‘Orhan’ın sekreterliğini yapıyorum’

Orhan Pamuk, önceki akşam Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi’nde (MSGSÜ) ‘Kara Kitap’ın 25. yılı vesilesiyle bir söyleşi gerçekleştirdi. Emre Ayvaz ve Pamuk’un kitabının 25. yılı için hazırlanan özel edisyonunun editörü İshak Reyna’nın katılımıyla yapılan söyleşiyi, yaklaşık iki saat boyunca izleyicilerin çoğunluğu merdivenlerde ve hatta ayakta dinleyerek geçirdi. Pamuk ‘Kara Kitap’ın yazılma sürecini salondakilere aktardıktan sonra, Emre Ayvaz da Türkçede uzun cümle ile kitap yazma sorunsalına değindi. Türk yazarların, uzun cümle yazmaktan çekindiğini ifade eden Ayvaz, “Kara Kitap’tan sonra okur, uzun cümlenin çökmediğini gördü” diye ekledi. Ayvaz’ın bu sözünün üzerine Pamuk’un “Ben özne nedir, yüklem nedir bu kitabı yazarken de bilmiyordum ve ölene kadar da öğrenemeyeceğim sanırım” demesi dinleyicileri güldürdü.
‘Kara Kitap’ı ABD’de yazmaya başladığından da söz eden yazar, nasıl bir kitap yazma düşüncesiyle yola çıktığını ise “Thomas Pynchon gibi, James Joyce gibi okuyanın öyle içinden çıkamayacağı; karmaşık ve bütün kültürü anlatan bir kitap yazmak istiyordum” sözleriyle anlattı.

‘Depresyondaydım’
‘Kara Kitap’ı yazarken eski eşini ABD’de bırakıp Türkiye’ye dönmek zorunda kaldığını anlatan Pamuk, bunalımlı bir süreçten geçtiğini aktardı: “Doğrusu ‘Kara Kitap’ı yazarken, bugünün tabiriyle depresyondaydım. Evden çıkmak istemiyordum. Zaten kitabımın üzerinde 4 senedir uğraşıyordum ve bir türlü bitiremiyordum. Yalnızdım, karım ABD’deydi. Erenköy’de bir apartmandaydım. Akşamları traş olmazdım...”
Kitabı bir süre sonra yayınevine teslim ettiğini anlatan Pamuk, ‘Kara Kitap’ ilk çıktığında kitap basında hemen hemen hiç yer bulmamasına rağmen okurunun bir şekilde ‘Kara Kitap’ı bulduğunu ifade etti. Orhan Pamuk, 1990 yılının mart ayında yayımladığı kitabının ilk 3 ayında pek ilgi görmediğini ancak sonra satışların yükseldiğini ve insanların elinde bütün yaz kitabını gördüğünü söyledi.

‘Yeni kitaba başladım’
Yeni kitabını yazmaya başladığının müjdesini veren Orhan Pamuk, ‘Kafamda Bir Tuhaflık’ yayımlanmadan önce üzerinde çok çalıştığını anlattı: “’Kafamda Bir Tuhaflık’ı yazarken 80 kere okuduğum için, kız arkadaşım Aslı’dan herhangi bir sayfayı açıp bir cümle okumasını istiyordum ve sonra ezbere cümlenin devamını getiriyordum.”
Yazar, “Zihnim yeni kitaba hazır” dedi ve ekledi: “Hatta yeni kitabı yazarken Pamuk’un sekreterliğini yapmaya başladım bile. Tüm gün araştırma ve okuma yapıyorum. Kız arkadaşım işten geliyor, ‘Ne yaptın canım bugün?’ diye soruyor, ‘Ne yapayım, Orhan’ın sekreterliğini yaptım’ diyorum.”