Tek tip iki renk

15 Temmuz darbe girişiminden bu yana gündemde olan tutuklu ve hükümlülere tek tip kıyafet zorunluluğu son KHK ile getirildi. Resmi Gazete’de dün yayımlanan 696 sayılı KHK’ya göre, 5275 sayılı “Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun’a tek tip kıyafet maddesi eklendi. Buna göre, Terörle Mücadele Kanunu kapsamına giren suçlar nedeniyle tutuklu veya hükümlü bulunanlara, duruşmaya sevk nedeniyle ceza infaz kurumu dışına çıkarılmaları durumunda, ceza infaz kurumu idaresince verilen giysileri giyme zorunluluğu getirildi.

Tek tip kıyafet zorunluluğuna uymayan ve giymeyi reddedenler duruşmaya getirilmeyecek. KHK’ya göre bu kişilere ve kıyafetlere kasten zarar verenlere, ziyaretçi yasağı da uygulanacak.

Tartışılan düzenleme

Düzenleme, sadece darbe sanıklarını değil, bu suçlardan yargılanan tüm hükümlü ve tutukluları kapsıyor. Buna göre, anayasal suçlar ve terör suçlarından yargılanan HDP Eşbaşkanı Selahattin Demirtaş ve tutuklu milletvekilleri ile gazeteciler de tek tip kıyafet zorunluluğuna tabi olacak. Tek tip kıyafet zorunluluğu 12 Eylül döneminden bu yana tartışılıyor. 12 Eylül’den sonra genelge ile getirilen zorunluluk, ölüm orucu eylemleri sonrasında kaldırılmıştı. Dönem dönem tartışılan bu düzenleme KHK ile getirilmiş oldu.

Hamilelere uygulanmayacak

Kadın tutuklu ve hükümlülerin giysileri tulum olmayabilecek. Söz konusu madde hükümleri çocuklar ile hamile kadınlar hakkında uygulanmayacak. Kadın tutuklu ve hükümlülerin giysileri ile bu maddenin uygulanmasına ilişkin diğer hususlar bir ay içinde yürürlüğe konulacak yönetmelikle belirlenecek. Madde hükümleri, yönetmeliğin yürürlüğe girmesinin ardından uygulanabilecek.

Anayasal düzene karşı suçlara ‘badem kurusu’

KHK’ya göre, TCK’nın “Anayasal Düzene ve Bu Düzenin İşleyişine Karşı Suçlar” başlığı altında yer alan, şu suçlardan yargılananlar duruşmalara getirilirken badem kurusu renginde tulum giymek zorunda olacak.
“Cebir ve şiddet kullanarak, Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nın öngördüğü düzeni ortadan kaldırmaya veya bu düzen yerine başka bir düzen getirmeye veya bu düzenin fiilen uygulanmasını önlemeye teşebbüs”
“Cebir ve şiddet kullanarak Türkiye Cumhuriyeti Hükümetini ortadan kaldırmaya veya görevlerini yapmasını kısmen veya tamamen engellemeye teşebbüs”
“Cebir ve şiddet kullanarak Türkiye Büyük Millet Meclisini ortadan kaldırmaya veya Türkiye Büyük Millet Meclisinin görevlerini kısmen veya tamamen yapmasını engellemeye teşebbüs”
“Cumhurbaşkanına suikast ve fiili saldırı.”

Deprem sigortası aranmayacak

KHK’da 2014’te Gökçeada, 2015’te Korkuteli ve Kiğı, Hekimhan ve Kuluncak ile Van Muradiye’de, 2016’da Manisa Akhisar, 2017’de Adıyaman Samsat ve Kahta, Şanlıurfa ve çevresi, Çanakkale Ayvacık ve Ezine, Manisa Selendi ve Saruhanlı, Muğla Bodrum ve Erzurum Aşkale’de meydana gelen depremlere yer verildi. Buralarda Çevre ve Şehircilik Bakanlığı fen heyetleri tarafından tespit edilen yıkık veya ağır hasarlı konut, iş yeri ve ahır sahibi afetzedeler için söz konusu kanun hükümleri gereğince hak sahibi olmak ve borçlandırmaları yapılmak kaydıyla konut, iş yeri, ahır ve her türlü alt yapı ve sosyal donatıların inşası veya kredi desteği, zorunlu deprem sigortası yaptırılması şartı aranmaksızın sağlanacak. Orta hasarlı olduğu tespit edilen konut, iş yeri ve ahır sahibi afetzedeler için de hak sahibi olmak veya borçlandırmaları yapılmak kaydıyla kredi desteği sağlanmasında yine zorunlu deprem sigortası şartı aranmayacak.

Terör suçlarında gri renkli tulum

“Örgüt kurma, suç için anlaşma ve örgüte silah sağlama” gibi Terörle Mücadele Yasası kapsamındaki diğer suçlardan yargılanan tutuklu ve hükümlüler ise duruşmalara gri renkli tulum giyerek katılacak.

ByLock tespit edilmişti

İhraç edilenler arasında FETÖ/PDY’ye yönelik soruşturma kapsamında tutuklanan eski Burdur Valisi Hasan Kürklü de var. Kürklü, FETÖ soruşturması kapsamında 15 Eylül 2017’de açığa alınmıştı. İstanbul’da 29 Eylül 2017’de gözaltına alınan Kürklü’nün, Burdur Valisi olarak görev yaptığı dönemde kullandığı telefonda ByLock olduğu tespit edilmişti.
Şırnak’ın Beytüşşebap ilçesi eski kaymakamı olan ve FETÖ/PDY silahlı terör örgütü soruşturması kapsamında tutuklanarak yargılaması devam eden Kadir Güntepe de ihraç edildi.

Nisan ayında atandı

Bingöl Solhan İlçe Müftüsü Ali İkiz de görevinden ihraç edildi. Eskişehir’de vaiz iken, nisan ayında Bingöl’ün Solhan ilçesine müftü olarak atanan İkiz, müftülük görevine geldiğinde daha önce İlçe Kaymakamlığına devredilen ve FETÖ’ye bağlı bir yurdun Kız Kuran Kursuna çevrilmesi için çalışmalarda bulunmuştu. İlçe Müftülüğü tarafından çevrilen yurdun ismi ise, ‘15 Temmuz Şehitler Hafız Yatılı Kız Kuran Kursu’ olarak belirlenmişti.

Anter’in oğlu da ihraç edildi

Batman Belediyesinde görevli 17 kişi ihraç edildi. İhraç edilenler arasında 1992 yılında faili meçhul cinayete kurban giden Musa Anter’in oğlu Dicle Anter’in de olduğu belirtildi.

Özakça’nın hocası da listede

Açlık grevindeki eğitimci Semih Özakça’nın hocası Yrd. Doç. Dr. İrfan Mukul, Özakça’yı ziyaret ettiği ve Nurettin Yıldız’ı protesto ettiği gerekçesiyle açığa alınmıştı. Mukul, 695 Sayılı KHK ile ihraç edildi. İhraç edilenler arasında “Barış Bildirisini” imzalayan Dicle Üniversitesi’nden 6 akademisyen de yer aldı.

Duruşmaya avukat gelmese de mahkeme karar verecek

696 sayılı KHK ile CMK’da yapılan değişikliğe göre, hükmün açıklanacağı duruşmaya sanık avukatlarının mazeretsiz katılmamaları halinde mahkeme heyeti davaya devam edebilecek. CMK’nın 288’inci maddesinin “d” bendinde yer alan “Bölge adliye mahkemesi duruşma hazırlığı aşamasında toplanan delil ve belgeler, yapılmışsa keşif ve bilirkişi açıklamalarına ilişkin tutanak ve raporlar okunur” hükmündeki “okunur” ifadesi de “anlatılır” olarak değiştirildi. Aynı kanunda yapılan bir başka değişiklikle sanığın sorgu tutanakları ve ekonomik durumuna ilişkin bilgilerin yer aldığı belgeler, tanık beyanları, muayene ve keşif tutanakları ile adli sicil kayıtları gibi delil olarak kullanılacak belge içerikleri de artık duruşmalarda “anlatılacak.” Değişiklikle söz konusu belgelerin özetlenmesi sağlanarak usül ekonomisi açısından zaman tasarrufu sağlanacak.

2 bin 766 kişiye daha ihraç

155’i Kara, 155’i Deniz, 327’si Hava Kuvvetleri Komutanlığı’ndan olmak üzere TSK’dan 637, çeşitli kamu kurumundan da 2 bin 766 personel ihraç edildi. 115 kişi eski görevlerine iade edildi. 22 subayın rütbesi söküldü. 17 kurum kapatıldı...

ANKARA Milliyet
695 Sayılı KHK, dün Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. TSK’daki ve çeşitli kamu kurum ve kuruluşlarındaki ihraç ve iadelerle kapatılan kurumları ve yeni düzenlemeleri içeren 695 sayılı KHK’daki bazı maddeler şöyle:

2 bin 756 kişi kamu görevinden çıkarıldı. Kamudan çıkarılanların, mahkumiyet kararı aranmaksızın rütbe ve/veya memuriyetleri alınacak. Bu kişiler çalıştıkları teşkilata yeniden kabul edilmeyecek, bir daha kamu hizmetinde istihdam edilemeyecek, doğrudan veya dolaylı olarak görevlendirilemeyecek.

115 kamu görevlisi hakkındaki görevden uzaklaştırma kararı kaldırıldı. Bunlardan 10 gün içerisinde göreve başlamayanlar çekilmiş sayılacak. Göreve başlayanlara, kamu görevinden çıkarıldıkları tarihten göreve başladıkları tarihe kadar geçen süreye tekabül eden mali ve sosyal hakları ödenecek. Kamu görevinden çıkarılmalarından dolayı herhangi bir tazminat talebinde bulunamayacaklar.

Kara Kuvvetleri Komutanlığı’ndan 17, Deniz Kuvvetleri Komutanlığı’ndan 2 ve Hava Kuvvetleri Komutanlığı’ndan 3 olmak üzere 22 emekli subayın rütbeleri söküldü, emekli kimlikleri iptal edildi.

Diyanet İşleri Başkanlığından 341 kişi ihraç edildi, 18 kişi görevlerine iade edildi. 1 başkanlık müşaviri, 2 ilçe müftüsü, 14 vaiz, 106 Kur’an kursu öğreticisi, 167 imam hatip, 32 müezzin, 1 murakıp, 1 diyetisyen, 1 şef, 8 veri hazırlama kontrol işletmeni ve 8 sözleşmeli imam hatip görevinden ihraç edildi. 5 Kur’an kursu öğreticisi, 11 imam hatip, iki müezzin görevlerine döndürüldü.

17 kuruma kilit

7’si dernek, 7’si vakıf, 2’si gazete ve biri sağlık kuruluşu olmak üzere 17 kurum ve kuruluş kapatıldı. Bunlara ait taşınırlar ile her türlü malvarlığı, alacak ve haklar, belge ve evrak ilgisine göre Hazineye veya Vakıflar Genel Müdürlüğü’ne bedelsiz olarak devredilmiş sayılacak. Daha önce kapatılan Türk Genç İşadamları Vakfı ise yeniden açıldı.
8 Nisan 1929 tarihli ve 1416 sayılı “Ecnebi Memleketlere Gönderilecek Talebe Hakkında Kanun”a tabi öğrencilerden 6’sının ilişiği kesildi. Gördükleri eğitimlere ilişkin olarak denklik işlemleri yapılmayacak bu kişiler, söz konusu eğitimleri kapsamındaki akademik unvan ve derecelerine bağlı haklardan yararlanamayacak.

‘Tehlikeli tutuklu’ kamerayla izlenecek

KHK’daki düzenlemeyle, cezaevi müdürü, savcı ya da hâkimin kararıyla, “tehlikeli” olarak nitelendirilen, zarar verici davranışlarda bulunan tutuklular, soruşturma süresince tek kişilik odaya konulabilecek, burada davranışları kamerayla izlenebilecek, gerekirse kelepçelenebilecek.

Hangi kurumdan kaç kişi gitti

n İhraç edilen 2 bin 756 kişinin kurumları şöyle:
Danıştay 3, Sayıştay 1, Yargıtay 22, Başbakanlık 2, Diyanet İşleri Başkanlığı 341, TRT 1, Adalet Bakanlığı 245, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı 12, Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı 1, TÜBİTAK 45, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı 1, SGK 53, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı 3, Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü 2, Dışişleri Bakanlığı 10, Ekonomi Bakanlığı 3, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı 8, Gençlik ve Spor Bakanlığı 8, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı 8, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı 19, İçişleri Bakanlığı 20, Emniyet Genel Müdürlüğü 61, Jandarma Genel Komutanlığı 350, Sahil Güvenlik Komutanlığı 4, Mahalli İdareler Genel Müdürlüğü 169, Kültür ve Turizm Bakanlığı 7, Maliye Bakanlığı 6, Gelir İdaresi Başkanlığı 2, DMO 2, Milli Eğitim Bakanlığı 392, Milli Savunma Bakanlığı 22, Genelkurmay Başkanlığı 1, Kara Kuvvetleri Komutanlığı 155, Deniz Kuvvetleri Komutanlığı 155, Hava Kuvvetleri Komutanlığı 327, Savunma Sanayi Müsteşarlığı 8, Orman ve Su İşleri Bakanlığı 8, Sağlık Bakanlığı 86, Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı 12, PTT 26 ve YÖK 155.

Göreve iade edilenler

18 Diyanet İşleri Başkanlığı, 1 Hazine Müsteşarlığı, 40 Adalet Bakanlığı, 1 Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı, 1 Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, 1 KOSGEB, 2 Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü, 1 Eti Maden İşletmeleri, 3 Spor Genel Müdürlüğü, 1 Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, 1 İçişleri Bakanlığı, 2 Göç İdaresi Genel Müdürlüğü, 7 Jandarma Genel Komutanlığı, 33 Milli Eğitim Bakanlığı, 1 Kara Kuvvetleri Komutanlığı, 1 Hava Kuvvetleri Komutanlığı, 1 YÖK.

Kapatılan 17 kurum

Aliağa Yakamoz Hanımlar Derneği, Batı Anadolu Teknik Elemanlar Federasyonu, Kapadokya Eğitim Akademisi Derneği, Fatih Gençlik ve Spor Kulübü Derneği, Güleç Sevgi Evlerini Yaşatma ve Koruma Derneği, Kahramanmaraş Uluslararası Öğrenciler Derneği, Suriyeli Gençleri Geliştirme ve Eğitme Derneği, Burhanettin Hayra Hizmet Vakfı, Hadimi Eğitim ve Kültür Vakfı, Türk Eğitim Sağlık ve Çevre Vakfı, Turgutlu Eğitim Vakfı, Hacı Paşalar Eğitim ve Kültür Vakfı, Uluslararası Hukuk ve Adalet Vakfı, Yusuf Cevat Başçı Eğitim ve Kültür Vakfı, Akdeniz Gazetesi, Çınaraltı Gazetesi ve Özel İskenderun Kalp Merkezi.