Daha sağlıklı bir dünya mümkün

Meltem Günay - Beslenme uzmanı ve sürdürülebilir yaşam uzmanı Dilara Koçak'ın, Avrupa Birliği Türkiye Delegasyonu'nun desteğiyle yayınlanan "Sürdürülebilir Yaşam Günlüğü 2022", daha yaşanabilir bir dünya için önemli ipuçları veriyor. "Daha temiz bir dünyada daha iyi bir yaşamı nasıl sağlayabiliriz" sorusuna yönelik yanıtların yer aldığı çalışma hem bir ajanda hem de bir kılavuz.

Doğanın kendini sürdürmek için insana ihtiyacı olmadığını ama insanların yaşamak için doğaya ihtiyacı olduğuna işaret eden Koçak, "Küresel gıda üretiminin ciddi oranda fosil yakıt girdisine bağlı olması ve gıda israfı iklim krizine ciddi katkı yapıyor. Umarım hem bizim hem de gezegenimizin sağlığını korumanın ne kadar önemli ve birbiriyle yakın ilişkili olduğunu daha iyi anlamışızdır. Unutmamalıyız ki bizler doğanın sahibi değil bir parçasıyız" dedi.

Çalışma hakkında bilgi veren Koçak, "12 aya böldük ve her ayın içinde özel günler var. Biz yemediklerimizden sorumluyuz. Çünkü yemiyorsanız israf ediyorsunuz. Üç gıdadan biri çöpe gidiyor, bu da sera gazı salınımını artırıyor. Her altı saniyede bir futbol sahası büyüklüğünde bir orman yok oluyor. Her bir seçimimiz sadece bizim için değil gezegenimiz için de önem taşıyor. Yapacağımız küçük değişikliklerle bunu başarabiliriz" diye anlattı.

Avrupa Birliği Türkiye Delegasyonu Başkanı Nikolaus Meyer-Landrut da, çalışmanın bir kılavuz olduğunu belirterek, "AB üyesi ülkeler gibi Türkiye de iklim değişikliği etkileri karşısında en savunmasız ülkelerden biri. Dünyanın artık hastalandığının farkındayız.

Gezegenimizi korumak için yapılacak daha çok şey var, daha yolun başındayız. Paris Anlaşması'ndaki hedeflere ulaşmak için daha çok çalışmak gerekiyor" dedi.

‘Plastik yiyoruz’

Koçak'ın çalışmasında dikkat çektiği önemeli konulardan biri de plastikler. Koçak, "Evet, plastik yiyoruz. Ayda yaklaşık 21 gram, yıldaysa 250 gramdan fazla plastik tükettiğinizi biliyor musunuz? Bunlar sadece sağlığımızı bozmakla kalmıyor, yaşam alanımız olan gezegenimizi de tahrip ediyor" dedi. Bunun için bir baret, bir tekerlek, bir tarak, bir askı ve bir kredi kartı gösteren Koçak, "Ömrümüz boyunca bir araba tekerleği kadar plastik yiyoruz. Bir yıl boyunca bu baret kadar, üç hafta boyunca bu tarak kadar, beş hafta boyunca bu askı kadar ve bir hafta boyunca bu kredi kartı kadar plastik yutuyoruz" diye konuştu.

Elmayı çöpe atmadan önce tekrar düşün

FAO’nun raporuna göre, her yıl tahıl ve bakliyatta yaşanan kayıplar nedeniyle 75 milyar metreküp su israf ediliyor ve 912 trilyon kilokalori boşa gidiyor.

Mümkün olduğunca kullanılmayan ambalajı açılmamış ve bozulmamış gıdaları ihtiyacı olan kişilere ulaştırmalısınız.

Et ve hayvansal ürünlerin üretilmesi için yılda 715 milyon hektar arazi kullanılıyor. Bu ürünlerin tüketilmeden atılmamalarını sağlamak için hala gıda bankaları ile tanışmadıysanız tam zamanı.

Gıda kaybı ve israfının küresel ayak izinin 3.3 milyar ton karbondioksite eşdeğer olup toplam sera gazı emisyonlarının yüzde 7’sini ifade ettiğini unutmayın.

Geleceği besle

Çalışmada, BM Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları 2030 doğrultusunda, gezegen ve insan sağlığını iyileştirmeyi ve beslenmeyi hedef alan ‘Geleceği Besle’ hareketine katılmak için çağrıda bulunuluyor. İşte o maddeler:

Tek kullanımlık plastikten uzaklaşın

Tüketim çılgınlığından vazgeçin, ihtiyacınız olduğu kadar alın paylaşın

Sürdürebilir tarım, sürdürülebilir hayvancılık, sürdürülebilir balıkçılık konusunda farkındalığınız artırın

Çevre dostu ve sürdürülebilir moda konusunda bilinçlenin

İsraf etmeyin, dönüştürün, yeniden kullanın, bağışlayın

Çöplerinizi ayrıştırın ve mümkün olduğunca az atık çıkarmaya bakın

Daha az fosil yakıt kullanın, eğer mümkün değilse toplu taşıma kullanmaya özen gösterin, yürüyün, bisiklete binin

Gıda okur yazarlığı öğrenin.

Kurtarıcı dokuz öneri

Daha küçük porsiyonlar isteyin
Arta kalanları değerlendirin
Akıllı alışveriş yapın
Mükemmel görünmeyen sebze ve meyvelere de şans verin
Atıkları gübreye dönüştürün
Etiket okumayı öğrenin
Buzdolabı sıcaklığını kontrol edin
Mutfağa ilk giren ilk çıkar kuralını uygulayın
Gıdanızı paylaşın