Anaokulunda yapay zekâ eğitimi

Önder Yılmaz - Sanayide robot kullanımının yaygınlığı açısından Çin, Japonya, ABD, Güney Kore ve Almanya’nın küresel pazarın yüzde 76’sına sahip olduğu aktarılan çalışmada, endüstriyel robot kurulumunda Çin’in yüzde 44’lük payla tek başına dünya lideri konumunda olduğu kaydedildi.

Dijital hastane

TBMM Araştırma Hizmetleri Başkanlığı’nın hazırladığı “Endüstri 4.0” yapay zekâ araştırmasında, Endüstri 4.0’ın sağlık alanında; hastane bilgi sistemlerinden görüntü analizi sağlamaya, laboratuvar ölçüm cihazlarından ilaç sektörüne; hastalar, profesyoneller ve diğer paydaşlar için sağlık hizmetlerinde sanallaşma, kişiselleştirme ve sağlık endüstrisiyle iyileşme sağladığı belirtildi. Araştırmada hastanelerin dijitalleşmesi konusunda şu değerlendirme yapıldı:

“Endüstri 4.0, sağlık sektöründe ‘hastanelerin dijitalleşmesi’ sürecine ciddi katkılarda bulunmuştur. Bütün veriler, dokümanlar ve tıbbi görüntüler, elektronik ortamda işlem görebilmektedir. Hastanede kullanılan tüm cihazlardan gelen veriler Hastane Bilgi Yönetim Sistemine (HBYS) entegre edilmektedir. Bu cihazlardan alınan veriler ile klinik yol oluşturulması ve hekim ile hemşirelere kılavuzluk etmesi sağlanabilmektedir. Tüm verilerin analizi eş zamanlı olarak yöneticiye iletilebilmekte, oluşturulan iş zekâsı ile kurum için katma değerler çıkarılıp uygulamaya konulabilmektedir. İlaç yönetimi, kan ürünleri, anne sütü yönetimi ve kan numunesi işlemi için ‘beş doğru kuralı’ (doğru zaman, doğru hasta, doğru doz, doğru uygulama yolu, doğru ilaç/kan ürünü/anne sütü) hemşirelik uygulamaları esnasında sistem üzerinden izlenebilmekte ve kaydedilebilmektedir.”

Yeni eğitim modeli

Araştırmada, Endüstri 4.0’da eğitim modeli de aylık başlık altında incelendi. “Endüstri 4.0 eğitim modeli; üst düzey düşünme becerileri gelişmiş, dijital teknolojiden yararlanan, kişiselleştirilmiş veri ve açık kaynak içeriği kullanan, küresel anlamda bağlantılı olan, teknolojik dünyanın ihtiyaçlarına cevap verebilen nitelikte, bilgiyi üreten ve transfer edebilen, tasarımcı bireyler ve organizasyonları içermektedir” denildi. Endüstri 4.0’ın bireylere, çocukluktan okul dönemine, oradan iş hayatına sürekli öğrenmeyi sağlayan, güçlü bir rol edinip fark oluşturmalarına yardımcı olan bir eğitim sistemini öngördüğü kaydedildi. Açıklık ilkesi, kişiselleştirme, enformel eğitim programları, mekân ve zamandan bağımsız yeni eğitim yaklaşımları ile sanal gerçeklik, buluttaki sınıf, interaktif kitaplar, video ve animasyonlar gibi yeni eğitim teknolojilerinin desteklendiği belirtilen araştırmada, “Bu süreçte öğretmenler sadece bilgi aktaran değil, beceri kazandıran, birlikte yapan, mesleki ve kişisel açıdan kendini sürekli geliştiren birey olarak görülmektedir” ifadeleri kullanıldı. Endüstri 4.0’a adapte olabilmek için insan gücünün eğitilmesi, okul öncesinden itibaren kodlama dersleri ve yapay zekâ eğitimlerinin başlaması gerektiği ifade edilen araştırmada, bu sayede öğrencilerin analitik ve sistematik düşünme yetisi kazanabileceği, finansal okuryazarlık eğitimi verilerek de istekle ihtiyaç arasındaki farkı anlayan bireylerin yetiştirilmesinin mümkün olabileceği anlatıldı. Eğitim müfredatının her aşamasına Endüstri 4.0 teknolojine ilişkin unsurların yerleştirilmesi gerektiği kaydedilen araştırmada, ülkelerin STEM-A (Fen Bilimleri, Teknoloji, Mühendislik, Matematik artı Sanat) Eğitimi’yle eleştirel düşünen, sorgulayan, yaratıcı; fen, matematik ve teknoloji okuryazarı, web araçlarını iyi kullanan ve Endüstri 4.0 konusuna hâkim bireylere ihtiyaç duyduğu belirtildi. STEM-A’da “dikkat çekme-giriş, keşfetme, açıklama, derinleştirme, değerlendirme” den oluşan “5E öğrenme modeli”nin kullanıldığı vurgulanan araştırmada, özellikle mesleki eğitim alanında önem kazandığı, gençler tarafından özümsenmesinin büyük önem taşıdığı dile getirildi.

Kuzey Amerika açık ara önde

Ülkelerin Endüstri 4.0’a uyumunun farklılık arz ettiği dile getirilen araştırmada, Çin’in teknoloji türü bazında bakıldığında Asya robot pazarında lider iken yapay zekâ alanında Kuzey Amerika’nın açık ara önde olduğu belirtildi. Avrupa’da ise Almanya, İsveç, Avusturya ve İrlanda’nın önemli mesafe kat ettiği, dünyadaki 100 ülkeden 25’inin lider, 7’sinin potansiyeli yüksek, 10’unun gelecek için riskli, kalan 56’sının ise olgunlaşmamış ülke kategorisinde yer aldığı ifade edildi. Japonya, Güney Kore ve Almanya’nın “üretim yapısı” açısından en ileride lider ülke olduğu aktarılan çalışmada, “üretim dinamikleri” yani üretim sistemlerinin uyumunu konu alan, teknoloji ve inovasyon, beşerî sermaye, küresel ticaret ve yatırım, kurumsal çerçeve, talep ve sürdürülebilir kaynaklar bileşenlerine göre ise ABD, Singapur, İsviçre ve Birleşik Krallık’ın ilk sıralarda yer aldığı kaydedildi. Sanayide robot kullanımının yaygınlığı açısından Çin, Japonya, ABD, Güney Kore ve Almanya’nın küresel pazarın yüzde 76’sına sahip olduğu, endüstriyel robot kurulumunda Çin’in yüzde 44’lük payla tek başına dünya lideri konumunda olduğu ifade edildi.