Rus Büyükelçi’ye Ankara’da suikast

Türkiye iki canlı bomba saldırısının ardından dün akşam saatlerinde Ankara’dan gelen suikast haberiyle sarsıldı. Rusya’nın Ankara Büyükelçisi Andrey Karlov, Rusya ile Türkiye ilişkilerinin normalleşmesi sürecinde, ilk kez uzun bir zaman sonra elçilik dışında katıldığı etkinlikte, Ankara Emniyet Müdürlüğü Çevik Kuvvet Şube Müdürlüğü Nöbetçi Amirliği’nde görevli, polis memuru Mevlüt Mert Altıntaş (22) tarafından sırtından vurularak öldürüldü. Altıntaş, büyükelçiyi vurduktan sonra silahını salondakilere doğrultarak, “Allahüekber” diye bağırdı ve eylemi Halep’te yaşananlar nedeniyle gerçekleştirdiğini söyledi. Saldırgan, olaydan sonra Çağdaş Sanatlar Merkezi’ne (ÇSM) gelen diğer kişilerin dışarı çıkmasına izin verdi ancak Karlov’un başında zaman zaman silahı da dışarıya doğru ateşleyerek bekledi. Suikast sırasında salonda 8 el ateş eden saldırgan, özel harekat timi tarafından öldürüldü. KHK’larla bugüne kadar ihraç edilmeyen Altıntaş’ın, İzmir Rüştü Ünsal Polis Okulu’na 2012’de girip, 2014’te mezun olduğu, ilk görev yeri olarak Ankara Çevik Kuvvet’e atandığı, bir süre Diyarbakır’da geçici görevli olduğu ortaya çıktı. Kripto FETÖ’cü olduğu, çıkacak yeni bir kararnamede isminin bulunma ihtimali bulunduğu belirtilen ve dün “nöbet istirahat izninde” olduğu öğrenilen Altıntaş’a sadece özel davetlilerin bilgi sahibi olduğu etkinliğin kim tarafından haber verildiği araştırılıyor.

Karlov, dün akşam saatlerinde Çağdaş Sanatlar Merkezi’nde Gezginler Kulübü’nce Rusya’nın Ankara Büyükelçiliği ve Çankaya Belediyesi işbirliğiyle gerçekleştirilen “Gezgin Gözüyle Kaliningrad’dan Kamçatka’ya Rusya” adlı konulu fotoğraf sergisine her zaman yaptığı gibi korumasız olarak katıldı. Uzun süredir elçilik dışındaki etkinliklere katılmayan ve son röportajını elçilikte Milliyet’e veren Karlov, dünkü etkinliğe elçilik görevlileriyle birlikte geldi.

Polis kimliğiyle girdi

Karlov, serginin açılış konuşmasını yaptığı sırada, arkasında tek başına duran Altıntaş tarafından sırtından vuruldu. Tek x-ray kapısının ve özel güvenlik görevlilerinin bulunduğu ÇSM’ye polis kimliğini göstererek giren Altıntaş’a koruma amacıyla buraya geldiği düşünülerek hiçbir görevli müdahale etmedi. Büyükelçinin korumaları gibi siyah takım elbise ve beyaz gömlek giyen Altıntaş, Karlov mikrofonda konuşmaya başladığı sırada önce sağa sola yürüdü, büyükelçi konuşurken, soluna geçerek belinden çıkardığı silahla Karlov’un ensesine ateş etti. Bu sırada “Allahuekber” diye bağıran saldırgan, Karlov yere düştükten sonra da havaya ateş açtı. Bu sırada bazı davetliler yaralandı.

Saldırgan bu sırada “Allahuekber. Halep’i unutmayın, Suriye’yi unutmayın. Beldelerimiz güvende olmadıkça sizler güvenliği tadamayacaksınız. Beni buradan ancak ölüm alır. Bu zulümde payı olan kim varsa hepsi tek tek hesabını verecek” dedi.

Sivillere zarar vermiyorum

Saldırgan davetlilere yere yatmaları şeklinde komut verdikten sonra ÇSM’nin güvenlik güçlerine “Çekilin, çekilin” dedi. Halep’te yaşananları anımsatarak “Bizler, sizin gibi tonlarca bomba atmayacağız, bizler sadece zulümde payı olanları cezalandıracağız. Bizler sivilleri, kadınları ve çocukları hedef almıyoruz, bunu beyninize sokun. Beldelere tonlarca bombayla saldırdınız, sivillere zarar vermiyorum” dedi.

Güvenlik görevlilerinin buradan çıkamayacağını, tek çıkış olduğunu belirtmesi üzerine saldırgan, “Biliyorum, zaten buradan ölmeden çıkmayacağım” dedi. Bundan sonra olay yerinde bulunan sivil vatandaşların ÇSM’den ayrılmasına izin veren saldırgan, bir süre Karlov’un başında bekledikten sonra ÇSM’nin üst katlarına doğru kaçtı. Olay yerine İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, Milli Savunma Bakanı Fikri Işık, Emniyet Genel Müdürü Selami Altınok ve Ankara Valisi Ercan Topaca geldi. Bu sırada saldırgan üst katlardan havaya ateş açtı. Saldırgan ile özel harekat polisleri ile yaklaşık 15 dakika süren çatışmanın ardından öldürüldü. Altıntaş’ın eylemde beylik tabancasını kullandığı öğrenildi.

2014 mezunu

Altıntaş’ın Aydın Söke 1994’te doğumlu olduğu, Söke Anadolu Lisesi’ni bitirdiği, daha sonra Özel Söke Körfez Dershanesi’ne gittiği, 2012’de İzmir Rüştü Ünsal Polis Okulu’nu kazandığı, 2014’te mezun olmasının hemen ardından Ankara Çevik Kuvvet Nöbetçi Amirliği’nde görevlendirildiği öğrenildi. Demetevler’de kendisi gibi polis olan arkadaşıyla yaşadığı öğrenilen Altıntaş’ın 12 saat görev yapan polislere verilen “nöbet istirahat izninde” olduğu ifade edildi.

Altıntaş’ın Rus elçiliğinin bazı etkinliklerinde de daha önce görev yaptığı öne sürüldü ancak bu iddia doğrulanmadı. Olaydan sonra Demetevler’deki evine de baskın yapıldı.

Bylock çıkmadı

Dün yapılan ilk incelemelerde Altıntaş’ın telefonlarında bugüne kadar FETÖ’cülerin kullandığına yönelik kanıt bulunmadığı iddiası ortaya atıldı ancak araştırmanın sürdüğü vurgulandı.

Buna karşılık Altıntaş’ın radikal İslamcı olduğu da iddia edildi. Bugüne kadar ihraç edilmeme nedeni konusunda inceleme başlatılırken, Altıntaş’ın takipte olduğu ve çıkacak ilk KHK’da ihraç edilebileceğinin emniyette konuşulduğu da iddia olarak kulislere yansıdı. Altıntaş’ın isminin soruların çalındığı sınavlarda şüpheli olarak geçtiği de öne sürüldü ancak bu iddia da teyit edilmedi.

Yaklaşık 60 kişi vardı

Salonda aralarında Kırgizistan’ın Ankara Büyükelçisi’nin de bulunduğu yaklaşık 60 davetlinin bulunduğu, olay sırasında çatışma yaşanmadığı, saldırgana karşılık verilmediği belirtildi. Saldırıda yaralananlar Güven Hastanesi’ne kaldırıldı.

Saldırganın öldürülmesinin ardından Büyükelçi, Güven Hastanesi’ne ölü halde, kalp masajı yapılarak sokuldu. Büyükelçilik çalışanlarının ardından Sağlık Bakanı Recep Akdağ ve Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Melih Gökçek de hastaneye gitti. Bir süre sonra önce Rus kanalları Karlov’un yaşamını yitirdiğini bildirdi.

İki şarjör boşalttı

Güven Hastanesi’ne kaldırılan üç yaralıdan biri de, “Olay yanımızda oldu. Bacağımdan iki ayrı yerden yaralandım. Büyükelçi sergiyi geziyordu. Adamın biri Allahuekber diye bağırarak saldırdı. Önce 8 el ateş etti. İki şarjör boşalttı” dedi. Bir başka görgü tanığı, “Büyükelçi konuşuyordu, tercüman tercüme ediyordu. Ne olduğunu anlamadık, saldırgan ‘Halep’in hesabı sorulacak’ diye bağırdı. Herkes kaçışmaya başladı. Türkçe konuşuyordu, insanlar üzerine gitmeye çalışınca, ‘çekilin ben buradan canlı çıkmayacağım’ dedi. Sonra takır takır sesler geldi. Yerdeyken de ateş açmış. Sonra güvenlikler gidince ‘yaklaşmayın çıkmayacağım’ dedi. Hepimize bağırdı. Çok sayıda ateş etti” dedi.

Yerdeyken de ateş etti

Olay yerinde bulunan fotomuhabiri Haşim Kılıç da “İnsanlar dışarı çıkarken birkaç el daha ateş etti büyükelçinin bedenine. Sanırım o esnada bir mermi de davetlilerden birinin ayağına geldi. Çağdaş Sanatlar Merkezi’nin güvenlikleri bir polis kimliği göstererek girdiğini söyledi. İçeride yaklaşık 100 kişi vardı davetli olarak tamamını boşalttı. İnsanlar kaçarken büyükelçiye birkaç el daha ateş etti” ifadesini kullandı.

Kritik toplantı öncesi

Halep ve Suriye’deki gelişmeleri ele almak üzere bugün Rusya’nın başkenti Moskova’da Türkiye-İran-Rusya Dışişleri bakanlarının katılımıyla bir toplantı gerçekleştirilecekti. 27 Aralık için planlanan toplantı bugüne alınmıştı. Suikastin bugünkü toplantının hemen öncesinde gerçekleşmesi dikkati çekti.

Rus yetkililer: Radikal İslamcı

Olayın hemen ardından Rusya’nın Ankara Büyükelçiliği yetkilileri eylemi radikal İslamcı bir terör örgütünün gerçekleştirdiğini belirtti. Ancak ilerleyen dakikalarda Altıntaş’ın kimliği açığa çıktı. Çankaya Belediyesi yetkilileri, sergi için salonun Rusya Büyükelçiliği’ne tahsis edildiğini, bu durumlarda salon tahsisi yapılan kurumun emniyetten koruma talep ettiğini bildirdi. Ancak elçiliğin emniyetten koruma talebinin olmadığı iddia edildi.

2013’ten beri Ankara’da

1954 Moskova doğumlu Karlov, 1976 yılında Moskova Devlet Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Enstitüsü’nden mezun olarak, kariyerine başladı. SSCB ve Rusya Dışişleri Bakanlığı’nda çeşitli görevlerde bulunan Karlov, 1979, 1984 ve 1986, 1991 yılları arasında SSCB’nin Kuzey Kore Büyükelçiliği’nde çalıştı. İngilizce ve Korece konuşan Karlov, 2013 yılının Temmuz ayından bu yana Rusya’nın Ankara Büyükelçisi olarak görevini sürdürüyordu. Karlov, evli ve bir çocuk babasıydı.

Dakika dakika saldırı

18.30: Ankaralı Gezginler Grubu isimli grubun, Çankaya Belediyesi Çağdaş Sanatlar Merkezi’ndeki fotoğraf sergisi için davetliler bir araya geldi. Daha önce Moskova’da da sergi açan grubun davetlileri arasında Rus Büyükelçi Andrey Karlov da vardı. Karlov ve davetliler, arasında Rusya’dan fotoğrafların da bulunduğu sergiyi gezdi.

18.40: Rus elçi, teşekkür konuşması yapmak için kürsüye geldi. Bu sırada, polis kimliğiyle salona giren Mevlut Mert Altıntaş, büyükelçinin arkasında koruma gibi beklemeye başladı. Bu sırada salonda dikkate değer bir koruma önlemi olmadığı öne sürüldü.

18.45: Altıntaş, tabancasıyla konuşma yapmakta olan Karlov’un sırtına doğru arka arkaya ateş etti. Karlov yere düşerken, saldırgan yerdeki büyükelçiye ateş etmeye devam etti. Daha sonra havaya ateş açan saldırgan slogan atmaya başladı. Tekbir getiren saldırgan, Halep operasyonuyla ilgili de sloganlar attı. Bu sırada yüklaşık 60-70 kişilik gruptan kimisi yere yatıp siper alırken kimisi de serginin düzenlediği kattan aşağıya inerek binayı terk etmeye başladı. “Buradan sağ çıkmayacağım, bana yaklaşmayın” diye bağıran saldırgan havaya ateş etmeye devam etti.

18.55: Ankara’da merkezi bir yerde olan binaya polis ekipleri ve ambulans geldi. Karlov ağır yaralı olarak binadan tahliye edilirken, saldırganla emniyet ekipleri arasında çatışma yaşandı. İçişleri Bakanı Süleyman Soylu da olay yerine gelerek yetkililerden bilgi aldı.

19.30: Özel harekat ekiplerinin operasyon yaptığı binada silah sesleri kesildi, Altıntaş’ın ölü ele geçirildiği öğrenildi. Hastaneye kaldırılan Karlov’un hayatını kaybettiği bilgisi geldi. Polis bölgede geniş bir güvenlik çemberi aldı.

Ailesine gözaltı

Manisalı olan Mert Altıntaş’ın Aydın’ın Söke ilçesinde yaşayan annesi Hamidiye ile ismi belirtilmeyen kız kardeşinin, olayın heman ardından Emniyet Müdürlüğü’ne götürüldüğü öğrenildi. Anne ile kızkardeşinin gözaltına alındığı belirtilirken, ailenin oturduğu Söke ilçesinin Çeltikçi Mahallesi Hürriyet Sokak’ta evlerinde ise polis arama çalışması başlattı.Altıntaş’ın inşaatlarda kalfa olarak çalışan babası İsrafil Altıntaş da gözaltına alındı. Bu arada polisin ailenin oturduğu evde yaptığı arama da sona erdi. Soruşturma kapsamında Ankara Çevik Kuvvet Şube Müdürlüğü’nde görevli Altıntaş’ın Yenimahalle’deki evinde arama yapıldı. Altıntaş’ın aynı evi paylaştığı polis memuru S.B. ise gözaltına alındı.

Son ropörtajını Milliyet’e vermişti

Rusya’nın Ankara Büyükelçisi Andrey Karlov, son röportajını Başbakan Binali Yıldırım’ın Moskova ziyareti öncesinde Milliyet’e verdi. Rus uçağının düşürülmesinin ardından 8 ay süren krizin sona ermesi ve iki ülke ilişkilerinin eski haline dönmesi için yoğun çaba sarf eden Karlov, Milliyet’ten Tolga Şardan’a verdiği röportajında öncelikli konu başlığının iki ülke arasındaki ticari ilişkiler olacağını söylemişti. Karlov, yeniden başlayan süreçle ilgili olarak “Gerçekçi olmak gerekirse uzmanlarımıza göre bunun için en az 1-2 seneye ihtiyaç var. Ama bundan da önemlisi her iki tarafın bu ilişkiyi daha yukarıya taşıma niyetinde olmalarıdır” dedi.

Karlov, Suriye konusunda “Suriye’nin devlet bütünlüğünü destekliyoruz. Ülke bütünlüğü harap duruma getirilirse Libya gibi durumlar ortaya çıkıyor. Dolayısıyla Türkiye ile yapabileceğimiz dış siyaset hamleleri dünyadaki barışın tesisi için önemli” ifadelerini kullanmıştı. Karlov, 15 Temmuz’da yaşananların Türk halkının olgunlaştırdığını gösterdiğini de belirtmişti.

Müdürü FETÖ’den tutuklandı

Mert Altıntaş’ın, Temmuz ayında geçici görevle Diyarbakır’da bulunduğu ortaya çıktı. 15 Temmuz darbe girişimi sırasında Diyarbakır’da bulunan Altıntaş’ın 16 Temmuz günü iki gün izin alarak Ankara’ya gittiği belirtildi. 18 Temmuz’a kadar izin alan Altıntaş’ın, Ankara Demetevler Mahallesi’nde bir evi adres gösterdiği ifade edildi. Açıköğretim sınavı için izin aldığı iddia edilen Altıntaş’a darbe girişimi nedeniyle polislerin izinlerinin iptal edildiği dönemde iki gün izin veren dönemin Diyarbakır Çevik Kuvvet Şube Müdürü Kahraman Sezer’in ise darbe girişiminden sonra FETÖ/PDY terör örgütü soruşturması kapsamında tutuklandığı belirtildi.

Otopsi için Rus heyeti bekleniyor

Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı kaynakları, Karlov’un otopsisinin Türkiye’de yapılacağını bildirdi. Kaynaklar, ilk etapta Karlov’la ilgili ölü muayene işlemlerinin yapıldığını, mevzuat gereği otopsi işleminin de gerçekleştirilmesi gerektiğini söyledi. Olaydan sonra Rusya’dan uzman doktorların da bulunduğu bir heyetin Türkiye’ye yola çıktığı ve bu ekibin de otopsi işlemi sırasında hazır bulunabileceği kaydedildi. Başsavcılık kaynakları, suikastin gerçekleştiği Çağdaş Sanatlar Merkezi’nin de olay yeri incelemesinin ardından mühürlendiğini, Türkiye’ye gelecek Rus heyetin talepleri halinde olay yerinde de inceleme yapabileceklerini bildirdi.

Türkiye’yi sarsan 3 siyasi suikast

Cumhuriyet tarihinde, Ankara ve İstanbul’da sansasyon yaratan üç diplomatik terör eylemi düzenlendi. Rusya’nın Ankara Büyükelçisi Andrey Karlov’un suikast sonucu hayatını kaybetmesi, bu üç olayı akla getirdi:

Von Papen suikastı: İkinci Dünya Savaşı sırasında Nazi yönetimindeki Almanya’nın Ankara Büyükelçisi Franz Von Papen idi. 24 Şubat 1942’de Von Papen’e, Sovyet ajanları tarafından yapıldığı tespit edilen sukisat girişiminde bulunuldu. Von Papen ve eşi sabah evlerinden Alman Büyükelçiliği’ne doğru yürüyerek giderken Atatürk Bulvarı üzerinde, bombalı suikaste uğradı. Von Papen ve eşi suikastten sağ olarak kurtuldu.

İngiliz Büyükelçi’ye bombalı saldırı

İkinci Dünya Savaşı sırasında büyükelçi düzeyinde bir suikast girişimi, İstanbul’da meydana geldi. İngiltere’nin Sofya Büyükelçisi B. Rendel idi. B. Rendell, ailesi, Sofya Elçiliği heyeti ile 70 kişiden oluşan İngiliz vatandaşları ile birlikte 11 Mart 1941 tarihinde trenle Bulgaristan’dan İstanbul’a geldi. Rendell, Pera Palas oteline yerleşti. Valizlerinin taşınması sırasında bir valiz merdivenlerde patladı saldırıda 4 kişi hayatını kaybetti. Rendell, yara almadan kurtuldu.

Elrom öldürüldü: Türkiye’de sansasyon yaratan diplomatlara yönelik saldırılardan biri 1971 yılında yaşandı. İsrail’in İstanbul Başkonsolosu Efraim Elrom, 17 Mayıs 1971 tarihinde Mahir Çayan, Ulaş Bardakçı ve Hüseyin Cevahir tarafından kaçırıldı. Mahir Çayan konsolosun serbest bırakılmasına karşılık hapisteki arkadaşlarının salıverilmesini istedi. Talepleri kabul edilmeyince Elrom, 22 Mayıs 1971 günü sabaha karşı Nişantaşı’nda bir evde saat 01.42 sularında şakak bölgesinden vurularak öldürüldü.