Gündem: İsrail - Filistin! Dünyadan farklı açıklamalar
08.10.2023 - 07:01 | Son Güncellenme:
Dünya liderleri, Hamas ve İsrail arasındaki çatışmalara ilişkin tepki gösterirken, farklı açıklamalar da geldi.
Birleşmiş Milletler Ortadoğu barış temsilcisi Tor Wennesland, saldırının İsrailli siviller üzerinde korkunç bir etkisi olduğunu söyledi, taraflara “eşikten dönülmesi” çağrısında bulundu. BM İnsan Hakları Yüksek Komiseri Volker Türk de, “Siviller asla saldırının hedefi olmamalı” dedi.
ABD: Başkan Joe Biden, İsrail’in kendisini savunmaya devam edebilmesini sağlayacaklarını belirterek, “İsrail’in kendisini ve halkını sonuna kadar savunmaya hakkı var. ABD, İsrail’in yanında” dedi. ABD, İsrail’e 4.5 milyar dolarlık acil askeri yardım paketini onayladı.
İNGİLTERE: Dışişleri Bakanı James Cleverly, Hamas’ın İsrail’de sivillere yönelik saldırısını kınadı, “İngiltere her zaman İsrail’in kendini savunma hakkına destek verecektir” dedi.
ALMANYA: Başbakan Olaf Scholz, “Gazze’den roket ateşi ve tırmanan gerilimden şoke olduk. Hamas’ın saldırılarını kınıyoruz” ifadelerini kullandı.
FRANSA: Cumhurbaşkanı Emmanul Macron da İsrail’le dayanışma mesajarı vererek, bu ülkenin güvenliğine olan bağlılığını dile getirdi.
HOLLANDA: Başbakan Mark Rutte “Bu şiddet durmalı. İsrail, kendini savunmak için her hakka sahip” ifadelerini kullandı.
İRAN: Yarı resmi haber ajansı ISNA’ya göre dini lider Ali Hamaney’in danışmanı Yahya Rahim Safavi, Hamas savaşçılarını tebrik etti, “Filistin ve Kudüs özgürleşene kadar Filistinli savaşçıların yanında olacağız” diye konuştu.
KATAR: Dışişleri Bakanlığı’nın açıklamasında tırmanan gerilimden “sadece İsrail’in sorumlu olduğu” ifade edildi, taraflara itidal çağrısı yapıldı.
SUUDİ ARABİSTAN: Dışişleri Bakanlığı, şiddetin derhal sonlandırılması çağrısında bulundu.
MISIR: Dışişleri Bakanlığı gelişmelerin ciddi sonuçları olabileceği konusunda uyardı, sivillerin tehlikeye atılmaması çağrısında bulundu.
RUSYA: Dışişleri Bakanı Yardımcısı Mihail Bogdanov İsrail, Filistinliler ve bölgedeki Arap ülkelerle irtibatta olduklarını belirterek itidal çağrısı yaptı.
LÜBNAN: İran destekli Lübnan Hizbullah’ı, Filistin direnişinin liderleriyle doğrudan irtibatta olduklarını belirtti, gelişmeleri İsrail’in işgaline karşı kararlı bir cevap ve bu ülkeyle normalleşme isteyenlere bir mesaj olarak niteledi.
Abbas’tan ‘koruma’ çağrısı
Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas, Fransız mevkidaşı Emmanuel Macron ile telefonda görüştü. Abbas, “Başkenti Doğu Kudüs olan Filistin Devleti topraklarında İsrail’in işgaline son verilmesi ve halkımızın bağımsızlık, egemenlik ve Birleşmiş Milletlere tam üyelik hakkının tanınması, bölgede güvenliği, istikrarı ve barışı sağlayacak şeydir” ifadelerini kullandı. Abbas ayrıca ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken ile telefon görüşmesi gerçekleştirdi. Uluslararası hukukun İsrail üzerinde uygulanmamasının, Filistin halkının maruz kaldığı zulmün sürmesinin, bölgedeki durumları sonuçlarına kimsenin katlanamayacağı bir patlamaya doğru sürüklediğine dikkati çeken Abbas, Filistin halkına uluslararası koruma sağlanması çağrısında bulundu.
Fidan’dan diplomasi trafiği
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, yaşanan gerilimin ardından ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, Katar Dışişleri Bakanı Şeyh Muhammed Al Thani, Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı Faysal bin Farhan, Mısır Dışişleri Bakanı Sameh Shoukry, Filistin Dışişleri Bakanı Riad Malki ve İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Abdullahiyan ile telefonda görüştü. Dışişleri’nden yapılan açıklamada da “Şiddet eylemlerinin ve buna bağlı tırmanmaların kimseye bir fayda sağlamayacağını vurguluyor, tarafları itidalle hareket etmeye ve fevri adımlardan uzak durmaya çağırıyoruz” denildi.
‘Sivil kaybına karşıyız’
AK Parti Sözcüsü Ömer Çelik dün yaptığı açıklamada İsrail-Filistin çatışmasına ilişkin şu değerlendirmeyi yaptı: “Yakından takip ediyoruz. Prensip olarak her türlü sivil ölüm kaybına karşıyız. Hangi taraf olursa olsun sivillerin kaybına yol açacak şiddetten uzak durulması gerektiğini belirtiyoruz. İtidal önemlidir. Karşılıklı olarak şiddetin artırılmasının daha vahim sonuçları olacaktır. Şiddetin daha fazla tırmanmasından kaygı duyduğumuzu ifade ediyoruz. Yakından takip ediyoruz, sürekli bilgi alıyoruz, ilgili tüm birimlerimiz takip ediyor.”
İsrail’deki Türkler endişeli
ÇİĞDEM YILMAZ İstanbul - Hamas’ın İsrail’e sızarak başlattığı saldırı, bu ülkede yaşayan Türkleri de etkiledi. Kudüs’te genel cerrahi asistanlığı yapan Ata Maden, saldırı sonrası sıcak noktada yaşananları şöyle aktardı: “5 yıldır İsrail’deyim, ilk defa böyle bir şeye şahit oldum… Sesleri duyar duymaz kedimle birlikte barınağa indik. Buradaki apartmanların hepsinin altında roket barınakları var. Kaldığım yerdeki nüfusun yüzde 30’u Arap… Ağırlıklı Yahudilerin yaşadığı yerlere göre daha güvenli… İsrail’de Sukot Bayramı var, yaklaşık bir hafta insanlar evlerinin önünde kurdukları çadırlarda yaşıyor. Bir de Şabat. Şabat günleri insanlar elektronik alet kullanmaz, bu da insanların saldırılardan haberdar olmasını geciktirdi. Şabat günlerinde apartman kapıları da açık olur, kimse kapısını kapatmaz. Evlere bu kadar rahat girilmesinin nedeni de kapıların açık olması olabilir.”
Tel Aviv’de 6 yıldır yaşayan ve adını vermek istemeyen bir Türk vatandaşı da, “Sabah saatlerinde sık sık sirenler çaldı, sığınaklara indik... Hiç beklemediğimiz bir şeydi. İsrail halkı da aynı şeyi söylüyor. Sokaklar şu anda da bomboş. Sadece kan vermeye gidenler var. Endişe ile bekliyoruz” dedi.
