27.04.2020 - 03:06 | Son Güncellenme:
Salep Mi Sahlep Mi?
Soğuk kış günlerinde pencere kenarında içilen sıcacık tarçınlı sütlü salep herkesi mest etmektedir. ancak dışarda salep içmek isterseniz sipariş verirken tereddüte düşüyorsunuz. Çünkü söylenirken ise sürekli salep mi sahlep mi sorusu akıllara gelmektedir. Her ikisi de yaygın olarak kullanıldığı için kafa karışıklığına sebep olması ise oldukça normal.
TDK ise doğru yazılışı: Salep olarak kabul etmektedir.
Salep Nedir?
Salep en bilinen hali ile hoş kokulu, süt veya suyla yapılan, tarçın dökülerek içilen bir içecektir. Aynı zamanda dondurma yapımında da çok büyük yer tutar. Salep neyden yapılır diyenler içinse salebin bitkilerden elde edildiğini söyleyebiliriz. Yabani orkidelerin çoğu yumru köklüdür. İşte bunların kökündeki yumrular salep yapımında kullanılır. Ülkemizde bu bitkiler ise “salepgiller” olarak adlandırılır.
Salep Kelimesinin Kökeni
Salep kelimesi Latincede “orchis” olarak söyleniyor. Bu kelimenin Türkçe ’deki karşılığı ise salep olarak çevriliyor. Peki o zaman “sahlep” nereden çıktı diyebilirsiniz. Salep kelimesi dilimize aslında Arapça’daki “sahlap” kelimesinden dilimize geçmiştir. Salebin elde edildiği yabani orkide bitkisi pek çok türe sahiptir ve bunların hepsi Latince olarak adlandırılmaktadır. İşte bu zorluktan kurtulmak için salep elde edilen tüm bu orkide türlerine oratk ad olarak “sahlep” kelimesi verilmiştir. Arapça sahlap kelimesinden bu isim alınmıştır. Bu bitkiden elde edilen içecek yapılan toz ise salep olarak adlandırılmıştır. Yani salep kelimesi, sahlap kelimesinin zamanla evirilmesi ile dilimize girmiştir. Ancak halen bitki ile içeceği ayırabilmek için bitkiye sahlep, içeceğe ise salep denilmektedir. Hangisi Doğru Sözcük? Salep mi sahlep mi hangisi doğru diye düşünenler için biraz dikkatli olmak yeterli. Dışarda menüde yer alan içecek menüsünde salep yazdığını görürsünüz. Marketlerden hazır salep almak isterseniz yine salep yazdığını göreceksiniz. Bu yaygın kullanım sayesinde dilimize salep kelimesi yerleşmiştir. Bu fikirleri teyit etmek için TDK sözlüğüne baktığınızda “sahlep: eski dilde salep” ifadesini göreceksiniz. Salep kelimesine baktığınızda ise tam tanıma ulaşabilirsiniz. Yani bu demek oluyor ki salep ve sahlep kullanımı yanlış değildir. Ancak sahlep Arapça’ya daha yakın ve dilimizde söylenmesi oldukça zor bir kelime. Bu nedenle salep daha Türkçe diyebiliriz.