04.07.2010 - 01:00 | Son Güncellenme:
Önay Yılmaz İstanbul
İsrail yapımı Heron’lara rakip olarak Türk mühendisler tarafından imal edilen ve yakında Türk Silahlı Kuvvetleri tarafından kullanılacak olan insansız hava aracı (İHA) “Bayraktar”ın, İstanbul’daki üretim merkezine girdik. Makine yüksek mühendisi Özdemir Bayraktar ve mühendis üç oğlu Selçuk, Haluk ve Ahmet Bayraktar’a ait Baykar Makine Sanayi ve Ticaret A.Ş.’de 35 kişilik bir ekip tarafından geliştirilen insansız hava aracı “Bayraktar”, Heron’lardan daha ileri bir teknolojiye sahip.
Şirketin Genel Müdürü Haluk Bayraktar, “İhtiyaç doğrultusunda bizden isteneni ürettik. Uçağı ve yakıt deposunu büyüterek menzili 4 bin kilometrenin üstüne çıkabiliriz. Eğer 30 saat havada kalabilecek bir uçak istenirse onu da üretebiliriz” dedi.
Beşte biri fiyatına
Daha önce Türk Silahlı Kuvvetleri için Türk yapımı ilk insansız hava aracı mini tipi “Gözcü” adı verilen 200’e yakın insansız hava aracı ürettiklerini belirten Haluk Bayraktar, şunları söyledi:
“Bu uçaklar 2007’den bu yana Türk Silahlı Kuvvetleri’nde kullanılıyor. ‘Malazgirt’ adı verilen insansız helikopterlerden de ürettik. Şimdi 12 adet Heron muadili sayılabilecek, teknolojisi ondan daha ileri, ağırlığı 450 kilo olan taktik ve operatif sınıfa giren Bayraktar’ları üretiyoruz. Deneme uçuşlarını başarıyla tamamladı ve kabul gördü. Biz bunları, yurtdışından alınan insansız hava araçlarına ödenen paranın beşte birine mal ediyoruz.
Vatanımızı korumak için askerlerimiz şehit olmaya razı oluyorsa, bu ülkenin mühendisleri olarak, bizim de bu silahları milli ve özgün üretmek vazifemiz. Bu başarının en önemli nedeni, TSK’nın uzman çavuşundan en üst düzey komutanlarımıza kadar projeleri sahiplenmesi, büyük fedakârlıklar göstermesi ve büyük oranda projelerin kullanılacağı yerlerde geliştirilmesidir.”
önemli olan yazılım
Ar-Ge Müdürü Selçuk Bayraktar da, önümüzdeki 15-20 yılda savaş uçaklarının pilotsuz yönetileceğini, bunun çalışmalarına başladıklarını, önemli olan gövdenin değil, uçağın elektronik sisteminin ve yazılımının yapılabilmesi olduğunu vurgulayarak, şöyle konuştu:
“F-16’ların gövdesi zaten ülkemizde üretiliyor. Önemli olan yazılımdır, elektronik sistemdir. Biz Türk mühendisleri bunu gerçekleştirebilecek düzeydeyiz. Yeter ki bir zamanlar ilk Türk uçağını yapan Vecihi Hürkuş, ilk uçak fabrikasını kuran Nuri Demirağ’a olduğu gibi önümüz kesilmesin. Bağımsız olabilmek ancak teknolojiyle oluyor günümüzde. Teknoloji bu ülkede Milli Güvenlik Kurulu’nun gündemine artık girmeli.”
Üç oğluyla birlikte bu işe gönül verdi
İnsansız hava aracı sistemlerine gönül vermiş bir aileden oluşan Baykar Makina’nın başında baba Özdemir Bayraktar (61) bulunuyor. Özdemir Bayraktar bu projeleri, biri işletme mühendisi, biri endüstri, diğeri de elektronik ve uçak mühendisi olan üç oğluyla yürütüyor. Ailenin en küçüğü Ahmet Bayraktar (27) projelerin idari kısmıyla uğraşıyor. Şirketin genel müdürlüğünü ABD’de Columbia Üniversitesi’nde mastır yapmış endüstri mühendisi Haluk Bayraktar (31), Ar-Ge Müdürlüğünü ise ABD’de Pennsylvania Üniversitesi’nde İHA’lar üzerine mastır ve dünyanın en prestijli teknik üniversitesi MIT’de robotik kontrol sistemleri mastırını yapmış olan eletktronik ve uçak mühendisi Selçuk Bayraktar (30) yürütüyor. TSK ve Savunma Sanayi Müsteşarlığı ile birlikte geliştirilen mini İHA Gözcü ve döner kanatlı İHA Malazgirt TSK envanterine girmiş.
Projeyi başlattı sonunu göremedi
Baba Özdemir Bayraktar, projenin Gabar Dağı’nda nasıl doğduğunu şöyle anlattı: “2 binli yıllarda Şırnak 6. İç Güvenlik Tugayı’na gitmiştik. Oradaki komutanlardan Yarbay Melih Gülova, bize şehitlerin kanlarını gösterdi. Bu teröre teknolojik anlamda da çözüm bulmaya çalıştıklarını söyledi. Ben de, ‘Biz kendi adımıza elimizden geleni yaparız; ama siz benim teklifimi kabul edebilecek misiniz?’ diye sordum. ‘Nedir?’ dedi komutan Gülova. ‘Bana burada atölye kurmamı sağlayın, ben de size teknolojik olarak destek vereyim’ dedim. Komutan düşündü, taşındı arkadaşlarıyla görüştü ve inisayitifini kullanarak bizim Tugay’ın bulunduğu Gabar Dağı’nın eteklerinde atölye kurmamızı sağladı. İşte bu insansız hava araçları projesi böyle başladı. Sonra o değerli komutan Yarbay Melih Gülova, 2007 Haziran ayında teröristlerce uzaktan patlatılan bir bombayla şehit düştü. Bu projeler bu başarılar aslında onların eseridir.”
İHA’ların özellikleri
Haberleşme kaybolduğunda otomatik şekilde eve dönüyor
-Bayraktar (Heron muadili İHA): 14 saat uçabiliyor. 25 bin feet yükseğe çıkabiliyor. Dış gövdesi karbon-kevlar alaşımlı zırh malzemesinden yapıldı. 600 kilometreden yayın yaparak elde ettiği görüntüleri istenilen merkeze gönderiyor. Heron’larda olduğu gibi kalkış iniş, uçuş sırasında yerde bulunan ve el kumandasıyla uçağı yöneten pilota ihtiyaç duymuyor. Tamamen otomatik olarak kendisi inip kalkabiliyor. Agresif manevralar yapabiliyor.
Baykar tarafından geliştirilen yazılımda 1 milyon satırdan fazla kod bulunuyor. Hedef tespit hassasiyeti dünyadaki muadillerinden daha yüksek. Türkiye’ye kuş uçuşu 90 kilometre olan PKK’nın Kandil kampı üstünde saatlerce keşif uçuşu yapıp istihbarat görüntüsü aktarabilecek yeteneğe sahip. Haberleşme kaybolduğunda otomatik olarak eve dönüp, yine otomatik bir şekilde kendi kendine inebiliyor. Bu özellik de Heron’da bulunmuyor. Bayraktar, termal kamerasıyla gece de görüntü alabiliyor.
-Malazgirt (mini insansız helikopter): Boy 1.2 metre. Menzili 20 km. Operasyonel irtifa 3.600 feet. İrtifa tavanı 12.000 feet. Uçuş süresi 90 dakika. Yükleri termal kamera ve gündüz kamerası. Otomatik uçuş özellikleri bulunuyor.
-Gözcü (mini insansız hava aracı): Boy 1.2 metre. Menzil 15 km. Seyir hızı 55 km/saat. Operasyonel irtifa 3.000 feet. İrtifa tavanı 12.000 feet. Uçuş süresi 60 dakika. Kanat açıklığı 2 metre. Elden atışla kalkıyor. Paraşütle gövde üzerine inebiliyor. Termal ve gündüz kamerasına sahip.