Prof. Dr. Necdet Ünüvar: Sınırsız teknoloji, açık büfe yemek gibi

Cumhurbaşkanlığı Sağlık ve Gıda Politikaları Kurulu Üyesi Prof. Dr. Necdet Ünüvar, TBMM Bilişim ve Teknoloji Bağımlılığını Araştırma Komisyonu’nda, ebeveynlerin teknolojiyi çocuklara yönelik, “susturucu” olarak kullanmaması uyarısında bulundu. Sınırsız teknolojinin, “açık büfe yemek” gibi olduğuna vurgu yapan Ünüvar, şu mesajları verdi:

HIZ VE HAZ ÇAĞI: ‘Bağımlılık’ her geçen gün büyüyen bir problem. Zira, hız ve haz çağındayız; daha hızlı ve daha hazlı olmak istiyoruz. Bu çağ aynı zamanda ilgi çağı. İlgimizi çevrelemiş birçok teknolojik enstrümanla karşı karşıyayız. Artık arkadaşlarımızı Facebook’tan buluyoruz, mesajlarımızı Twitter’den iletiyoruz, sohbetimizi WhatsApp’tan yapıyoruz.

BOŞLUK BAĞIMLILIĞA SÜRÜKLÜYOR: Bağımlılık ile boşluk arasında çok ciddi bir ilişki var. Yani boşluk olanlarda mutlaka bağımlılıkla ilgili de bir yere doğru gidiş söz konusu.

HERKES AĞA TAKILIYOR: Telefon, telgraf, SMS, daha sonra 1998’de bir sosyal ağ kuruldu. Sonra 2000’li yıllarda Facebook özellikle sosyal ağları hayatımıza soktu ve eskiden sadece balıkçılar ağa takılmaktan bahsederdi, şu anda artık herkes âdeta ağa takılıyor. Esasında sosyal ağlar hem girenin hem çıkanın ağladığı bir ağ şeklinde.

SEVGİLİYLE BULUŞMA GİBİ: Başlangıcı genellikle bir buluşma olarak yani âdeta sanki bir sevgiliyle, yeni hoşlandığı bir metayla ‘buluşma’ gibi değerlendiriyor ama bir müddet sonra, ‘bulaşma’ olarak değerlendiriyor, yani ‘nereden bulaştık bu işe?’ şeklinde.

TEKNOLOJİK OBEZİTE: Karşımıza bir, ‘teknolojik obezite’ kavramı çıkıyor. Nasıl her şeyi tıkınmak obeziteye yol açıyorsa, sınırsız internet bağlantısı, sınırsız teknoloji kullanımı da âdeta “açık büfe yemek” gibi ve ona tık, buna tık, tık tık tık, tık nefes ve daha sonra teknolojik bir obeziteyle karşımıza çıkabiliyor.

SOHBET PROJESİ: Bizler akranla büyüdük, çocuklar ekranla büyüyor. Dolayısıyla, akranla büyümüş ebeveynlerin ekranla büyüyen çocukları anlaması biraz zor. Teknoloji bağımlılığında bir sohbeti yeniden keşfetmenin, ‘Haydi, sohbet ediyoruz’ gibi bir kampanyanın çok faydalı olabileceğini düşünüyorum.

4 A’DAN KORUYALIM: Çocukları 4 A’dan korumamız lazım. Yani araca binecek ama seviyeli binecek, asansör, abur cubur ve akıllı cihazlar, bunlar bizim çocuklarımızı ileride bekleyen tehlikeler. Ailede sohbet, okulda akran, sokakta sporu mutlaka teşvik etmemiz lazım. Teknoloji bağımlılığını önlemek için kanunu değil, ilgiyi değiştirmemiz lazım.

SUSTURUCU GİBİ KULLANILMAMALI: Teknolojik cihazlar özellikle çocuklar için salt bir meşgale aracı olarak yani onu meşgul edici, onu susturucu gibi kullanılmamalıdır. Sadece teknoloji bağımlılığı, çocuğun susturucu olarak teknolojiyi kullanması değil, içindeki içerik de başka bir problem.