02.11.2015 - 02:30 | Son Güncellenme:
Ayşegül Kahvecioğlu - Analiz
7 Haziran seçimlerinden yalnızca 5 ay sonra gerçekleşen dünkü seçimlerde, tüm Türkiye’de olduğu gibi Doğu Anadolu’da da HDP ve MHP büyük hüsran yaşadı. Ak Parti’nin oyları ise beklenenin üzerinde artış gösterdi. 7 Haziran’da Ağrı, Ak Parti’nin yüzde 60’lık oy kaybı ile doğuda en büyük hezimeti yaşadığı 3. il olmuştu. HDP ise aldığı 187 bin oyla açık ara şampiyon olup, Meclis’e dört vekil birden göndermişti. Dünkü seçimlerde Ak Parti, Ağrı’da oy oranını 10 puan artırarak HDP’ye kaptırdığı 1 vekili geri aldı. Böylece HDP’li Mehmet Emin İlhan’ın yerine yeni dönemde Ak Partili Cesim Gökçe Meclis’te olacak. CHP ve MHP’nin toplam oy oranı ise Ağrı’da yine yüzde 3’ü bulamadı.
7 Haziran’da Ak Parti, CHP ve HDP’nin birbirine en yakın oy oranını tutturduğu illerden birisi olan Ardahan’da, Ak Parti ve HDP Meclis’e birer vekil göndermişti. Dünkü seçimde ise CHP 7 Haziran’da kaybettiği 8 puanı seçmenden geri topladı ve yüzde 29’luk oy oranıyla HDP’nin bir vekilini elinden aldı. Ak Parti’nin oylarını 10 puan artırması ve HDP’de yaşanan 8 puanlık düşüş; HDP oylarının Ak Parti ve CHP’ye kaydığı yorumlarına neden oldu. Yeni durumda HDP’li Taşkın Aktaş’ın vekilliği düşerken, Musul Konsolosluğu sırasında IŞİD tarafından rehin tutulan CHP’li Öztürk Yılmaz vekil seçildi. Bingöl’den 7 Haziran’da Ak Parti iki, HDP bir vekil çıkarmıştı.
Dünkü seçimde vekil dağılımında değişiklik olmadı. Ancak Ak Parti’nin 18 puan birden kazanması; HDP’nin ise 11 puan kaybetmesi, oyların HDP’den Ak Parti’ye kaydığını gösterdi. 7 Haziran’da Bitlis’teki üç vekilin ikisini HDP, birini Ak Parti almıştı.
HDP 10 puan düştü
Muhafazakar seçmenin yoğun olarak yaşadığı Elazığ, 7 Haziran’da MHP’nin doğudan vekil çıkardığı iki ilden biri olmuştu. Ak Parti, yüzde 52,8 olan oy oranını dünkü seçimlerde yüzde 66,8’e çıkararak, ilin dört vekilinin tamamını kazandı. MHP ise 7 puanlık düşüşle, 7 Haziran’da kazandığı bir vekili de Ak Parti’ye kaptırdı. MHP’li Yavuz Temizer’in vekilliği düşerken, Ak Partili Ejder Açıkkapı, vekil oldu.
7 Haziran’da CHP’nin doğuda vekil çıkardığı iki ilden birisi Erzincan olmuştu. Oylarını dünkü seçimlerde yüzde 2,5 da olsa artıran CHP, Ak Parti’nin de 7,5 puanlık yükselişi nedeniyle elindeki vekili kaybetti. Yeni dönemde CHP’li Erdoğan Özyalçın yerine Ak Partili Serkan Bayram Meclis’te olacak. MHP’nin ise Erzincan’da yüzde 16,5 olan oyu, dünkü seçimlerde yüzde 10,1’e düştü. MHP’nin kaybettiği oylar, olduğu gibi Ak Parti’ye geçti. Erzurum, 7 Haziran’da dört Ak Parti, bir MHP, bir de HDP vekili çıkarmıştı.
Hakkari yine HDP’nin
Dünkü seçimlerde MHP, Erzurum’da 9 puan kaybetse de sahip olduğu 1 vekili koruyabildi. HDP’nin oylarındaki 5,5 puanlık düşüş ise, elindeki vekili kaybetmesine neden oldu. Hem MHP hem de HDP oylarının gittiği Ak Parti’nin oy oranı ise yüzde 68’e ulaştı. Yeni dönemde HDP’li Seher Akçınar Bayar yerine Ak Partili Orhan Deligöz Meclis’te olacak.Hakkâri, 7 Haziran’da Türkiye’de bir partinin en çok oy aldığı il olmuş, HDP’nin başarı yüzdesi 85’e ulaşmıştı. Dünkü seçimlerde de tablo değişmedi. HDP, Hakkâri’de oyların yüzde 84’ünü alarak, HDP’ye ilin üç vekilinin tamamını kazandırmış oldu. HDP, 7 Haziran’da Iğdır’dan iki vekil birden çıkarmıştı. Ancak dünkü seçimlerin kazananı 7 Haziran’a göre oylarını 19 puan birden artıran Ak Parti oldu. HDP’nin oylarında önemli bir düşüş görülmezken, MHP’nin kaybettiği 14 puanın, olduğu gibi Ak Parti’ye geçtiği gözlemlendi. Yeni durumda HDP’li Kıznaz Türkeli yerine Meclis’te Ak Partili Nurettin Aras yer alacak.
Oylar Ak Partiye kaydı
Kars’ta dünkü seçimlerde HDP oyları 7 Haziran’a göre 9 puan düşerken, Ak Parti oylarının 8,5 puan artması; HDP’nin kaybettiği oyların Ak Parti’ye kaydığını gösterdi. Kars’ta HDP’nin Ak Parti’den bin 664 oy az alması, bir vekil kaybetmesine neden oldu. Yeni oluşan durumda, HDP’li Şafak Özanlı’nın yerine Ak Partili Yusuf Selahattin Beyribey Meclis’te olacak.
Tunceli’de bir vekili geri aldı
CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu’nun da memleketi olan Tunceli’de 7 Haziran’da CHP bir hüsran yaşamış, 2011 seçimlerinde kazandığı iki vekilin ikisini de HDP’ye kaptırmıştı. Dünkü seçimlerde ise CHP, oylarını 8 puan birden artırarak, bir vekilini geri aldı. HDP’nin oyları ise Tunceli’de 4 puanlık bir düşüşle 55,8’e geriledi. Yeni durumda HDP’li Edibe şahin yerine CHP’li Gürsel Erol Meclis’te olacak. 7 Haziran’da Ak Parti, 2011 seçimlerine göre yarı yarıya düşen oy oranı nedeniyle Van’dan, ancak bir vekil çıkarabilmişti. Dünkü seçimlerde Ak Parti 10 puanlık yükselişle yüzde 30 bandına ulaştı ve vekil sayısını ikiye çıkardı. HDP’nin oylarında yaşanan 8 puanlık kaybın, Ak Parti’ye geçtiği gözlemlendi.
Malatya’da oyu arttı
7 Haziran’da CHP’nin bir vekil çıkarabildiği doğu illerinden birisi olan Malatya’da dünkü seçimlerde de vekil dağılımı değişmedi. Ancak diğer partilerden gerçekleşen ufak oy geçişleri sayesinde Ak Parti’nin oy oranı yüzde 58’den yüzde 67’ye ulaştı. Muş’ta da 7 Haziran’da ortaya çıkan iki HDP’li, bir Ak Partili vekil tablosu dünkü seçimde de değişmedi. Ancak HDP’de 12,7 puanlık düşüş yaşanırken, Ak Parti’deki 11,5 puanlık artış, HDP’nin kaybettiği oyların doğrudan Ak Parti’ye geçtiğini ortaya çıkardı.