Duman yükselen dağın ardındaki gerçek! Jeologlar açıkladı: 'Volkan değil, heyelan'
13.5 milyon insanın etkilendiği Kahramanmaraş merkezli 7.7 ve 7.6 büyüklüğündeki depremler sonrasında artçı depremler sürerken, sosyal medyadan yayılan Kahramanmaraş Kuşkayası Dağı'na ait görüntüler endişe yarattı. Panik edilecek bir durum olmadığını dile getiren Prof. Dr. Süleyman Pampal ve Prof. Dr. Osman Bektaş, bu görüntülerin ardındaki gerçeği Milliyet.com.tr'ye anlattı.
Kahramanmaraş'ta meydana gelen 7.7 ve 7.6 büyüklüğündeki depremler sonrasında Göksun ilçesinin Kuşkayası Dağı'nda dumanların yükseldiği görüldü. Kahramanmaraş'ın Göksun ilçesine bağlı Büyükkızılcık köylüleri Kuşkayası Dağı'nda depremden sonra dumanlar çıkmaya ardından da siyah sıvıya benzer bir maddenin aktığını söyledi. Videoya alınan anlar ise sosyal medyada paylaşıldı. Büyük panik yaratan görüntüler sonrasında bölgede bir yanardağ aktivitesi olup olmadığı ise akıllarda soru işareti oluşturdu.
'Volkanik patlama' iddialarıyla ilgili canlı yayında açıklama yapan AFAD Deprem Risk Azaltma Genel Müdürü Prof. Dr. Orhan Tatar, "Göksun'da gözlemlerimiz, bölgede herhangi bir lav akması, volkanik kül, petrol veya gaz çıkışı olmadığı yönündedir. İddialar yalan. Volkanik patlama yaratacak kayaç grubu yok" dedi. Tatar açıklamalarını şöyle sürdürdü:
"Sosyal medyada herkes yorum yapıyor, oturduğunuz yerden lütfen yorum yapmayın. Şu özel anlarda yaptığınız her yorumun sahadaki yansıması çok kötü oluyor. Bunu kabul etmiyorum. Hocalarımızdan daha sağduyulu, daha sağlıklı veri elde ederek yorum yapmalarını istiyoruz. Şu anda herkes volkanın sözde patlamasını bekliyor. Volkanik aktivite olarak değerlendirilen olay gözlemlendi, olayın depremle tetiklenen basit bir kütle hareketinden başka bir şey değil. Bölgede zaten volkanik patlamaya sebep olacak bir kayaç grubu yok, kayalar var. Buraya sürekli bilgi akışı geliyor, anında değerlendirebilecek yapıya sahibiz. Göksun'da volkanik çıkış ve lav akması söz konusu değil. Burada herkes zamanla yarışıyor."
Peki konuyla ilgili jeoloji uzmanlarının yorumu ne? İşte detaylar...
'ENERJİNİN BÜYÜK KISMI YÜZEYE ÇIKIYOR'
Karadeniz Teknik Üniversitesi Jeoloji Mühendisliği Bölümü Eski Öğretim Üyesi Prof. Dr. Osman Bektaş konuyla ilgili, "Yanardağ olması mümkün değil" diyerek bölgede iki kere 7'den yüksek deprem olduğunu ve ister istemez bu enerjinin yüzeye çıktığını söyledi. Prof. Dr. Bektaş, "18 km'ye yakın derinlikte olan enerjinin büyük bir kısmı yüzeye çıkıyor ve yüzeyde deformasyon dediğimiz yer kabuğunun şeklini değiştiriyor, kırıyor. Neden kırıyor, çünkü yer kabuğu kırılgandır. Kırılgan olduğu için parçalıyor, bu parçalı yapı da videoda görüldüğü gibi büyük çukurlar oluşturuyor. Deprem enerjisinin yer kabuğunda bu şekilde yüksek, alçak yerler oluşturması gayet doğal. Bu konunun yanardağ ile bir ilgisi yok" ifadelerini kullandı.
'TEDİRGİN OLMAYA GEREK YOK'
Ayrıca bölgede aktif bir yanardağ olmadığını, görülen bulutun da toz bulutu olduğunu dile getiren Prof. Dr. Bektaş, yer altında meydana çıkan enerjinin neredeyse 130 tane atom bombası atılarak oluşturulacağına dikkat çekerek şöyle konuştu:
"Yer altında meydana çıkan çok büyük bir enerji. 130 tane atom bombası yer altında atarsan elbette ki büyük bir sıcaklıkla büyük bir toz bulutuyla bu kayaları havaya fırlatacak, bu gayet doğal bir şey. Enerji muazzam bir enerji, patlama şeklinde gelişiyor. Kimse bu görüntüleri görüp çıkan iddialarla korkup tedirgin olmasın. İnsanları bu şekilde korkutup da tedirgin etmeye gerek yok, zaten korkacağı kadar korkmuşlar. Bugün ne yanardağ var ne volkan akması var. İnsanların da tedirgin olmasına gerek yok."
'SEBEBİ HEYELAN OLABİLİR'
Gazi Üniversitesi Öğretim Üyesi, Deprem Uzmanı Prof. Dr. Süleyman Pampal ise bahsedilen görüntülerin bulut, birikmiş kar veya heyelan olabileceğini dile getirdi. Dağda oluşan görüntülerin yanardağ olmadığının altınız çizen Prof. Dr. Pampal konuyla ilgili şu ifadeleri kullandı:
"Bu depremde o kadar çok örselenme var ki sadece yapılar yıkılmıyor, her türlü doğa olayı oluyor. 7,8 büyüklüğündeki bir depremde yer kabuğunda ve yeryüzünde çok önemli değişiklikler olur. Heyelanlar olur, orada birikmiş kraut akabilir, başka malzemeler dökülebilir bu tür görüntüler oluşturabilir. Muhtemelen heyelan oluyor zaman zaman ve toz bulutu yükseliyor yukarıya. Fayın çevresinde olan bir yer orası. Yanardağ söz konusu değil tabii ki."
'YANARDAĞ DEMEK ABSÜRT OLUR'
Bölgede aktif herhangi bir yanardağı faaliyeti olmadığını ve yanardağun bir günde ortaya çıkmayacağını dile getiren Prof. Dr. Pampal, "Yanardağlar için bölgede birtakım ipuçları olur, bölgede sürekli yükselmeler olur ve bunlar da sürekli kaydedilir. Bölgeyi de bilen biri olarak söylüyorum, yanardağ olma ihtimali olduğunu görmüyorum. Bu biraz absürt olur" ifadelerini kullandı.
Videoda görülen siyahlıkların toprak olduğunu söyleyen Prof. Dr. Pampal, "Bir fotoğraf ve video üzerinden yanardağ yorumu yapmak çok doğru değil. Meteorolojik olaylar olur, gölgeler olur, ışık yansıması olur, bulut olur orayı gözlemlemeden video ve fotoğraf üzerinden bu yorumu yapmak doğru değil. Orada heyelan hareketlerine bağlı olarak bir akma hareketi olmuştur. Heyelana bağlı toz bulutu olmuştur. Dağdaki kar veya ince toz birikintisinin dağın eteğine dökülüp moloz birikintisi akması sonucunda oluşmuş bir görüntü olarak tahmin ediyoruz. Paniğe kapılacak bir durum yok" diyerek sözlerini noktaladı.
