25.03.2023 - 07:01 | Son Güncellenme:
Aydın Hasan - Slate- Bağımsız Heyelan Değerlendirme Takımı, Kahramanmaraş merkezli iki büyük depremin ardından ikincil afet olarak meydana gelen heyelan tehlikesinin izlerini deprem bölgesinde arazide yaptığı saha çalışmaları ile araştırdı. Ekibin kıdemli isimlerinden ve İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) Avrasya Yer Bilimleri Enstitüsü Katı Yer Bilimleri Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Tolga Görüm, “Heyelanlar ülkemizde yoğun olarak Doğu Karadeniz Bölümü’nde gerçekleşirken son yaşanan depremler bu olayların yoğunluğunu Doğu ve Güneydoğu Anadolu’ya doğru kaydırdı” dedi.
Slate - Bağımsız Heyelan Değerlendirme Takımı, 6 Şubat depremlerinin tetiklediği heyelanların değerlendirilmesi, mevcut tehlike ve riskleri kamu ve halkla paylaşan gönüllü araştırmacılardan oluşuyor. Ekipte yer alan İTÜ’den Tolga Görüm, Abdüssamet Yılmaz, Furkan Karabacak, ODTÜ’den Mehmet Lütfi Süzen ve Hollanda Twente Üniversitesi’nden Hakan Tanyaş deprem bölgesinde Malatya’dan Hatay’a uzanan geniş bir alanda saha çalışması yaptı. Ekip, 9 Şubat’ta başladığı saha çalışmasını, 20 Mart’ta tamamladı. Görüm, çalışmaları ve depremin tetiklediği heyelan tehlikesi konusunda şu değerlendirmelerde bulundu:
DEPREMLER TETİKLİYOR
“Heyelan; kaya, moloz ve zemin gibi yamacı oluşturan malzemelerin yer çekimi etkisiyle topoğrafik eğim yönünde yer değiştirmesine verilen isim. Heyelanlar deprem ve volkanik aktivilerin yanı sıra aşırı yağış, ani kar erimesi gibi hidro-meteorolojik koşullar gibi doğal faktörlerin yanı sıra şev kazısı, madencilik faaliyetleri gibi insan tarafından da tetiklenebilir.
Heyelan nedeniyle her yıl ortalama olarak 14 vatandaşımız yaşamını yitiriyor. Heyelanlar ülkemizde yoğun olarak Doğu Karadeniz Bölümü’nde gerçekleşirken son yaşanan depremler bu olayların yoğunluğunu Doğu ve Güneydoğu Anadolu’ya doğru kaydırdı.
Farklı üniversite ve araştırmacılardan oluşan SLATE Heyelan Değerlendirme ekibi olarak saha çalışmaları ve uzaktan algılama görüntülerini kullanarak 06 Şubat’ta gerçekleşen ikili deprem sonucu 2826 adet heyelanı şu ana kadar haritalayarak belgeledik. Bu heyelanların sayısı gerçekte çok daha fazla. Bu alanları haritalamaya devam edeceğiz.”
BU BÖLGELERE DİKKAT! HEYELAN TEHLİKESİ SÜRÜYOR
Doç. Dr. Görüm, heyelan tehlikesinin sürdüğü bazı ilçe ve mahalleleri; “Adıyaman - Çelikhan ve Tut ilçeleri, Malatya - Doğanşehir, Gaziantep - İslahiye Değirmencik mahallesi, Kahramanmaraş Ekinözü ilçesi, Hatay Kırıkhan ilçesi” olarak sıraladı.
‘HASSAS İZLEME GEREKİYOR’
Görür, “Bölgede özellikle yüksek dağlık kesimlerde can ve eknomik kayıplara neden olan bir çok büyük kayma tipindeki heyelana da neden oldu. Bu heyelanların, çok hassas bir şekilde izlenmesi gerekir. Önümüzdeki 36 ay boyunca bu alanları ileri uzaktan algılama teknolojileri ile yakından takip edeğiz. Ve erken uyarı sistemlerini geliştirmek için bölgede yoğun bir şekilde çalışacağız” dedi.