Atatürk’ün otomobili 5 yılda restore edildi

Genelkurmay Başkanlığı, cumhuriyet tarihinin en önemli dönemlerine tanıklık eden, Atatürk’ün Anıtkabir’de sergilenen iki adet, 89 yaşındaki Lincoln otomobilinin ardından, üçüncü araç olan ve Atatürk’ün 1936-1938 yılları arasında makam aracı olarak kullandığı özel üretim Cadillac marka otomobili de orijinaline uygun restorasyonu yapılmak üzere Antika Otomobil Federasyonu ile iş birliği yaptı. Anıtkabir’de 23 Nisan Kulesi’nden sökülüp çıkarılan otomobil, 2018’de restorasyon için İstanbul’a götürüldü. 5 yıllık restorasyon sürecinde otomobilin eksik parçaları Amerika’dan getirilirken, iç döşemesi de aslına uygun olarak yeniden üretildi. Atıl ve çalışmaz durumda olan otomobil, cumhuriyetin kuruluşunun 100’üncü yılında, aslına uygun olarak restore edildikten sonra Ankara’ya getirildi. Anıtkabir’de düzenlenen teslim töreninin ardından otomobil, 23 Nisan Kulesi’ne yerleştirilmek üzere tekrar sökülüp, ait olduğu yere konulup montajı yapıldı.

Hatay’dan getirildi

Restorasyon sorumlusu Kemal Akel, otomobillerin restorasyonunu Mehmet Arsay Klasik Otomobil Müzesi’nin sahibi Cengiz Arsay’ın üstlendiğini belirtti. Akel, otomobilin Atatürk’e İş Bankası tarafından hediye edildiğini belirterek, “Bu otomobil 1935 model ve Atatürk’ün şahsi aracı. Otomobil, Atatürk’ün Anadolu gezisinde Hatay’da bekletilmiş, kız kardeşi tarafından otomobil Hatay’da bir yerde tutulmuş. Biraz atıl durumdaymış. Atatürk öldükten sonra 60’lı yıllara kadar Hatay’da vârisleri tarafından kullanılmış. Otomobil çalışmaz vaziyete gelince, vârisler İş Bankası ile iletişime geçti. İş Bankası da 1960’lı yıllarda otomobili alarak trenle Anıtkabir’e götürmüş” dedi.

Orijinal malzeme

Akel, Atatürk’ün, 2013 yılında restorasyon için Anıtkabir’den alınan 2 otomobilinin ardından Cadillac marka otomobili de restorasyon için teslim aldıklarını kaydederek, “Bu otomobilin restorasyon süreci biraz uzun sürdü. Çünkü pandemi dönemine denk geldi, hem yurt dışı kaynaklı, hem bizden kaynaklı, biraz beklemeler oldu. Bir de orijinal döşeme malzemesi birebir aynısı olarak yeniden imal edildi. Parçası eksik olanlar bulundu, mesela kaput amblemi, jant kapakları, eksik jantları vardı, bunların birebir orijinali bulundu. Amerika’dan bazı parçaların gelmesini bekledik, her şey aslına uygun restore edildi. Otomobil hazır duruma gelince montajına başladık. Biraz meşakkatli oldu ama sonuca ulaştık. Bu araç 7 kişilik limuzin olarak geçiyor. Atatürk öldükten sonra kullanıldığı zamanlarda iyi korunmamış, yorgundu. Aldığımızda parçaları orijinaldi, herhangi bir değişeni yoktu ama eksikleri vardı, çalışır vaziyette değildi. Biz otomobili çalışır duruma getirdik” diye konuştu.

Atatürk ve İnönü, otomobille yaptıkları bir yolculuk sırasında görülüyor.

‘Bu çok önemli, anlamlı bir görev’

Restorasyon sorumlusu Kemal Akel, Atatürk’ün otomobillerinin restorasyon sürecinde yer almanın sevindirici olduğunu belirterek şunları söyledi: “Biz çok duygulu anlar yaşadık, bir asırda herkese nasip olmayacak bir restorasyonda görev yapmanın vermiş olduğu bir mutluluk. Bu otomobilleri teslim ederken yerine restorasyon için bir diğerini alıyorduk. Bu otomobili teslim ettik, yerine İstanbul’a götürebileceğimiz bir araç yok, biz döndüğümüzde restorasyonun yapıldığı atölye boş vaziyette olacak, bu bizi üzecek. Çünkü çok alışmıştık, önemli bir görevi yerine getiriyorduk. Cumhuriyet’in 100’üncü yılında Atatürk’ün otomobilinin teslim edilmesi, ayrı bir boyut kazandı. Bunun mutluluğunu, huzurunu, onurunu yaşıyoruz.”