Diyarbakır’ın ödüllü kütüphanesi

Diyarbakır Kayapınar Belediyesi ve Studio Vertebra iş birliğiyle çalışmaları bir yıldır devam eden Diyarbakır Halk ve Çocuk Kütüphanesi, Barselona’da düzenlenen mimarlık yarışması 2A Continental Architectural Awards’ta Geleceğin Projeleri kategorisinde üçüncü oldu. 2019 Mart ayında tamamlanması planlanan proje, çocuk odaklı kütüphane anlayışını hayata geçirmesi bakımından da Türkiye’de bir ilk olmaya aday. Projenin detaylarını Studio Vertebra Kurucu Ortağı ve Baş Mimar Gencer Yalçın’dan dinledik.

- Diyarbakır Halk ve Çocuk Kütüphanesi’ni “Geleceğin Projeleri”nden biri yapan kriterler neydi?

Yenilenebilirlik, sürdürülebilirlik gibi; gri su geri dönüşümü, doğal rüzgar sirkülasyonu, gölgeli ve çeperli yapı etkenlerini bünyesinde bulundurması yanında, modern ve kültürel olanın uyumu gibi hususlar öncelikle dikkat çeken konular oldu. Bunun yanı sıra iç dış ilişkisinin doğru kurulduğu, hem sakin hem etkileşimli alanların bulunduğu, kentle ilişkisini doğru kuran bir proje olmasının ödülde katkısı olduğunu düşünüyoruz.

Tasarımda Diyarbakır Suriçi bölgesinin sokak-avlu ilişkisi ve dam kullanımından türeyen kademeli yapısını referans aldık. Gerek kütlesel uyum, gerek malzeme seçimleri sırasında eski kent dokusu bizim için güçlü bir referans oldu. Bu bağlamda merkezi avlu, çeşme ve ağaç merkezli bir orta bahçe gibi tasarlanırken dış çeperlere doğru özelleşmiş iç avlular ve teraslarla mimari dil bütünlüğü sağlandı.

- Çocuk odaklı bir kütüphane olması bakımından neler gözetildi?

Diyarbakır’a çocuklar için sadece kitap merkezli bir platform olmanın ötesinde oyun ve eğlencenin de öğrenmenin bir parçası haline getirildiği bir mekân kazandırmayı amaçladık. Bu yüzden kütüphanenin tasarımında özellikle gözettiğimiz unsur, keşif duygusu oldu. Oturdukları mobilyalardan labirente dönüşebilen alanlara, merak ve keşif duygusunu merkeze alan bir mekansal stratejiyle hareket ettik. Bunun dışında cep sinemasından kod yazma odalarına, birçok ihtiyaç da gözetildi. Buna ek olarak hem halk kütüphanesi hem çocuk kütüphanesi, engellilerin rahatça erişebileceği şekilde tasarlandı ve engelliler için özelleştirilmiş kullanım alanlarına sahip.

Sezgin ve Sancar’ın adını taşıyacak

Yaklaşık on bin metrekare kullanım alanına sahip Diyarbakır Halk ve Çocuk Kütüphanesi, 2500 kişiyi ağırlayabilecek kapasitede tasarlandı. Kayapınar Belediyesi, halk kütüphanesi birimine Prof. Dr. Fuat Sezgin Gençlik Kütüphanesi, çocuk kütüphanesi birimine ise Prof. Dr. Aziz Sancar Çocuk ve Oyuncak Kütüphanesi adını verdi. Kütüphanenin bir milyon kitaba ev sahipliği yapması planlanıyor.