Suyumuz ısındı!
20.07.2023 - 07:00 | Son Güncellenme:
Dün Adana’da daha öğlen bile olmadan termometreler 50 dereceye yaklaştı. Uzmanlar denizlerde de aşırı sıcaklık artışı yaşadığına dikkat çekerek, özellikle Marmara’da oksijen azlığına karşı önlem alınması gerektiğini söylüyor.
ÇİĞDEM YILMAZ, ALEYNA SEVİM İstanbul - Yaklaşık 1 haftadır etkisini sürdüren sıcak hava dalgası, iklim değişikliğinin yarattığı sonuçların adeta bir fragmanını bize yaşatıyor. Adana’da daha öğlen bile olmadan termometreler 50 dereceye yaklaştı. Adana merkezde saat 10.34’te güneşin altında termometremiz 48.8 dereceyi gösterirken, sokaklardaki sakinlik de dikkat çekiciydi.
Sokağa şemsiye ile çıkanlardan biri de Zehra Ekinci ve Kadir Ekinci çifti, “Mecbur kaldığımız sürece sokağa çıkmıyoruz. Çıkınca da sıcaktan korunmak için bu şekilde önlem almaya çalışıyoruz” dedi.
Mehmet Ali Acarlıoğlu(68)da, “Evde peynir bitmişti yoksa çıkmazdım ama peynir almam lazım. Alıp hemen döneceğim. Bu yıl Adana daha da sıcak oldu” diye konuştu.
Uzmanlar denizlerde de aşırı sıcaklık artışı yaşadığına dikkat çekti. Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı eski müsteşarı Prof. Dr. Mustafa Öztürk, Avrupa kıtasında şu an deniz suyu sıcaklıklarının normale göre 5.1 derece yüksek olduğuna dikkat çekerek, Marmara Denizi’nde de deniz suyu sıcaklığının normalin 2-3 derece üzerinde olduğunu belirtti.
Marmara’ya dikkat
El Nino’nun etkisiyla denizlerdeki sıcaklık artışının şiddetlendiğine vurgu yapan Prof. Dr. Öztürk, “Marmara’da oksijensizlik tabandan itibaren anormal şekilde artıyor. 40-50 metreye indiği zaman oksijen sıfırlanıyor. Balıklar burada yüzeyden akıp gidiyor. Marmara’da tabandan ölme başladı. Bunun ana sebebi sıcaklık değil ama sıcaklık artışı kirliliğin yarattığı reaksiyonu hızlandırıyor. Denizler ısınınca karbondioksit yutakları olmaktan çıkıp karbondioksit emisyonu yayıyor. Marmara’da oksijen sıfırlanırsa eski Haliç olur. Ben Haliç’in temizlenmesinde bulundum. Haliç hidrojen sülfür kaynıyordu. Bu havaya karışırsa insanı öldürür. Marmara ölürse Türkiye ölür oksijensizlikten. O yüzden Marmaray’a gözümüz gibi bakacak milli bir politika olmalı” dedi.
Fitoplankton arttı
Sıcaklığın artmasının bu yıl okyanuslarda ilk defa fitoplankton patlamasına sebep olduğunu kaydeden Prof. Dr. Öztürk, “Marmara denizinde plankton patlaması bugünlerde de oluşuyor. Bunun nedenleri sıcaklığın artması. Sudaki ozon ve fosfor kirliliği sıcaklıkların etkisiyle fitoplanktonlar oluşturuyor. Sıcaklıklar okyanuslarda ve Akdeniz’de 25-30 dereceye kadar ulaşıyor. Ege’de, Antalya’da, Hatay’da, Adana bölgesi’nde 28-30 dereceye kadar sıcaklıklar çıkıyor. Bu oksijenin tüketilmesine neden oluyor. Normalde 20 derece sıcaklıkta çözünmüş oksijen litrede 11-12 mg iken sıcaklığın artmasıyla bu 7-8 mg/lt. azalıyor. Bu azalma sudaki canlıları da etkiliyor” diye konuştu.
Ultraviyole etkisi arttı
CNN Türk Meteoroloji Danışmanı Prof. Dr. Orhan Şen de sıcak hava dalgasıyla güneşin zararlı ışınlarının etkisini de daha fazla hissettiğimize dikkat çekti: “Görünen ışın, uzun dalga boylu ve kısa dalga boylu ışın. Kısa boylu radyasyon zararlıdır insan için. Ultraviyolenin A, B ve C. Olarak 3 sınıfı vardır. Ultraviyole C’yi 25 km. yukarıdaki ozon tabakası aşağı göndermiyor. En kısa dalga boylu o ve insan sağlığı için çok zararlı. Direkt cilt kanseri yapar. Ozon tabakasının faydasından birisi o işte. Ultraviyole B bir kat daha yukarıda. Bunun da yarısını ozon tabakası emiyor, yarısı dünyaya ulaşıyor. Ultraviyole A’nın ise çok fazla zararı yok. Böyle sıcak dönemlerde ultraviyole B de artar. Bu nedenle güneş altında kalınırsa cilt kanseri riski yükselir. Özellikle açık tenli kişilerde bu çok etkili olur. O yüzden bu kişilerin böyle zamanlarda çok fazla güneş altında durmaması lazım.”
Güneş fırtınası
Dünya’nın manyetik alanında sorunlara neden olacağı öne sürülen ve bugün dünyayı etkileyeceği belirtilen “yamyam güneş fırtınası”na ilişkin de Prof. Dr. Şen, “Güneş fırtınası, güneşteki patlamalarla meydana gelen bir radyasyon fırtınasıdır ama şu an güneşte Türkiye’yi etkileyen öyle bir faaliyet yok” değerlendirmesini yaptı.
Ani sıcaklık artışı sonrası karşılaşılan hortumlarla ilgili de Prof. Dr. Şen, “Pazartesi Trakya’dan bir yağış geliyor. Eğer gelirse akşam Marmara’nın batısını etkileyecek gibi. Yeryüzü çok sıcak olduğu için çok kuvvetli düşey hareket meydana gelebilir. İşte o zaman hortum olabilir ama Türkiye’de şu an yağış yok. Yer çok sıcak olduğu için bu tür olaylar hızlanabilir.”
