15.08.2021 - 07:00 | Son Güncellenme:
ÖNDER YILMAZ Ankara - DSİ’nin 2021 tarihli raporunda; Meteoroloji Genel Müdürlüğü’nce yapılan yağış ihbarlarının akışa geçip sel tehdidi oluşturup oluşturmadığının tespitinin büyük önem kazandığı vurgulandı. Bu amaçla taşkın riski durumunun anlık tespit edilmesi için Karadeniz’e radarlı izleme sistemi kurulmaya başlandığı kaydedildi. Dere yataklarında taşkın riskine ilişkin tespitlerin sms, email ve alarm ile ilgili mercilere bildirilmesi için Trabzon, Rize ve Giresun’da radar sensörlü üç pilot istasyon kurulduğu ve başarı ile test edildiği açıklanan raporda, tüm Karadeniz Bölgesi’ne 120 ilave istasyon kurulması için çalışmalar yapıldığı belirtildi.
Harita çıkarılıyor
Karadeniz’de taşkın riski olan bölgelerde “taşkın tehlike haritaları” oluşturuldu aktarılan raporda, belediye alt yapı yetersizliği nedeniyle oluşan şehir sellerinin dere taşkınlarıyla birlikte bütünleşik olarak çözümlenmesi ihtiyacı doğduğu, bu amaçla pilot çalışma başlatıldığı kaydedildi. Karadeniz’de sık sık yaşanan sel felaketleri nedeniyle, “mobil taşkın koordinasyon merkezi” oluşturulduğuna değinilen raporda, mobil koordinasyon aracında; uydu telefon donanımı, her türlü koruyucu giyim eşyası, dinlenme ve uyuma alanı, bilgisayar ve taşkın yayımlarına ilişkin haritalar bulundurulduğu belirtildi.
Raporda, sellerin en büyük nedenlerinden biri olan ağaç, kök ve büyük materyallerin köprü ve menfez gözelerini tıkaması sorununu aşmak için “geçirgen bentlerle tuzaklama” formülü geliştirildiği dile getirildi. Buna göre, derelerin debi değerleri köprü ve menfezlerin yüksekliğini doğru ayarlayabilmeleri için Karayolları Genel Müdürlüğü’ne verilecek. Taşkın anında ise, özellikle şehir merkezlerinde, meskûn alanlarda üst havzalardan gelen ağaç, kök ve malzemelerin köprü ayaklarında birikmesi neticesinde oluşan taşkınlar için yukarı havzalarda bent tuzaklaması yapılacak ve köprülere ulaşması engellenecek.
72 bin dere
Rapora göre sadece Rize, Giresun, Trabzon, Gümüşhane ve Bayburt’da 72 bin sulu ve kuru dere varlığı tespit edildi. Sulu derelerin taşkın kontrolünün yapılabildiği belirtilen raporda, asıl can alıcı yerlerin yan dereler olduğu, su bulunmayan yataklara vatandaşların ev ve yol yaptığı, aşırı yağışlar nedeniyle de toprağın sabun gibi kaydığı ve üzerinde ne varsa önüne katarak büyük yıkıma yol açtığı vurgulandı.
200 taşkın, 1 milyar TL zarar
Raporda, yılda ortalama 200 taşkın olduğu ve 1 milyar TL zarar oluşturduğu belirtilirken, 2003-2020 döneminde yaşanan bin 350 adet taşkın sonucu 267 vatandaşın hayatını kaybettiği ifade edildi.