Trafik krize dönüşmek üzere!

Mert İnan - Okulların açılmasıyla İstanbul trafiğindeki sıkışıklık kabusu geri döndü. 4 milyon 500 bin aracın olduğu İstanbul’da trafik sıkışıklığının yüzde 85’i otomobillerden kaynaklanıyor. Trafikte yüzde 15’lik ilave artış, 15 km saat olan trafik hızının 2 katına çıkması anlamına geliyor. Uzmanlar ise günümüzde “katlanılamaz eşik” seviyesi denilen yoğunluğun neredeyse günün her saatinde görülmeye başlandığına dikkat çekerek, toplu ulaşımda tercihli yol uygulaması ile akıllı kavşak sistemlerinin devreye alınmaması durumunda İstanbul’daki trafiğinin birkaç yıl için krize dönüşeceği uyarısını yapıyor.

‘Otobüs şeridi kaçınılmaz’

Milliyet’e konuşan İstanbul Ticaret Üniversitesi Ulaşım Bölümü Müdürü Prof. Dr. Mustafa Ilıcalı, Ekim sonunda Üsküdar, Çamlı, Libadiye arasında uygulanması planlanan akıllı kavşak projesinin trafiğin seyrelmesi için önemli bir umut olduğuna dikkat çekiyor: “Kavşaklar ciddi anlamda trafik tıkanıklığı yarattığı için artık akıllı sistemlere dönüştürülmeli. İBB ile Libadiye Caddesi, Çamlıca ve Üsküdar hattında sistemi pilot olarak deneyeceğiz. Akıllı sistem sayesinde her kavşakta saat başına geçen araç sayında yüzde 50 artış olacağını öngörüyoruz. Sistemi ilk olarak Samsun’daki Teknofest’te denedik ve trafikte muazzam hızlanma olmuştu. Bir adet üst geçit maliyeti ile 100 adet akıllı kavşak sistemi yapmak mümkün. Geçen yıla oranla ana arterlerde yüzde 30 üzerinde sıkışıklık söz konusu. Sabah ve akşam zirve saatlerde özellikle şehrin kalbinin attığı bölgelerde araç hızı 10 kilometrenin bile altına düşüyor. Özel araca kaçışı önlemek için toplu ulaşım konforlu hale getirilmeli. Hiç olmazsa zirve saatlerde toplu taşıma araçlarına tercihli yol uygulaması mutlaka hayata geçirilmeli. Toplu taşıma için şerit ayrılır ve araç sayısı artırılırsa, varış sürelerimiz 3 kat aratacak. Zirve saatlerde deniz ulaşımı ise ücretsiz olmalı ve sübvanse edilmeli. İstanbul trafiğinin yüzde 85’nin otomobillere ayrılması gibi bir lüks artık mümkün değil. Öneriler hayata geçmediği takdirde birkaç yıl içinde 10 km mesafe 2 saatte gidilir.”

Öte yandan İTÜ Raylı Sistemler Mühendisliği Anabilim Dalından Prof. Dr. Turan Söylemez de özel otobüs şeritlerinin kullanıma alınmasının artık kaçınılmaz olduğunu belirterek, “Tercihli otobüs yolundan taksiler de yararlanırsa trafik yükünde ciddi azalma sağlanır. Toplu taşıma cazip duruma getirilmeden trafik sorunu çözülemez. Bisiklet kullanımı da teşvik edilmeli” dedi.

‘Kabul edilir değil’

Yıldız Teknik Üniversitesi Ulaştırma Ana Bilim Dalından Doç.Dr.Halit Özen de, kent genelinde günde ortalama 7 milyon 500 bin kişinin toplu taşıma araçlarını kullandığına dikkat çekerek şöyle konuştu:

“Lastik tekerlekli toplu ulaşım sisteminin özel araçlarla aynı altyapıyı kullanması doğru bir yaklaşım değil. Zirve saatlerden başlayarak zaman içinde yaygın şekilde toplu taşıma araçları için özel tercihli yol uygulamasını hayata geçmesi gerekiyor. Şu an için İstanbul’daki trafik akış hız ve saat ortalaması kabul edilebilir seviyede değil. Toplu taşımanın konforlu duruma getirilmesi için tercihli yol uygulamalarının devreye alınması gerekiyor. Aksi takdirde İstanbul’da trafik sorunu yakın zamanda krize dönüşecek.”