Anadolu’da turizm 8 asır önce başladı

Gökhan Karakaş - Türkiye’nin turizm tarihi ansiklopediye dönüştü. 16 ciltten oluşan Türkiye Turizm Ansiklopedisi’nin koordinatörlüğünü Prof. Dr. Nazmi Kozak ve Prof. Dr. Metin Kozak yaptı. 200 harita ve 2 bin görselle zenginleşen 6 bin 432 sayfalık Türkiye Turizm Ansiklopedisi’ni Milliyet’e anlatan Prof. Dr. Nazmi Kozak, ansiklopedi yayıncılığının 18’inci yüzyıldan sonra dünyada önem kazandığını ve dijital ortamda halen geçerliliğini koruduğunu belirtti.

Anadolu Üniversitesi eski Öğretim Üyesi Prof. Dr. Kozak, “Ülkemizde turizm sektörü çok hızlı gelişiyor. Turizm tarihimize yönelik sözlü tarih çalışması yapmıştık. Türkiye Turizm Ansiklopedisi ise bu araştırmadan beslendi ve akademisyen, araştırmacı ve lisansüstü öğrencilerin katkılarıyla 6 yılda hazırlandı. 2 koordinatör, 31 araştırmacı tarafından hazırlanan Türkiye Turizm Ansiklopedisi’nde 2 bin 240 yazar toplam 8 bin 084 ansiklopedi maddesi yazdı. 16 ciltten oluşan bu ansiklopedi, içerdiği konular, kapsamı ve getirdiği bazı yeni uygulamalarıyla Türkiye’de hazırlanan ve yayımlanan ansiklopediler içinde ayrı bir yere sahip. Kapsamıyla da dünyada ilk diyebiliriz” dedi.

Dr. Sedat Bornovalı, Mary Işın, Erdir Zat, Seyhun Örs, Sinan Genim, Bahattin Yücel, Halim Bulutoğlu, R. Smith, Prof. Dr. Mihriban Özbaşaran, Doç. Dr. Zeynep Tuna Ultav gibi isimlerin yazarı olduğu ansiklopedinin 200 harita ve 2 binden fazla görselle zenginleştirildiği de öğrenildi.

İlk fuar Kayseri’de

Prof. Dr. Nazmi Kozak, “Türklerin Anadolu topraklarında organize ettikleri ilk fuarın 13. yüzyılda Kayseri’de düzenlenen Yabanlu Fuarı olduğunu biliyoruz. Kervanların ticaret rotaları üzerinde kurulan fuarda kumaş, at ve eşya satılırdı. Bahar aylarında başlayıp 40 gün süren fuar hakkında Mevlana’nın beyitlerinde, Zekeriya El Kazvani’nin Asaru-l Bilad adlı eserlerinde bilgiler bulunur. 1400’den itibaren Edirne’de düzenlenen Hıdırellez ve Kakava Şenlikleri, tarih ve turizmin şöleniydi. Başka toplumlarda başka isimlerle kutlanır. Bulgaristan-Hasköy’de 1764’ten itibaren düzenlenen Uzuncaabad-ı Hasköy Panayırı’na dünyanın dört yanından tüccarlar çeşitli ürünler getirirdi. Sultan Abdülaziz 1863 yılında Sultanahmet Meydanı’nda Sergi-i Umumi-i Osmani’yi açmıştı. Cumhuriyet öncesinde; 1894’te İstanbul’da Dersaadet Ziraat ve Sanayi Sergisi, 1903’te Diyarbakır Ziraat ve Sanayi Sergisi, Halep Ziraat ve Sanayi Sergisi, Trabzon Mamulat ve Mahsulat Sergisi, Edirne Mahsulat ve Mamulat Sergisi, Bursa Sergisi, Uluslararası İstanbul Sergisi, Hilal-i Ahmer Sergisi, Türk Sanayi Sergisi sayılabilir”
diye konuştu.

Hippilerin İstanbul’a turistik protesto seyahat

Vietnam Savaşı ve ABD işgalini protesto etmek için yola çıkan Hippiler’in 1965-1979 yıllarında Sultanahmet’te turist olduğunu belirten Kozak, “1863’te Sultanahmet’te düzenlenen Sergi-i Umumi-i Osmani çok önemlidir. II. Abdülhamid de yurtdışı fuarlarına katılımı çok önemserdi. Orient Ekspres’in İstanbul seferleri, Pera Palas, Tokatlıyan gibi konaklama tesisleri turizmin gelişmesini sağlamıştır” dedi.