05.03.2021 - 07:00 | Son Güncellenme:
Mert İnan / İstanbul
Türkiye’de son yıllarda beslenme ve diyet konusu adeta moda haline geldi. Şu sıralar popüler diyetlerin ilk basamağında ise keto diyeti olarak tanımlanan ketojenik diyet yer alıyor.
Düşük karbonhidrat diyeti olarak bilinen uygulamanın özellikle Tip 1 diyabetli çocuklara pazarlanmak istendiği uyarısında bulunan Koç Üniversitesi Tıp Fakültesi Öğretim Üyesi ve Diyabetli Çocuklar Vakfı Başkanı Prof. Dr. Şükrü Hatun, Milliyet aracılığı ile önemli mesajlar verdi.
Açlık versiyonları
‘Fonksiyonel tıp, glutensiz diyet, ketojenik diyet, bağırsak geçirgenliği, immünolojik reçine’ gibi söylemlerde bulunan, konuşan, alternatif tıp uzmanı ve diyetisyenlerden tüm çocukların korunması gerektiğinin altını çizen Prof. Dr. Hatun, “Yaptıkları hiçbir şey kanıta dayalı değil. ‘Keto’ diyeti fonksiyonel tıp adı altında çalışanların dilinde. Bu yöntemin bir de aralıklı açlık versiyonları var. Ancak keto diyetinin başta Tip 1 diyabetli çocuklar olmak üzere gelişim çağındaki çocuklara pazarlanması veya uygulanması ciddi sağlık sorunlarına yol açar” ifadelerini kullandı.
Düşük karbonhidrat alımının hem Tip 1 diyabetli, hem de gelişim çağındaki çocuklarda büyüme geriliği ile metabolizmada sorunlara yol açacağını dile getiren Prof. Dr. Hatun şu uyarıları sıraladı: “Yaş gruplarına göre günlük tüketmemiz gereken karbonhidrat miktarları bellidir. Çocuklarda günlük karbonhidrat tüketimi 50 gramın altına inerse, toplam enerjinin yüzde 10’u karbonhidrattan alındığı anlamına gelir. Bu durum çok düşük karbonhidrat alımı demektir. Yetişkinlerde de günlük karbonhidrat alımının 130 gramın altına düşerse total enerjinin yüzde 26’sı karbonhidrattan alınmış olur. Keto diyetini pazarlamaya çalışanlar 11-16 yaş grubu için günlük 60 gram, 6-10 yaş için 40 gram, 1-5 yaş için 30 gramın altında karbonhidrat öneriyorlar.
Bu oranlar çocuklarda uygulanırsa vücudun ihtiyaç duyduğu glikoz yani enerji kas dokularından yakılmaya başlar ve metabolizmayı bozarsınız. Sürekli protein ve yağdan glikoz yakan organizma, metabolik strese girer.”
Ağır tablo uyarısı
“Bu durumu otobanda ters şeride giren bir araca benzetiyorum. Tip 1 diyabetli çocukların insülin eksikliğinden dolayı dokuları aç kalıyor, glikoz girişi yetersiz kalıyor. Bu çocuklara karbonhidrat diyeti yaptırırsanız iki kez aç bırakmış oluyorsunuz. Bu tür uygulamalar tip 1 diyabetli çocuklarda ağır tablolara neden olabilir. Çocuklarda günlük karbonhidrat 100 gramın altında olmamalı. Keto diyetini çocuklardan uzak tutun.”
‘Yeterince gelişemez’
Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Çocuk Endokrinolojisi Bilim Dalı’ndan Prof. Dr. Saadet Olcay Evliyaoğlu da, ketojenik diyetleri hiçbir çocuk için önermediklerinin altını çizdi. Evliyaoğlu, “Çocuklar için adı ne olursa olsun hiçbir diyeti önermiyoruz. Keto diyeti çocuklar için çok riskli. Çocukların sağlıklı beslenmeleri yeterli. Büyüme ve gelişim çağındaki çocukların yeterli kalori, protein, yağ ve karbonhidrat almaları gerekir. Ketojonik diyetin çocuklar açısından bilimsel geçerliliği yok. Keto diyete yönlendirilen çocuk, büyüyemez, gelişimini tamamlayamaz ve yeterince gelişemez” dedi.
‘Dengeli tüketmeli’
Çocuk Endokrinoloji Uzmanı Prof. Dr. Atilla Büyükgebiz de, çocukların her türlü diyetten uzak tutulması gerektiğini belirtti. Büyükgebiz, “Gelişim, çağındaki çocuklar her şeyi dengeli tüketmeli. Keto veya diğer diyet türleri çocuklar için olumsuz sonuçlar doğuracağından kesinlikle uygulanmamalıdır. Çocuklar büyüme döneminde olduğundan vitamin, protein, mineral ve karbonhidratı belirli ölçülerde almalıdır. Keto ve diğer diyetlerin, çocuklarımızın gelişiminde geriliğe sebep olacağının bilinmesini isterim” diye konuştu.