'Aşıda kafa karışıklığı giderilmeli'

ÇİĞDEM YILMAZ İstanbul - Delta varyantı anne adaylarının Kovid-19’un ağır geçirmesine hatta ölümüne neden oluyor. Delta’nın etkisiyle özellikle son haftalarda hamile ölümleri daha sık görülmeye başlandı. Uzmanlar, 3 aydan sonra hamilelerin aşı yaptırması gerektiğini söylüyor. Sağlık Bakanı Koca da gebelerin kovid 19’a yakalanma riskinin arttığına dikkat çekerek “Gebelerimizin aşı olmalarında bir tereddüt olmaması gerektiği bir kere daha bilim kurulumuzca ortaya konmuştur” açıklaması yapmıştı. Ancak koronavirüs vakalarında riskli gruplardan arasında yer alan anne adayları, aşı yaptırıp yaptırmama konusunda kararsız. Hayatını kaybeden birçok gebenin de çeşitli kaygılar nedeniyle aşı yaptırmadığı belirtiliyor. Aşı olmayan Meral, Havva ve Aysel de çocuklarını kucağına almadan Kovid-19 nedeniyle hayata gözlerini yuman o kadınlardan üçüydü. Üçü de aşı yaptırmayı doğumdan sonraya bırakmıştı. Milliyet’e konuşan Meral, Havva ve Aysel’in eşleri aşı olun çağrısında bulundu.

‘DOKTORUMUZ UYARMADI’

Bartın’ın Ulugeçitkadı köyünde yaşayan, 7 aylık hamile Meral Demiroğlu, Kovid-19’a yakalandıktan sonra hastaneye yatırıldı. Yoğun bakımda tedavi gören Demiroğlu’nun bebeği, sezaryenle alınarak kuvöze kondu. 4 çocuk annesi Demiroğlu ise tüm müdahalelere rağmen 15 Eylül’de hayatını kaybetti. Hamile olduğu için aşı yaptırmadığı öğrenilen Meral Demiroğlu’nun eşi Birol Demiroğlu, “Biz ailece aşılıydık, aşı karşıtı falan da değildik. Sadece gebelik döneminde aşının uygun olmayacağını düşündük. 2 ay sonra da normal doğum gerçekleşecekti ve doğumdan hemen sonra eşim de aşı olacaktı. Böyle olacağını bilmiyorduk. Keşke aşılı olsaydı. Özellikle gebe kadınlara, doktorların aşı olmaları yönünde uyarıda bulunması gerekiyor. Bizim doktorumuz bu yönde bir şey demedi. Eşimi kaybettikten sonra kanadım kolum kırılmış gibi oldum. Hâlâ kabullenmiş değilim. Lütfen aşı olun. Dört çocuğum annesiz kaldı. Bir parçamı kaybettim” dedi.

‘BİZE ‘AŞI OLUN’ DENMEDİ’

Bursa’da özel bir fabrikanın kreşinde çocuk gelişim öğretmeni olarak görev yapan 9 aylık hamile Aysel Şentürk, rahatsızlanınca hastaneye kaldırıldı. Aysel öğretmenin Kovid testi negatif çıkınca ilaç yazılarak evine gönderildi. Rahatsızlanınca tekrar hastaneye kaldırılan Şentürk’ün PCR  testi bu kez pozitif çıktı. Durumu ağırlaşanı genç kadının bebeği sezaryenle alındı. Yoğun bakıma kaldırılan Şentürk, 10 gün sonra, 15 Eylül’de hayata gözlerini yumdu. İkinci çocuğunu alamadan ölen Şentürk’ün eşi Ali Şentürk, ölen eşinin neden aşı olmayı ertelediğini açıkladı:

“Eşim aşı karşıtı değildi. Ancak hamileliğin başında hamilelere aşı yapılmıyordu. Bir de bize herhangi bir doktor aşıyı önermedi ve aşıyı önermediği gibi herhangi bir doktor da bize ‘Aşı olun’ demedi. Biz de yaptırmadık. Eşim rutin kontrollere gittiğinde, aşının yan etiklerine dair net bir şey bilmediğini söylediler. Sokağa çıkıp 100 hamileye sorun sadece 10’u aşı yaptırmıştır ya da yaptıracaktır. İnsanların net bir algı olmadığı için çoğunluğu aşı yaptırmak istemiyor. TV’yi açıp izlediğiniz X kanalındaki doktor, ‘Yaptırın’ diyor, Y kanalındaki doktor ‘Yaptırmayın’ diyor. İnsanların aklı karışıyor, kimse bebeğini riske atmak istemiyor. ‘Kesinlikle aşı yapılmalı’ denilip net bir kural olsaydı eşim de yaptırdı. Hamilelere aşı çıktığında eşim 8’inci ayın sonundaydı, doğuma 1 ay kalmıştı. Bu ölümlerin engellenmesi için hamilerin kafasında aşıyla ilgili karışıklık gidermeli. Gebeler de tereddüt etmeden aşı olmalı.”

‘DOKTOR ‘SİZ BİLİRSİNİZ’ DEDİ’

Samsun’da yaşayan 7 aylık Havva Cağcağ (29) da rahatsızlanınca Samsun Eğitim ve Araştırma Hastanesi’ne başvurdu. Koronavirüs testi pozitif çıkan Cağcağ, sezaryenle doğum yaptı. Doğumdan sonra koronavirüs tedavisi başladı ancak durumu ağırlaştı 13 Eylül’de hayatını kaybetti. Hamile olduğu için aşı yapmayı tercih etmeyen Cağcağ’ın eşi Mustafa Cağcağ (29), eşinin doğumdan sonra aşı olacağını söyledi ve süreci anlattı:

“Ben aşılıyım. Eşim de doğumdan sonra aşısını yapmayı düşünüyordu. Eşimin gebeliğin başında ‘Hamileler ilgili başlarda herhangi açıklama yoktu. Daha sonra ‘aşı olabilirler’ denildi. Bizim de doğuma az kaldığı için tercih etmedik. Düzenli olarak doktora gidiyorduk ve doktoru da eşime kesin bir şey demedi. Sorduğumuzda ‘Siz bilirsiniz’ dediği için biz de doğumdan sonraya bıraktık. Bilseydik ertelemezdik.”

GEBELİK TAKİP REHBERİ YENİLENİYOR

Ankara Şehir Hastanesi Kadın Doğum Hastanesi Başhekimi Prof. Dr. Özlem Moraloğlu Tekin, uluslararası çalışmalar ışığında Kovid-19 dönemine ilişkin gebelik takip rehberinde aşılarla ilgili güncelleme yapıldığını ve yeni rehberin Koronavirüs Bilim Kurulu’na sunulduğunu bildirdi. Prof. Dr. Tekin, şu bilgileri verdi:

‘GÜVENLE OLABİLİRLER’

“Gebeler için olan Kovid-19 rehberimiz aslında pandeminin başında hazırlanmıştı fakat o zaman aşılar yaygın değildi ve aşı konusunda çok fazla bilgi aktarımında bulunamamıştık. Bu sene aşılarla ilgili çok fazla veri birikti. Özellikle mRNA aşılarının ABD, İsrail ve dünya genelinde yaygın yapılması ve bu çalışmalara gebe grubunun da dahil edilmesi neticesinde artık elimizde 100 binli rakamlara varan gebeliğinde mRNA aşısı olmuş kişilerin verileri oluştu. Bu veriler, gebelikten önce, gebeliğin ilk aylarında, gebelik esnasında ya da emzirme döneminde mRNA aşılarıyla aşılanan anne adaylarının enfeksiyon, düşük, erken doğum riski olmadığını, ayrıca bebeklerinde herhangi bir riske, anomaliye rastlanmadığını kanıtladı. Verilere dayanarak Kovid-19 döneminde gebelik takip rehberini revize ettik. Tüm anne adaylarımıza, emziren annelerimize güvenle mRNA aşılarını olabileceklerini rehberde de belirttik. Anne adaylarının aşı olmadıkları takdirde Kovid-19 geçirmeleri durumunda yoğun bakıma yatış, solunum sıkıntısı ve ölüm risklerinin artabileceği konusunda kanıta dayalı bilgiler de rehberde bulunuyor.” -AA