Üniversitelinin kronik sorunu barınma

Öğrencilere sorunlarınızı sayın dediğinizde, barınma ilk sırada geliyor. Her yıl üniversiteler açıldığında yeni başlayan öğrenciler, kalacak yer bulma sıkıntısı yaşıyor. Ayrıca Türkiye genelinde 109 öğrenci yurdunun FETÖ ile bağlantısı olduğu tespit edildi. Bu yurtlardan bir kısmının binaları Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumu’na (KYK) devredildi. Bir kısmı ise tamamen kapatıldı. Kapatılan yurtlarla birlikte bu yıl barınma konusunda da sıkıntılar arttı.

KYK’ya bağlı devlet yurtları öğrencilerin ilk tercihi ancak yurtların kapasitesi başvuranların hepsini almaya yetmiyor. Öyle ki KYK’nın 21 Eylül’de verdiği bilgilere göre yurtlarda kalmak için bu yıl 364 bin 720 öğrenci başvurdu, bu öğrencilerden 199 bin 255’i yerleştirildi. 165 bin 465 öğrenci yurtlara yerleşemedi. Gençlik ve Spor Bakanı Akif Çağatay Kılıç, 28 Eylül’de yaptığı açıklamada yurtlara 368 bin başvuru olduğunu, 220 bin öğrencinin yerleştiğini açıklamıştı. Bakan’ın verdiği bilgilere göre 148 bin öğrenci yurtlara yerleşmek için bekliyor. Ek yerleştirmeyle de üniversiteye yaklaşık 137 bin öğrenci girdi. Bu öğrencilerle kapatılan üniversitelerdeki öğrenciler ve lisansüstü programlarda okuyan öğrenciler için yurtlara başvurular 3 Ekim’de sona erdi; onlar arasından yerleşemeyenlerle birlikte yurtlara başvurup açıkta kalan 200 bin öğrencinin olduğu tahmin ediliyor. Öğrencilerin bir kısmı ise yerleşemem düşüncesiyle KYK’ya bağlı yurtlara hiç başvurmadan özel yurt ve kiralık ev seçeneklerini tercih ediyor.

Yurt sayısı artıyor ama

Bakan Kılıç’ın verdiği bilgilere göre 27 Eylül tarihi itibariyle Türkiye genelinde KYK’ya bağlı 673 yurt bulunuyor, bu yurtların öğrenci kapasitesi 540 bin 603. Yurtların kapasitesinin yılbaşına kadar 560 bin olacağını duyuran Kılıç, “2017’de 682 bin, 2018’in sonunda 712 bin, 2019’un sonunda da 750 bin civarında bir kapasiteye ulaşmış olacağız” dedi. Yine Kılıç’ın verdiği bilgilere göre üniversitelerde 3,5 milyon öğrenci okuyor. Bu öğrencilerin yüzde 40’ının yani 1 milyon 400 bininin ailesinin bulunduğu şehirden başka bir şehirde okuduğu tahmin ediliyor.

Yurtların kapasitesinin 540 bin olduğu dikkate alındığında yaklaşık 900 bin öğrencinin, KYK yurtları dışında, özel yurtlarda ya da kiralık evlerde kaldığı görülüyor.

850. yedekte bekliyor

Yurtlarda yedek sırada bekleyen öğrencilerle konuşulduğunda barınmanın ne kadar büyük bir sorun olduğu daha net görülüyor. Öğrenciler arasında 850. yedekte bekleyenler dahi bulunuyor. Yedekte bekleyen öğrencilerin bir kısmı tanıdıklarının yanına yerleşirken kalacak yeri olmayanlar, sıranın gelmesi iki-üç ayı bulacağı için özel yurtlara yerleşmiş. Üstelik bu yurtlara yerleşen öğrenciler girişte bir sözleşme imzaladıkları için artık KYK yurdu çıksa dahi ayrılamayacaklar.

İşte o öğrencilerden bazıları:

Mehmet Kil (Cumhuriyet Üniversitesi-Sivas): KYK yurtlarında 850. yedekteyim. Sivas’ta 2013’te inşaatı başlayan bir yurt varmış o biterse sıranın geleceğini söylüyorlar. Buraya geldikten sonra otelde, öğrenci evlerinde kaldım. Sokakta kaldığımız da oldu. Benim için çok zor. Yurt çıkarsa oraya geçeceğim. Çünkü ücretleri daha uygun. Özel yurtlar aşırı pahalı.

M.A (Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi): Yurt için 130. yedekteydim. Kalacak yerim olmadığı için sıranın gelmesini bekleyemedim. Şartları zorlayarak eve çıktım. Üst sınıflardaki öğrenciler bize “Yurt yerleştirmesinde torpil var, tanıdığınız varsa kaçıncı sırada olduğunuz önemli değil” dedi.
O nedenle umudum azaldı.

Alihan Aktaş (Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi - Karaman): Amasya’dan geldim; hâlâ 350. yedekteyim. Yurt çıkmayınca apart yurtta kalmaya başladım. Çünkü KYK’nın çıkması 2 ayı bulur dediler, benim de beklerken kalacak yerim yoktu. Apart için sözleşme imzaladım. O nedenle sıra gelse de ayrılamayacağım

Otel konforunda

Öğrencilerin bir kısmı KYK yurdu çıkmadığı için bir kısmı da daha konforlu olduğu için özel yurtlara yöneliyor. Öyle ki bazı yurtlarda yüzme havuzundan sinema salonuna her türlü olanak bulunuyor. Deniz manzaralı, özel servis hizmeti veren yurtlar da var. Hizmetler arttıkça yurtların ücretleri de artıyor. Örneğin 1 milyon 250 bin üniversite öğrencisi bulunan İstanbul’da özel yurtların ücretleri 550 TL’den başlıyor 5 bin 200 TL’ye kadar çıkıyor. 560 bin öğrencinin bulunduğu Ankara’da ücretler de 750 TL ile 2500 TL arasında değişirken, 332 bin öğrencinin olduğu İzmir’de 500 TL’den başlıyor 2000 TL’ye kadar çıkıyor. Ücretler Konya’da ortalama 425 TL ile 1500 TL, Gaziantep’te 400 TL ile 700 TL, Malatya’da 340 TL ile 800 TL, Eskişehir’de 195 TL ile 800 TL, Bursa’da 400 TL ile 900 TL arasında değişiyor.

Ya bodrum ya çatı katı

İlk yıl yurtta kalan öğrenciler sonraki yıllar arkadaşlarıyla kiralık evde kalmayı tercih ediyorlar. Ancak özellikle Anadolu’daki bazı şehirlerde kiralık ev bulmak çok zor. Çünkü bazı ev sahipleri gürültü yapıyor, evi temiz tutmuyor, kirayı geciktiriyor gibi gerekçelerle öğrenciye ev kiralayamıyor. Kiralanan evler ise genelde ailelerin tercih etmediği, bodrum, zemin, çatı katları veya ışık almayan evler oluyor. Öğrenciler ise üniversiteye ve merkezi noktalara ulaşımın rahat olduğu okulları tercih ediyor. Daha uygun ya da daha pahalı evler de var ama İstanbul’da öğrencilerin en çok tercih ettiği ilçelerden Şişli’de kiralar ortalama 750 TL ile 3500 TL, Beşiktaş’ta 850 TL ile 6.000 TL, Kadıköy’de 800 TL ile 6.000 TL, Üsküdar’da ise 800 TL ile 3.600 TL arasında değişiyor. Ankara Çankaya’da kiralar 600 TL ile 3.000 TL arasında, İzmir Bornova’da 400 TL ile 2.500 TL; Buca’da ise 400 TL ile 1500 TL arasında. Konya’da öğrencilerin yoğun yaşadığı Bosna Mahallesi’nde kiralar 550 TL ile 1.500 TL arasında, Gaziantep’te 300 TL ile 1.500 TL, Malatya’da 300 TL ile 1000 TL, Eskişehir’de 300 TL ile 2.000 TL, Bursa’da 450 TL ile 1.500 TL arasında değişiyor.