21.12.2023 - 11:48 | Son Güncellenme:
Emrah KIZIL-Gıyasettin TETİK/ DHA
UNESCO Dünya Kültürü Mirası Listesi'nde yer alan 5 bin 799 metre uzunluğundaki ve bugüne kadar bilinen 101 burcundan da 98'i ayakta kalan Diyarbakır surlarında 3 yıl önce Büyükşehir Belediyesi İmar ve Şehircilik Daire Başkanlığı tarafından, Valilik desteği, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı'nın finansıyla restorasyon çalışmaları başlatıldı.
'Surlarda Diriliş' sloganıyla başlatılan çalışmalarda yapılan kazılarda da birçok tarihi eser ve yapı gün yüzüne çıkarılıp Diyarbakır Müze Müdürlüğü'ne teslim edildi. Birçok medeniyete ev sahipliği yapan kentin en önemli simgesi konumundaki surlarda 3 yıllık süreçte etaplar halinde yapılan çalışmalarda toplam 300 milyon lira harcandı.
'HER BİR BURCA FARKLI FONKSİYON VERİLECEK'
Vali Yardımcısı ve Büyükşehir Belediyesi Genel Sekreteri Abdullah Çiftçi, burçlardaki çalışmaları anlatarak, "Surlarda Diriliş, mottosuyla başlayan ve Cumhuriyet tarihinin en büyük restorasyon süreçleri devam ediyor. Bugüne kadar 300 milyon liralık bir harcama yapıldı. 8 etapla restorasyon süreçleri devam ediyor. Bir kısımda yüzde 80, başka bir kısımda yüzde 85 seviyelerine gelmiş durumundayız. Önümüzdeki yıl etapların tamamını bitirmeyi düşünüyoruz. Burası UNESCO Dünya Mirası Listesi'ne girmiş, Diyarbakır ve Türkiye'deki en kadim eserlerden birisidir. Burası 101 burçtan oluşuyor. Fakat günümüze kadar 98 burç ayakta kalabilmiş. Bu burçlardan 55'i, son 3 yıl içerisindeki ihalelerle restorasyon sürecine başlanmıştı. Daha önce de Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından 17 burcun ihaleleri yapılmıştı. Bu 98 burçtan 70'inin restorasyon süreçleri tamamlanmış oldu. Geriye 28 burç kaldı ve önümüzdeki süreçlerde de bunların restorasyon süreçleri başlayacak. Çok hassas, ince bir detayla ve özel bir mimariyle surlardaki bu restorasyon devam ediyor. Yapılan bütün çalışmaların hepsi orijinaline uygun ve koruma kurullarından izin alınarak yapılıyor. Bittiğinde bütün dünya milletlerine rahat hizmet verebilecek bir duruma gelecek. Surları sadece restorasyon sürecine tabii tutmuyoruz. İçerisindeki burçların fonksiyonlandırılması noktasında da bakanlıkla bir çalışma içerisindeyiz ve her bir burca farklı bir fonksiyon vererek Diyarbakır'ın hem turizmine hem de ticaretine yön verecek şekilde çalışmalar içerisindeyiz" diye konuştu.
'SUR İÇERİSİNDE 347 YAPININ RESTORASYONU DA DEVAM EDİYOR'
Sur içi bölgesinde Diyarbakır'ın tarihi mimarisine uygun 347 yapıda da restorasyon çalışmalarının sürdüğünü ifade eden Çiftçi, "Yine surların hem içerisinde hem dışında hem de bitişiğinde yapılan kaçak yapıların ortada kaldırılması noktasında bir çalışma yapıldı. Benusen Mahallesi başta olmak üzere surları işgal eden tüm evlerin kamulaştırılarak yıkılması sağlandı, yeşil alan olarak kavuşturulmuş oldu. Dolayısıyla surların hem önü hem de dışının etrafı açılmış oldu. 360 derece rahatlıkla gezilebilecek bir formasyona kavuşturulmuş oldu. Restorasyon çalışmalarının bitiminde surların aydınlatılmasıyla ilgili bir çalışma yürütülüyor. Rahatlıkla her yerden görülebilecek ve ihtişamını ortaya çıkaracak bir çalışma da devam ediyor. Sur içerisinde de Diyarbakır'ın sivil mimarisine de uygun 347 yapının restorasyonu da devam ediyor. Hem surların hem de içerisindeki tescilli yapıların, tarihi eserlerin restorasyonuyla beraber tarihi bir fonksiyonuna bürünmüş olacak" dedi.