Tarkan
Türk şarkıcı, şarkı sözü yazarı, besteci, prodüktör ve aranjör. Batı Almanya'nın Renanya-Palatina eyaletindeki Alzey kasabasında doğup büyüdü, 1986'da ailesiyle beraber Türkiye'ye geldi ve müziğe çocukluk yıllarında başlayan ilgisi sonucunda, lise hayatına başladığı Karamürsel'de ilk müzik eğitimini almaya başladı. İlerleyen yıllarda İstanbul Plak şirketinin sahibi Mehmet Söğütoğlu ile tanışarak şirket ile bir albüm anlaşması imzaladı.Tarkan, 1992'nin son aylarında ilk stüdyo albümü Yine Sensiz'i, piyasaya sürdü ve albümdeki "Kıl Oldum" şarkısıyla çıkış yaptı. 1994'te yayımladığı ikinci stüdyo albümü Aacayipsin ve 1997'de yayımladığı üçüncü stüdyo albümü Ölürüm Sana ile ticari başarı yakaladı. Ölürüm Sana albümünden çıkan "Şımarık" single'ı, birçok ülkenin ulusal listesine giriş yaptı. 1998'de Universal Music Group ile anlaşma imzaladı. 1999'da piyasaya sürdüğü toplama albümü Tarkan, çeşitli ülkelerden platin ve altın sertifikalar kazandı. 2001'de yayımladığı dördüncü stüdyo albümü Karma'daki "Kuzu Kuzu, "Hüp" ve "Verme" şarkılarını kliplendirdi. İki yıl sonra çıkan Dudu albümüyle yeniden ticari başarı yakaladı, 2006'da Come Closer adlı ilk İngilizce albümüyle bazı Avrupa listelerine giriş yaptı. "Bounce" ve "Start the Fire", albümden çıkan single'lar oldu. Tarkan, bir yıl sonra, altıncı stüdyo albümü Metamorfoz'u yayımladı. Albümdeki şarkıların sözleri, Türk Dil Kurumu tarafından takdir edildi. 2010 yılında yedinci stüdyo albümü Adımı Kalbine Yaz dinleyiciyle buluştu ve Türkiye'de yılın en çok satan albümü oldu.Müzikal projelerinin yanı sıra çeşitli sosyal sorumluluk projelerinde de yer alan Tarkan, Türk basını tarafından Megastar, dünya basını tarafından Popun Prensi ve Boğazın Prensi olarak anılmaktadır. Bugüne kadar 15 milyonun üzerinde albüm satmıştır ve ödülleri arasında, on dört Kral Müzik Ödülü, altı Altın Kelebek Ödülü ile bir Dünya Müzik Ödülü bulunmaktadır.Hayatı ve kariyeri1972–91: İlk dönem ve kariyer başlangıcı17 Ekim 1972'de aslen Rize’li olan bir aileden Almanya'nın Frankfurt yakınlarından bulunan Alzey kasabasında doğdu. İlköğretimi Almanya'da tamamladıktan sonra 15 yaşında iken ilesi ile birlikte Türkiye'ye döndü. Babası Ali Tevetoğlu'nun oğlunda gördüğü müzik yeteneği ile 13 yaşındayken Klasik Türk müziği eğitimi almaya başladı. Eğitimine Karamürsel'de devam eden sanatçı 1990 yılında Karamürsel Lisesi'nden mezun oldu.Müzik eğitimi için İstanbul'a gittikten sonra 1990 ile 1992 yılları arasında Üsküdar Musiki Cemiyeti'ne devam etti. 1993 yılında prodüktör Mehmet Söğütoğlu ile tanışmasının ardından İstanbul Plak ile anlaşma yaptı. İlk albümü "Yine Sensiz" 1992 yılında piyasaya çıktı. Albümün çıkış şarkısı "Kıl Oldum Abi" ile kısa sürede büyük bir çıkış yakaladı. Albüm 900 bin adet satıldı ve Tarkan bir anda tüm televizyonların ve magazinin kilit noktası haline geldi, Albümde (diğer albümlerde de olacak olan) Ozan Çolakoğlu ile birlikte çalıştı. Batı müziğine duyduğu ilgiyle aşırı derece de Michael Jackson ve U2 hayranıdır.Tarkan şarkısı "Şımarık" (Şımarık/Kiss Kiss/Chanson Du Bisou/Besos) ile Avrupa ve Amerika'da listeler de yer almıştır. Yaygın başarınsan sonra, Tarkan'ın genelde şarkılarında öpücük sesi veya o tonda ses çıkarır, "Şımarık" Stella Soleil tarafından "Kiss Kiss" olarak İngilizce'ye reenkarne edilmiş ve daha sonra (UK'de listelere girmiştir) Holly Valance coverlamıştır, Sezen Aksu ise müzik haklarını satmıştır. Çeşitli dillerde dünya çapında çeşitli sanatçılar tarafından coverlanmıştır. Bir diğer başarısı ise Aksu işbirliği ile hit single'ı "Şıkıdım" (Sarsıntı) yaratması idi. Avrupa müzikal bilincine giriş yaptığı Avrupa başarıları Türkiye ve Avrupa arasındaki müzikal sınırlar, özel olarak Almanya ile çözülmesi olan sinyalizasyon, 1990'larda Almanya'da ve Türkiye'de bir Türk pop patlaması başladı. Başarılarından dolayı, Türkiye dışında bir kitle elde ederek Türk pop'unun örnek sanatçılarından oldu. Yıllar boyunca yaptığı eserlerin ardından Tarkan'ın 2007 yılında stüdyo albümü Metamorfoz'u 25 Aralık 2007 tarihinde yayınlandığı ilk iki hafta içinde bir milyon kopya üzerinde satarak, popülerliğini korumuştur."Bu argo kelimeleri şarkılarında kullanılan cesur genç adam, yeşil gözleri ve şarkıları ile çok dikkat çekmeye başladı ki, [Türk] müzik dünyasında böyle bir şey ilk defa oldu."1992–2000: Yine Sensiz, Aacayipsin ve Ölürüm SanaTarkan, Yine Sensiz adını verdiği ilk stüdyo albümünü İstanbul Plak etiketiyle 26 Aralık 1992'de Türkiye'de kaset halinde satışa sundu.Albümdeki üç şarkının sözlerini tek başına yazdı, üç şarkının bestesini üstlendi ve "Kıl Oldum" şarkısıyla çıkış yaptı. 18 Haziran 1993'te albüme üç yeni versiyon ekleyerek CD halinde yeniden yayımladı. "Kıl Oldum" dışında, "Kimdi", "Gelipte Halimi Gördün mü?", "Vazgeçemem" ve "Çok Ararsın Beni (Yeni Versiyon)" şarkılarına klip çekti. Albümün toplam satışı 700.000 olarak açıklandı.Mayıs 1994'te, ikinci Tarkan stüdyo albümü Aacayipsin Türkiye'de; 1996'da Almanya'da ve 1998'de Rusya'da yayımlandı.Albümde Sezen Aksu, Ümit Sayın, Ozan Çolakoğlu ve Yıldız Tilbe gibi isimler yer aldı. Tarkan, dört şarkının söz yazımını üstlendi, bunlardan üç tanesinin bestesini de yaptı; "Hepsi Senin mi?", "Unutmamalı", "Gül Döktüm Yollarına", "Kış Güneşi", "Şeytan Azapta", "Dön Bebeğim" ve "Bekle" şarkılarına klip çekti. Aacayipsin albümü, iki buçuk milyon satış yaptı ve şarkıcıya 1995 yılında düzenlenen 1. Kral TV Video Müzik Ödülleri'nden En İyi Pop Müzik Erkek Sanatçı ödüllerini kazandırdı. Ayrıca yine aynı ödüllerden "Hepsi Senin mi?" şarkısı, En İyi Söz, En İyi Beste ve En İyi Şarkı kategorilerinde ödül aldı. Bu dönemlerde Amerika Birleşik Devletleri'ne yerleşti ve Atlantic Records'un kurucusu Ahmet Ertegün ile tanıştı.Tarkan, 1997'de HITT Müzik adını verdiği kendi plak şirketini kurdu ve aynı yıl üçüncü stüdyo albümü Ölürüm Sana'yı yayımlayarak üç buçuk milyon satış elde etti. Ayrıca Tarkan, bu albümde de birçok şarkının söz yazımı ile bestelenmesinde görev aldı. "Şımarık", "İkimizin Yerine", "Salına Salına Sinsice", "Ölürüm Sana" ve "Kır Zincirlerini" klip çekilen şarkılar oldu. Bunlardan "Şımarık", birçok ülkenin ulusal listesine giriş yaptı; Fransa, Hollanda, İsveç ve İsviçre'de 3; Norveç'te 2; Belçika'da 1 numaraya yükseldi; Billboard tarafından hazırlanan Latin Pop Songs listesinde 26 numarada yer aldı. Ayrıca birçok şarkıcı tarafından yeniden seslendirildi. "Kır Zincirleri" ise, Almanya, Belçika ve Fransa listelerinde yer aldı.Tarkan, 1998'de Universal Music Group ile anlaşma imzaladı. Aynı yıl Tarkan adını verdiği toplama albümü Fransa, Arjantin, Rusya ve Hollanda dahil olmak üzere birçok ülkede yayımladı, albümde önceki albümlerinin öne çıkan bazı şarkılarına yer verdi. Tarkan, dünya genelinde bir buçuk milyon satış rakamına ulaştı ve Meksika'dan platin; Almanya, Belçika, Fransa, Hollanda, İsveç, Kolombiya ve Lüksemburg'dan altın sertifika kazandı. 1999 yılında çok yüksek satış rakamlarına sahip olan müzik şarkıcılarını ödüllendiren Dünya Müzik Ödülleri, Tarkan'a, Dünya'nın En Çok Satan Türk Sanatçısı ödülünü verdi.Askerlik1999 yılında şöhretin zirvesinde olan Tarkan, yasal olarak 1995 yılından bu yana ertelenen askerliği için çağrıldı. Başlaması için 1998 yılının sona ermisi gerekti, ama sözleşme yükümlülükleri nedeniyle yurtdışında yaptığı derleme albümün başarısından sonra askerliğini yapmak istemedğinden dolayı Türkiye'ye dönmedi. Medya Tarkan'ı bir firari olarak görür ve vatandaşlık atıldığı tartışıldı, hatta Türk parlamentosunda da görüştü.17 Ağustos 1999 Depremi Türkiye'yi sarstıktan sonra, 28 günlük askerlik yasa kapsamında bu depremzedelerin yararına konser yapmak için 16.000 $ ödenenmesini sağlanan hizmetin ardından çok kısa bir dönem için izin verildi. Tarkan, 2000 yılında Türkiye'ye döndü ve yirmi sekiz günlük hizmetini tamamladıktan, bu yasadan yararlandı. Askere gitmeden önce, İstanbul'da bir dönüş konser verdi, ve gelir edepremzedeler fonuna bağışlandı. Askeri eğitim yaptığı zaman, şöyle dedi:"Ocak ayında deli gibi kar yağışı oldu. Çok zor olmuştu, gıdalar donuyordu. Onsekiz şey için hayatımından bir ay gitti? Benim hayallerimin daha önemli olduğunu düşündüm."2001–06: Karma, Dudu ve Come CloserTarkan, Mayıs 2001'de dördüncü stüdyo albümünün çıkış şarkısı "Kuzu Kuzu"'yu single olarak yayımladı, 200 bin kaset ve 500 bin CD satış rakamına ulaştı. Üç ay sonra, Temmuz 2001'de dördüncü stüdyo albümü Karma satışa sunuldu. Albümdeki altı şarkıyı Tarkan tarafından yazılıp bestelendi, Nazan Öncel, Mete Özgencil ve Mazhar Alanson da albümün oluşturulmasında görev aldı. "Hüp" ve "Verme", albümün diğer klip çekilen şarkıları oldu, "Hüp" klibi çeşitli olumsuz eleştirilere maruz kaldı. İlerleyen tarihlerde, Karma albümünün satış rakamınun bir buçuk milyonu geçtiği öğrenildi. Aynı yıl Altın Kelebek Ödülleri, "Hüp" şarkısına En İyi Klip; Tarkan'a, Onur Ödülü ve En İyi Türk Pop Müziği Erkek Solist kategorilerinde ödül verdi. Şarkıcı, 2002'de "Özgürlük İçimizde" ve "Bir Oluruz Yolunda" şarkılarını single olarak piyasaya sürdü; "Bir Oluruz Yolunda" şarkısı, 2002 FIFA Dünya Kupası'nda Türkiye Millî Futbol Takımı'na destek amaçlı kullanıldı.Tarkan ile Ozan Çolakoğlu'nun prodüktörlüğünü üstlendiği Dudu EP'si, 2003 yazında satışa çıktı; Türkiye dışında Ukrayna, Rusya ve Japonya'da raflarda yerini aldı. "Dudu", "Sorma Kalbim", "Gülümse Kaderine" ve "Uzun İnce Bir Yoldayım", EP'nin kliplenen şarkıları oldu. Satış rakamı ise bir milyon olarak belirlendi. Şarkıcı, 2004 yılında düzenlenen 10. Kral TV Video Müzik Ödülleri'nden En İyi Pop Müzik Erkek Sanatçı ödülünü aldı.Tarkan, 2005 yılında "Ayrılık Zor" adlı bir single yayımladı; 2006 yılı başında "Bounce" şarkısını single olarak Avrupa'da satışa sundu.[24] Nisan 2006'ya gelindiğinde uzun süren çalışmalar sonucunda hazırlanan ilk İngilizce Tarkan stüdyo albümü Come Closer, 7 Nisan 2006'da piyasaya sürüldü, toplamda 15 şarkıya yer verildi. Albüm, Almanya Albüm Listesi'nde 18, İsviçre Albüm Listesi'nde 43, Avusturya Albüm Listesi'nde 50 numaraya kadar yükseldi; Türkiye'deki satış rakamı 110.000 olarak açıklandı. Albümün ikinci single'ı "Start the Fire", Ağustos 2006'da yayımlandı.2007–günümüz: Metamorfoz ve Adımı Kalbine Yaz23 Aralık 2007'de, altıncı Tarkan stüdyo albümü Metamorfoz satışa sunuldu.Albümdeki tüm şarkıların sözlerini Tarkan yazdı, bunlardan yedi tanesini de kendisi besteledi. Şarkı sözlerinde çokça kullanılan Türk deyim ve atasözleri, Türk Dil Kurumu tarafından takdir edildi. Satış rakamı ilk ayında 200.000 olarak tespit edilen albümdeki "Vay Anam Vay", "Pare Pare", "Arada Bir" ve "Dilli Düdük" şarkılarına klip çekildi. Ayrıca MÜYAP tarafından 2008 yılında platin, 2009 yılında diamond sertifika ile ödüllendirildi. 2008 yılında Metamorfoz albümünde yer alan şarkılar, remix versiyonları ile birlikte iki disk halinde Metamorfoz Remixes adıyla satışa sunuldu.Hollanda doğumlu DJ Tiësto'da albümde remix yapımcısı olarak yer aldı. Şarkıcı, aynı yıl, Doğa Derneği'ne destek amaçlı hazırladığı "Uyan" şarkısını yayımladı.Temmuz 2010'da, yedinci Tarkan stüdyo albümü Adımı Kalbine Yaz yayımlandı ve toplam 355.000 sattı. Albüm yayımlanmadan önce duyrulan "Sevdanın Son Vuruşu" şarkısı, 17. Kral Müzik Ödülleri'nden En İyi Şarkı, En İyi Beste, En İyi Şarkı Sözü kategorilerinde; Adımı Kalbime Yaz, En İyi Albüm kategorisinde ödül aldı. "Öp", "Acımayacak", "Kayıp" ve "Adımı Kalbine Yaz" şarkıları albümün klip çekilen şarkıları oldu, "Öp" klibi Kral Müzik Ödülleri'nden Yılın Klibi ödülünü aldı.Tarkan, 2012 yılında, Ozan Çolakoğlu'nun ilk proje albümü 01'de yer alan "Aşk Gitti Bizden" şarkısını seslendirdi. 2013'ün ilk aylarında, yeni albümü üzerinde çalıştığı öğrenildi. Haziran 2013'te, Aysel Gürel'i anmak amaçlı hazırlanan saygı albümü Aysel'in için söylediği "Firuze" şarkısı dinleyiciyle buluştu.Adımı Kalbine Yaz (2010-2011)Tarkan 29 Temmuz, 2010 tarihinde yaptığı sekizinci albümü, Adımı Kalbine Yaz'ı yayınladı. Albüm tüm dünyada eleştirmenleri ve hayranlarından gelen yorumlarla son derece olumlu tepki aldı. Albümün yayımlanmasından sonra 300.000'den fazla kopya sattı ve bir hafta albümün single'ı Türkiye müzik listelerinde zirveye yerleşti.ÖdülleriTarkan'ın kazandığı ve aday gösterildiği ödüller listesi Tarkan, kariyeri boyunca kazandığı ödüller listesi:Uluslararası1999, Dünya Müzik Ödülleri (Monaco)En Çok Satan Ortadoğu Sanatçısı: Tarkan1999, Kayıt Fuarı MIDEM (Cannes)En Çok Satan Pop Teklisi: Şımarık2004, Pud Ödülü (Rusya)"Yılın Şarkısı": DuduYerli1995 Kral Müzik ÖdülleriEn İyi Erkek SanatçıYılın Şarkısı: "Şıkıdım"1995 Altın Kelebek ÖdülleriYılın SanatçısıYılın Şarkısı1998 Kral TV Müzik ÖdülleriEn İyi Erkek SanatçıYılın Şarkısı: "Şımarık"1998 Altın Kelebek ÖdülleriYılın SanatçısıYılın Şarkısı2001 MGD Altıin Objektif ÖdülleriYılın En İyi Pop Müzik Sanatçısı2001 Kral Müzik ÖdülleriYılın Erkek SanatçısıYılın Şarkısı: "Kuzu Kuzu"Yılın Videosu: "Hüp"2001 Altın Kelebek ÖdülleriYılın Sanatçısı2002 MGD Altın Objektif ÖdülleriEn İyi Erkek YorumcuYılın Albümü: Karma2003 Kral Müzik ÖdülleriEn İyi Erkek Sanatçı2010 Kral Müzik ÖdülleriYılın Erkek SanatçısıYılın Şarkısı: "Sevdanın Son Vuruşu"En İyi Beste: "Sevdanın Son Vuruşu"Yılın Albümü: "Adımı Kalbine Yaz"Yılın Radyolarda En Çok Çalınan Şarkısı: "Sevdanın Son Vuruşu"Yılın En Çok Satan Albümü: "Adımı Kalbine Yaz"2010 Altın Kelebek ÖdülleriYılın Sanatçısı2011 Kral Müzik ÖdülleriYılın Şarkısı: Yakar Geçerim (Söz ve Müzik: Tarkan)Diskografi[değiştir | kaynağı değiştir]Ana madde: Tarkan diskografisiAlbümlerYine Sensiz (1992)Aacayipsin (1994)Ölürüm Sana (1997)Karma (2001)Dudu (2003)Come Closer (2006)Metamorfoz (2007)Adımı Kalbine Yaz (2010)TeklilerŞımarık (şarkı) (Uluslararası) (Eylül 1998)Şıkıdım (Uluslararası) (Şubat 1999)Bu Gece (Uluslararası) (Temmuz 1999)Kuzu Kuzu (Yerli) (Ağustos 2001)Hüp (Yerli) (Ekim 2001)Bounce (Yerli/Uluslararası) (Ekim 2005/Ocak 2006)Start the Fire (Yerli/Uluslararası) (Mart 2006)"Uyan" (feat. Orhan Gencebay) (Yerli) (Ekim 2008)Sevdanın Son Vuruşu (Yerli) (Mayıs 2010)Adımı Kalbine Yaz (Ağustos 2010)Yurtiçi Promo TeklilerÖzgürlük İçimizde (2002)Bir Oluruz Yolunda (2002)Ayrılık Zor (2005)Uyan (2008)Sevdanın Son Vuruşu (2010)