Şarık Tara kimdir? Ne zaman öldü? Nereli?

Türk iş insanı ve Enka Şirketler Grubu fahri başkanı Şarık Tara adını yine vergi rekortmenleri arasında yazdırdı. Bugün açıklanan listede 2018 yılında vefat eden Şara 4. sırayı aldı. Peki, Şarık Tara kimdir? Ne zaman öldü? Nereli?

ŞARIK TARA KİMDİR?

22 Nisan 1930 tarihinde Üsküp’te doğan Şarık Tara, 1942 yılında İstanbul’a geldi. İkinci Dünya Savaşı devam ederken, henüz 12 yaşında İstanbul’a gelmesi ile Skopje’de bıraktığı ailesinin yaşam standartlarına nazaran, Tara’nın yaşam standartında büyük bir azalma oldu. Bu durum, Şarık Tara’nın genç bir öğrenci iken çalışmaya başlamasına neden oldu. Birçok kapının açılmasını sağlayan yabancı dil bilgisi, önemli bir avantaj olacağını henüz o yıllarda kanıtlamıştı. İTÜ İnşaat Mühendisliği Bölümünden mezun olan Şarık Tara, öğrencilik döneminde ailesine destek olmak amacı ile çalışmaya başladığı için mezuniyetinden önce dikkate değer bir deneyim kazanmıştı.

1954-57 yılları arasında çeşitli inşaatlarda şantiye şefi olarak çalıştı. 1957 yılında eniştesi Sadi Gülçelik ile birlikte bir taahhüt şirketi olan ENKA’yı kurdu.

Bugün inşaat sektöründe dünya çapında bir şirket olan ENKA; otoyol, tünel, enerji santrali, gayrimenkul alanlarında faaliyet göstermektedir. ENKA, günümüze kadar (2018), Türkiye’de toplam 7 Milyar ABD Doları sözleşme bedeli tutarında 124 proje tamamladı. Yurtdışında toplam 40 Milyar ABD Doları sözleşme bedeli ile 396 projeye imza attı. ENKA, Türkiye dışında 4 kıtada 45’in üzerinde ülkede faaliyet gösterdi. Şarık Tara ve ENKA’nın en büyük başarılarından biri çeşitli ülkelerde kurduğu ortak girişimler oldu. Bu ortaklıkların en uzun soluklusu olan ENKA – Bechtel ortaklığı 30 seneden uzun bir süredir devam etmektedir. ENKA’nın yurtdışında görevlendirdiği işçi ve teknik personelin sayısı ise üçyüz binden fazladır.

1957-71 yılları arasında Türkiye’nin çeşitli yerlerinde rıhtım, köprü, fabrika, baraj inşaatları yapan ENKA, 1971 yılında ilk defa yurtdışına açıldı. Önce Kuzey Afrika ve Ortadoğu ülkelerinde çalışan ENKA; çimento fabrikaları, yol inşaatı, içme suyu projesi, su boru hattı ve su arıtma tesisleri, tuğla fabrikası, köprü, konut ve kentsel gelişim projeleri gerçekleştirdi.

1963 yılında ENKA, Pimaş’ı kurarak sanayiye girdi. 1972 yılında ENKA Pazarlama’yı kurarak Türkiye’nin ihracat hamlesinde önder oldu. Şarık Tara, yurtiçinde ve dışında yürüttüğü çalışmalarla Türkiye’nin dışarı açılmasına ve serbest piyasa ekonomisine geçmesine önemli katkıda bulundu.

1973 yılında ise ENKA bünyesinde oluşan çelik imalat, montaj ve tesisat bilgi birikiminin bir ürünü olarak Çimtaş faaliyete geçti. Günümüzde Çimtaş, uluslararası pazarlarda geniş ürün yelpazesine sahip, Türkiye’nin alanında en büyük çelik imalatçısı konumunda, teknoloji lideri bir firma olarak tanınmaktadır.

Şarık Tara, 1984 yılından itibaren Türkiye’nin Sovyetler Birliği’ne açılımında öncü rol oynadı. 1988 de ENKA’nın Sovyetler Birliği’nde üstlendiği ilk iki projenin (Petrovski Pasajı renovasyonu ve Moskova Hastanesi inşaatı) sözleşmelerini imzalayan Şarık Tara, Sovyetler Birliği’nin dağılmasının ardından Rusya’da kalıcı olmayı hedefledi. Şarık Tara bu ülkedeki iş hacmini ve yatırımlarını artırdığı gibi Rusya’da diğer Türk şirketlerinin de önünü açtı. ENKA kısa sürede bir dünya firması haline geldi.

Gebze, Adapazarı ve İzmir doğal gaz ateşlemeli kombine çevrim enerji santrallerinin müteahhidi ve ardından sahibi olan ENKA, 2002 yılında Türkiye’nin özel sektörde en büyük enerji üreticisi oldu.

SPOR, SANAT VE EĞİTİM ALANLARINDAKİ ÇALIŞMALAR

Şarık Tara, ortağı ve eniştesi Sadi Gülçelik’in genç yaşta ölümünden sonra onun adına Sadi Gülçelik Spor Sitesi’ni kurdu. Bu tesisin sürdürülebilir olması için 1983 yılında ENKA Vakfı’nı kurarak eğitim, kültür-sanat ve spor alanındaki hayır işlerini kurumsallaştırdı. ENKA Vakfı gençlere spor ve antreman yapabilecekleri olanaklar sağlayarak Olimpiyat gibi uluslararası sahnelerde başarılı olacak sporcular yetiştirmektedir.

İstanbul Özel ENKA Okulları 1996 yılında eğitim hayatına başladı. Bundan üç yıl sonra, 1999 Adapazarı depreminden hemen sonra, Adapazarı Özel ENKA Okulları kuruldu. Hızlı tamamlanan inşaat süreci sayesinde eğitimin aynı yıl başlanması sağlanırken, öğrencilere ücretsiz eğitim ve barınma imkânı sunuldu. Özel ENKA Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi de 2008 yılında kuruldu. ENKA Vakfı çatısı altında bulunan bu üç okul da yüksek standartlarda eğitim sağlamaya devam etmektedir.

ULUSLARARASI İLİŞKİLERE DESTEK

Şarık Tara, Davos’ta düzenlenen Dünya Ekonomik Forumu’na ilk kez 1973 yılında katıldı ve kısa bir süre sonra bu toplantıların daimi katılımcılarından oldu. Politik bir vizyoner olarak Şarık Tara, 1970’li ve 80’li yıllarda gelişen Türkiye’nin uluslararası ilişkileri açısından katalizör olarak değerlendirilmekteydi.

Türk-Yunan dostluğu için sürekli çaba gösteren Şarık Tara, 1988 yılında iki ülke başbakanları Turgut Özal ile Andreas Papandreu’un Davos’ta biraraya gelmesinde önemli rol oynadı. İki ülke arasında resmen diyalog başlamasının ardından Türk-Yunan İş Konseyi başkanlığını üstlendi ve 2004 yılına kadar görev yaparak iki ülke iş dünyasının yakınlaşmasını ve işbirliği yapmasını sağladı. Bu şekilde iki ülke arasında dostluğun gelişimine önemli katkıda bulundu.

Şarık Tara, 2016 yılında, Dünya Ekonomik Forumu’nun açılış töreninde İş Dünyası ve Devlet Adamı Ödülü’ne layık görüldü.

Şarık Tara, 1986 yılında Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu/DEİK’in kuruluş çalışmalarında aktif rol oynadı ve yönetim kurulunda yer aldı. Aynı tarihte DEİK bünyesinde kurulan Türk-Japon İş Konseyi’nin başkanlığını üstlendi. 2000 yılına kadar başkanlığı yürüten Şarık Tara iki ülke arasındaki ekonomik ilişkilerin gelişimine katkıda bulundu.

Türkiye’nin Avrupa Birliği’ne girmesi için bireysel olarak uzun yıllar çalıştı, yurtiçinde ve yurtdışında lobi çalışmaları yürüttü. Sorunların çözülmesinde her zaman karşılıklı diyaloğa inanan Şarık Tara Balkanlar’da bölge barışı için büyük çaba harcadı.

28 Haziran 2018 günü aramızdan ayrılan Şarık Tara’nın 3 çocuğu, 7 torunu ve 8 küçük torunu vardı. Şarık Tara ailesi, şirketi, vakfı ve Türkiye için gerçek bir liderdi.