Struma’nın son tanığı öldü

II. Dünya Savaşı sırasında 770 Yahudi mülteciyi Filistin’e götürmek için yola çıkan ve Şile kıyılarında bir Sovyet denizaltısı tarafından batırılan Struma gemisinden kurtulan tek kişi olan David Stoliar(91) ABD’de hayatını kaybetti. Stoliar, 2004 yılında Şile’ye gelerek kendisini kurtaran balıkçılardan İsmail Aslan’ı ziyaret etmişti. Aslan da geçtiğimiz şubat ayında hayata gözlerini yummuştu. Ailesi, Stoliar için yayımladığı bildiride onun hayatı boyunca Struma’da ölenlerin ailelerine karşı sorumluluk hissettiği belirtti.
Tahta parçasına tutunmuştu
II. Dünya Savaşı sırasında Nazi Almanyası’ndan kaçan Romanyalı Yahudileri taşıyan Struma isimli gemi, motor arızası nedeniyle Sarayburnu açıklarında demirlemiş, gemide bulunan 770 yolcu çözülemeyen diplomatik kriz nedeniyle büyük sıkıntılar yaşamıştı. Almanların baskısıyla gemidekiler kıyıya çıkarılmazken, İngilizler de geminin Filistin’e gitmesini engellemişti. Bekleyiş 69 günün sonunda geminin romörkörle Karadeniz’e çekilmesiyle son bulmuştu. Türk hükümetinin Romanya’ya geri dönmesi için Karadeniz’e çıkarttığı ancak 24 Şubat 1942 gecesi bir Sovyet denizaltısınca batırılan gemiden sadece David Stoliar kurtulmuştu. Karadeniz’in soğuk sularında sabaha kadar bir tahta parçasına tutunarak hayatta kalan 19 yaşındaki Stoliar’ı kayıkçılar donmak üzereyken bulmuştu.
Faciayı hiç unutmadı
Bir süre İstanbul’da sorgulandıktan sonra Tel Aviv’e giden David Stoliar; gece bekçiliği ve ofis memurluğu yaptı. Daha sonra kurduğu ayakkabı fabrikasıyla zengin bir işadamı oldu. Ancak kurtulduğu faciayı hiç unutmadı. Oregon’da hayatını sürdüren Stoliar, 2004’te Türkiye’ye gelerek kurtarılmasını sağlayan balıkçı İsmail Aslan’ı ziyaret etti. Aslan’la birlikte fotoğraf çektiren Stoliar, 1 Mayıs gecesi geçirdiği kalp krizi nedeniyle yaşamını yitirdi. Ölümünün ardından ailesi adına bir açıklama yapan gazeteci arkadaşı Alan Guggenheim; “David uzun yıllar Struma hakkında konuşmaktan çekindi çünkü bunun ona kendisini, “kafesteki bir maymun” gibi hissettirdiğini söylüyordu. Fakat Struma’da ölenlerin yakınları ile karşılaştığında kendini suçlu hissetti. Çünkü onlar neden bir tek David’in hayatta kaldığını sorguluyorlardı.” Stoliar’ın cenazesi 18 Mayıs’ta Şalom Bayit Sinagogu’nda düzenlenecek törenin ardından Oregon’da toprağa verilecek.