performansı da filmin hissiyatını yukarı taşıyor.

Zor bir finali var filmin. Gorbach’ın, kadınların direnişiyle ülkesinin yarınlarına dair umudunu da yüksek tuttuğunu ifade eden… Bakalım Türkiye ortak yapımı “Klondike”, barış mesajlarının gücünü arkasına alıp önümüzdeki sene En İyi Uluslararası Film Oscar’ını kazanan ilk Ukrayna filmi olacak mı? Ve Ukraynalılar ülkelerinde savaştan bahsetmeden barış içinde yaşayabilecek mi? Bunlar da gerçek hayata dair final konusu…