HIV pozitiflerin hak ihlalleri üç kat arttı

ÇİĞDEM YILMAZ- Pozitif-iz Derneği, 2021 yılı boyunca kendisine gelen başvurulardan 140 başvurucunun maruz bırakıldığı hak ihlallerini raporladı. “Türkiye’de yaşayan HIV Pozitiflerin 2021 Yılı’nda Maruz Bırakıldıkları Hak İhlalleri Raporu”nda, özellikle sağlık alanında yaşanan hak ihlallerinin arttığı açıklandı. Raporda; başta aile hekimleri olmak üzere, sağlık çalışanlarının HIV ile ilgili yeterli bilgiye sahip olmaması, tedaviden kaçınması, hastaya ayrımcılık uygulaması dikkat çekti. Raporda, HIV ile yaşayan kişilerin sağlığa erişimde büyük engellerle karşılaştığı belirtildi. Rapor, Ağustos 2021’de Medikal Ulak (MEDULA) sisteminin, sağlık hizmeti sağlayıcılarının erişimine açılmasıyla yaşanan hak ihlallerini de gözler önüne serdi. MEDULA’nın erişime açılmasıyla birlikte hak ihlallerinin üç kat arttığı belirtildi.

Sağlıkçılar mağdur

Rapora göre, HIV ile yaşayan sağlık çalışanlarının mesleklerini yapmalarına tıbbi ve hukuki olarak hiçbir engel bulunmamasına rağmen, MEDULA’nın erişime açılmasından en çok HIV ile yaşayan sağlık çalışanları etkilendi. HIV ile yaşayan sağlık personeli izinleri dışında tanılarının öğrenilmesi, damgalanma ve ayrımcılık kaygıları nedeniyle, kendi çalıştıkları kurumun enfeksiyon servislerine bile başvuramadılar. Tüm bu olumsuzluklar neticesinde tedavi ve takipleri için farklı bir hastaneye, hatta başka şehirlerdeki bir kuruma gitmek zorunda kaldılar.

Raporda, 140 başvurunun 62’sinde sağlığa erişim hakkına ilişkin mevzuata dayalı hak ihlalleri, 36’sında çalışma hakkına ilişkin mevzuata dayalı hak ihlalleri, 23’ünde kişisel verilerin korunması mevzuatına ilişkin hak ihlali, 11’inde ceza hukuku mevzuatına dayalı hak ihlali, beşinde aile hukuku mevzuatına dayalı hak ihlalleri ve kalan son dördünde ise askeri mevzuata dayalı hak ihlali yaşandı. 140 başvuruya verilen danışmanlıklar sonucu hukuki yollara başvuranların sayısı ise 18 oldu.

MEDULA nedir?

MEDULA, Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) ile sağlık tesisleri arasında elektronik reçete onay-provizyon sistemi. Bunun üzerinden, SGK anlaşmalı tüm hastaneler, aile ve işyeri hekimleri de dahil olmak üzere doktorlar, yatan servis hemşireleri, rapor sekreterlikleri, eczacılar ve kalfaları, kişilerin sahip olduğu tüm tanı ve hastalıklar, kullanılan ilaçlar, ne zaman hangi kuruma gidildiği gibi bilgilere hastanın TC numarasını girerek ulaşılabiliyor.